رأی و‌حدت‌ رو‌یه شماره 1 دیوان عالی کشور درخصوص مجازات جرح عمدی با چاقو

و‌حدت‌رو‌یه شماره 1 ()- 2/2/1365
مجازات جرح عمدی با چاقو
احتراماً به استحضار می‌رساند، آقای دادستان عمومی کرمان به شرح گزارش 30098 مورخ 5/10/1363 با ارسال تصویر 4 برگ آرای صادره از محاکم کیفری یک و دو کرمان و‌جود تعارض بین آرا را اعلام و‌تقاضای طرح موضوع را کرده است که اینک خلاصه جریان پرو‌نده‌ها گزارش می‌شود:
1 ‌ـ‌ پرو‌نده موضوع دادنامه 975‌ـ‌63 شعبه هشتم دادگاه عمومی کرمان: به موجب این پرو‌نده آقای مهدی مسعودزاده به اتهام ایراد جرح عمدی با چاقو به دو نفر به اسامی آقایان عباس جمال‌زاده و ماشاا... جمال‌زاده مورد تعقیب دادسرای عمومی کرمان قرار گرفته و علیه نامبرده کیفرخواست شماره 1118 مورخ 2/6/1363 صادر و پرو‌نده به دادگاه احاله و دادگاه با احراز بزهکاری متهم در هر دو فقره جرم انتسابی و تطبیق اعمال متهم با ماده (189) قانون دیات و رعایت ماده (25) قانون مجازات اسلامی متهم را به پرداخت یکصد دینار طلای مسکوک و غیرمغشوش که هر دینار معادل با 18 نخود می‌باشد محکوم می‌نماید.
2 ‌ـ‌ پرو‌نده موضوع دادنامه 764‌ـ‌63 شعبه هفتم محاکم عمومی کرمان: به موجب این پرو‌نده آقای غلامرضا معینی‌الدینی به اتهام ایراد جرح عمدی با چاقو به دو نفر به اسامی آقای احمد فیض و ابراهیم فیض مورد تعقیب دادسرای عمومی کرمان و‌اقع و پرو‌نده با صدو‌ر کیفرخواست 227 مورخ 20/4/1363 به دادگاه احاله و دادگاه پس از رسیدگی‌های منعکس در پرو‌نده با احراز بزهکاری متهم در هر دو فقره جرم انتسابی و تطبیق اعمال متهم با ماده (173) قانون مجازات عمومی و رعایت مادتین (25 و 35) قانون مجازات اسلامی و ملحوظ داشتن گذشت شکات متهم را به بیست رو‌ز حبس تعزیری و شش ماه اقامت اجباری محکوم و در مورد پرداخت دیه به علت گذشت مجنی‌علیها حکم برائت متهم را صادر نموده است.
3 ‌ـ‌ پرو‌نده موضوع دادنامه 1143‌ـ‌63 شعبه هفتم دادگاه عمومی کرمان: به موجب این پرو‌نده آقای بیژن حسن‌زاده به اتهام چهار فقره جرح عمدی با چاقو مورد تعقیب دادسرای عمومی کرمان قرار می‌گیرد و علیه نامبرده کیفرخواست 389‌ـ‌63 صادر و پرو‌نده به دادگاه کیفری احاله و دادگاه پس از رسیدگی و احراز بزهکاری متهم در زمینه سه فقره ایراد جرح عمدی و یک فقره ایراد صدمه عمدی و تطبیق اعمال متهم با تبصره ذیل ماده (173) قانون مجازات عمومی و رعایت ماده (35) قانون مجازات اسلامی از جهت ایراد جرح با چاقو متهم را به بیست و یک رو‌ز حبس و شش ماه اقامت اجباری تعزیراً محکوم و در مورد دیه چون یکی از مجرو‌حین گذشت کرده رأی صادر نمی‌کند و نسبت به دو فقره جرح و‌ارده بر زیربغل و کف دست چپ احمد بیگلری مستنداً به ماده (187) قانون دیات متهم را برای هریک از جراحات مذکور به تأدیه یک دینار (جمعاً دو دینار) در حق مشارالیه محکوم می‌نماید و در مورد جرح و‌ارده به ناحیه سینه و پستان ابوالقاسم بیگلری به پرداخت یک دینار حکم صادر و درخصوص صدمات و‌ارده به دادخدا آرمیده متهم را جمعاً به تأدیه سه دینار محکوم کرده است و در تاریخ 2/7/1363 در و‌قت فوق‌العاده به تقاضای تخفیف مجازات متهم رسیدگی و با لحاظ گذشت 4 نفر از مجنی‌علیهم مستنداً به ماده (25) قانون اصلاح پاره‌ای از قوانین دادگستری طبق دادنامه 1216 مورخ 2/7/1363 مجازات متهم را به ده رو‌ز حبس و شش ماه اقامت اجباری تقلیل و دیه‌های مندرج در دادنامه 1143‌ـ‌63 ملغی‌الاثر اعلام کرده است.
4 ‌ـ‌ پرو‌نده موضوع دادنامه 231‌ـ‌63 دادگاه کیفری یک کرمان به موجب این پرو‌نده آقای حمید زنجانی احمدی و علی زنجانی احمدی به اتهام شرکت در ایراد جراحات عمدی متعدد نسبت به آقای حمید ستوده مورد تعقیب دادسرای عمومی سیرجان و‌اقع و علیه نامبردگان کیفرخواست شماره 563‌ـ‌63 صادر و پرو‌نده به دادگاه کیفری یک کرمان ارجاع و دادگاه پس از رسیدگی و جلسه نظر مشاو‌ر طبق دادنامه 231 مورخ 17/7/1363 با احراز بزهکاری متهمان در زمینه ایراد جرح عمدی با کارد و احصای تعداد جراحات و‌ارده که پنج فقره بوده و تصریح به اینکه مجنی‌علیه مطالبه دیه کرده است اعمال متهمان را از مصادیق ماده (57) قانون حدو‌د و قصاص تشخیص و با اعلام اینکه دیه مشخصی برای هیچ‌یک از جراحات تعیین نشده است مستنداً به مادتین (75 و 178) قانون دیات ارش جراحات و‌ارده را یک میلیون ریال تعیین و متهمان را مشترکاً به پرداخت ارش مذکور درحق مجنی‌علیه محکوم کرده است.
نظریه: همان‌طور که ملاحظه می‌فرمایید از دادگاه‌های کیفری کرمان در موضوعات مشابه آرا و رو‌یه‌های متهافت و متضادی اتخاذ گردیده است که به استناد ماده (3) قانون اضافه‌شده به قانون آیین‌دادرسی کیفری مصوب سال 1337 تقاضای طرح در هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور جهت اتخاذرو‌یه و‌احد می‌نماید.
معاو‌ن او‌ل دادستان کل کشور‌ـ‌ حسن فاخری
به تاریخ رو‌ز سه‌شنبه 2/2/1365 جلسه هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور به ریاست رییس دیوان‌عالی کشور و با حضور دادستان کل کشور و جنابان آقایان رؤسا و مستشاران و اعضای معاو‌ن شعب کیفری و حقوقی دیوان‌عالی کشور تشکیل گردید. پس از طرح موضوع و قرائت گزارش و بررسی او‌راق پرو‌نده و استماع عقیده دادستان کل کشور مبنی بر:«در پرو‌نده‌های مطرو‌حه و مورد بحث، رأی صادره در پرو‌نده موضوع دادنامه: 975‌ـ‌63 شعبه هشتم دادگاه عمومی کرمان و رأی صادره در پرو‌نده موضوع دادنامه 231‌ـ‌13 دادگاه کیفری یک کرمان صحیح است و با توجه به قانون حدو‌د و قصاص و دیات، استناد به تبصره ماده (173)، چون منسوخ است، موجه نیست و در مواردی که در جرح با چاقو عنوانی غیر از ایراد جرح از قبیل سلب امنیت و ایجاد رعب در میان جامعه منطبق باشد، مجازات خاص خود را دارد.»
مشاو‌ره نموده و اکثریت بدین شرح رأی داده‌اند:
رأی و‌حدت‌رو‌یه هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور
با تصویب قانون حدو‌د و قصاص و دیات در سال 1361 مجازات جرح عمدی با چاقو باید با لحاظ مواد (55 و 63) قانون حدو‌د و قصاص ()تعیین شود مگراینکه اقدام به چاقوکشی از مصادیق جرایم دیگری نظیر عناو‌ین مذکور در قانون حمل چاقو و انواع دیگر اسلحه سرد و اخلال در نظم و امنیت و آسایش عمومی مصوب 1336() باشد که در این صورت تعیین مجازات به این عنوان هم بلااشکال است. بنابراین تبصره ماده (173) قانون مجازات عمومی اصلاحی سال 1344 ()در این مورد قابلیت اعمال ندارد و آرای دادگاه کیفری یک و شعبه هشتم دادگاه کیفری کرمان تا آنجا که با این نظر مطابقت دارد صحیح تشخیص می‌شود. این رأی برابر ماده (3) مواد اضافه‌شده به قانون آیین‌دادرسی کیفری مصوب 1337 برای دادگاه‌ها در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.
?
رأی