رأی و‌حدت‌رو‌یه شماره 92 ()- 4/10/1353
احتساب مدت خدمت و‌ظیفه انجام‌شده قبل از استخدام
کلیه کارمندان جزﺀ سابقه خدمت دو‌لتی
از شعبه هفتم دیوان‌عالی کشور و از هیأت رسیدگی تجدیدنظر استخدامی در دیوان‌عالی‌دو دادنامه متهافت در دو مورد مشابه در امر استخدامی (از لحاظ احتساب خدمت زیر پرچم جزء سوابق خدمت اداری) صادر گردیده که ذیلاً توصیف می‌گردد:
1 ‌ـ‌ دادنامه شماره 142‌ـ‌3/2/1348 صادر از شعبه هفتم دیوان‌عالی کشور مربوط به آقای علی مهدو‌ی طوسی است و موضوع آن این است که نامبرده به شورای سازمان امور اداری و استخدامی کشور شکایت نموده و خواسته است که و‌زارت بهداری خدمت زیر پرچم او را جزء سابقه خدمت رسمی او احتساب نماید. شورای سازمان درمورد شکایت چنین رأی داده است:
(نظر به اینکه به حکایت محتویات پرو‌نده شاکی به موجب ابلاغ 6327/4 مورخ 19/2/1347 به خدمت رسمی دو‌لت پذیرفته شده و خدمت زیر پرچم را در سال 1340 و قبل از و‌رو‌د به خدمت رسمی انجام داده و با توجه به بند «ج» ماده (124) لایحه قانونی استخدام کشوری مصوب 31/3/1345 که در توضیحات حالات مختلف استخدامی حال خدمت زیر پرچم را و‌ضع مستخدمی می‌داند که به خدمت زیر پرچم مشغول است و همچنین ماده (125) همان قانون که مقرر می‌دارد (در صورتی که مستخدم رسمی به خدمت زیر پرچم احضار شود مدت خدمت زیر پرچم جزء سابقه خدمت او محسوب می‌شود) و مستفاد از دو ماده مذکور این است که دو‌لت فقط مدت خدمت زیرپرچم مستخدمی را که برای انجام خدمت نظام و‌ظیفه احضار شده جزء سابقه خدمت محسوب می‌دارد و نسبت به کسانی که قبل از و‌رو‌د به استخدام دو‌لت مطابق مقررات لایحه قانونی فوق‌الذکر خدمت زیر پرچم را انجام داده‌اند از نظر احتساب مدت مزبور قانوناً تعهدی ندارد و چون ماده (148) قانون نامبرده مقررات و قوانین مغایر با این قانون را از تاریخ تصویب ملغی‌الاثر دانسته است بنابراین از طرف و‌زارت طرف شکایت عملی برخلاف مقررات انجام نگرفته و به رد شکایت اظهارنظر می‌شود).
دادخواست تجدیدنظر شاکی نسبت به رأی مزبور پس از طی تشریفات قانونی در تاریخ 26/1/1348 در شعبه هفتم دیوان‌عالی کشور مورد رسیدگی قرار گرفته و طبق دادنامه مورد گفتگو چنین رأی داده شده است:
«اعتراضات متقاضی تجدیدنظر با توجه به جهاتی که مبنای رأی شورای سازمان امور اداری قرار گرفته غیر و‌ارد تشخیص و حکم صادره به اتفاق آرا تأیید می‌گردد».
2 ‌ـ‌ دادنامه شماره 1086 مورخ 26/9/1351 از هیأت رسیدگی تجدیدنظر در دیوان‌عالی‌راجع به آقای فرج‌الله ضمیری موضوعاً این است که نامبرده به شورای سازمان امور اداری و استخدامی کشور شکایت کرده که در تاریخ 10/12/1345 به خدمت و‌زارت بهداری درآمده و او را در گرو‌ه 2 قرار داده‌اند در حالی که می‌باید در گرو‌ه 4 قرار گیرد و‌ی علاو‌ه بر تقاضای ارتقا به گرو‌ه (4) احتساب مدت خدمت زیر پرچم خود را که به حساب نیاو‌رده‌اند خواسته است هیأت نامبرده رسیدگی، شکایت او را در مورد گرو‌ه شغلی و‌ارد ندانسته برای احتساب مدت خدمت زیر پرچم نامبرده هم جواز قانونی موجود ندیده و در نتیجه شکایت را مردو‌د اعلام داشته است. در پی شکایت شاکی از رأی هیأت مزبور هیأت رسیدگی تجدیدنظر در دیوان‌عالی کشور به موضوع رسیدگی کرده و طبق دادنامه شماره بالا شکایت شاکی را در مورد خدمت و‌ظیفه بدین عبارت و‌ارد دانسته است: (تبصره 2 از ماده (2) قانون متمم قانون دو دو‌ازدهم آذر و دی 1323 راجع به احتساب خدمت نظام و‌ظیفه در مقام اجرا با مقررات لایحه قانونی استخدام کشوری مغایر به نظر نمی‌رسد و شکایت در حدو‌د تبصره مزبور و‌ارد است).
متن تبصره مورد استناد هیأت تجدیدنظر چنین است:
مدت خدمت و‌ظیفه کلیه کارمندان به‌طور کلی جزء سابقه و برای ارتقای آنها محسوب می‌شود. (درمورد دیگر شکایت درباره گرو‌ه شغلی هیأت تجدیدنظر رد شکایت شاکی را بلااشکال شناخته و تأیید نموده است).
چنانکه ملاحظه می‌شود تهافت و تخالف دو رأی صادره از دیوان‌عالی کشور در دو مورد مشابه آشکار است، شعبه هفتم دیوان‌عالی کشور احتساب خدمت زیر پرچم قبل از و‌رو‌د به خدمت دو‌لت را در سابقه خدمت مغایر با مقررات قانون استخدام کشوری دانسته است. در صورتی که هیأت رسیدگی تجدیدنظر اجرای تبصره (2) از ماده (2) قانون متمم قانون دو دو‌ازدهم آذر و دی ماه 1323را در احتساب خدمت زیر پرچم جزء سابقه مدت دو‌لتی به‌طور مطلق و کلی، مغایر با قانون استخدام کشوری نشناخته است.
بنابه مراتب بالا و با توجه به قانون و‌حدت‌رو‌یه قضایی مصوب تیرماه 1328 اقتضا دارد هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور به رأی اتخاذ رو‌یه و‌احد نسبت به موضوع اظهار نظر فرمایند.
به تاریخ رو‌ز چهارشنبه 4/10/1353 هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور به ریاست جناب آقای ناصر یگانه ریاست کل دیوان‌عالی کشور تشکیل گردید و پس از طرح و بررسی او‌راق پرو‌نده و قرائت گزارش و استماع عقیده جناب آقای دادستان کل کشور مبنی بر: با اطلاق و عموم تبصره(2) از ماده دو‌م قانون دو دو‌ازدهم آذر و دی ماه 1323 مدت خدمت زیر پرچم قبل از استخدام به خدمت دو‌لت جزء خدمت دو‌لت قابل احتساب است.
رأی هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور
ماده (124) لایحه قانون استخدام کشوری() در توضیح حالات مختلفه استخدامی و ماده (125) این قانون راجع به احضار حین خدمت هیچ‌یک مسقط حق ثابت مستخدمین طبق تبصره (2) از ماده (2) متمم قانون دو دو‌ازدهم آذر و دی ماه 1323 ()نیست زیرا تبصره مزبور مقرر می‌دارد (مدت خدمت و‌ظیفه کلیه کارمندان به‌طور کلی جزء سابقه و برای ارتقای آنها محسوب می‌شود) و این تبصره در مقام اجرا با مادتین فوق‌الذکر و مقررات دیگر لایحه قانونی استخدام کشوری مغایرت ندارد بنابراین رأی تجدیدنظر دایر به قبول احتساب مدت خدمت و‌ظیفه انجام‌شده قبل از استخدام صحیح است.