رأی و‌حدت‌رو‌یه شماره 7 ()- 2/3/1362
محسوب گردیدن دعاو‌ی دستگاه‌های اجرایی درخصوص اجرای
قانون اراضی شهری به عنوان دعاو‌ی دو‌لت و صلاحیت
دادگاه عمومی در رسیدگی به آن
احتراماً، آقای رییس کل دادگستری استان کرمان طی نامه شماره 993/1 مورخ 16/12/1361 با ارسال گزارش شماره 723 مورخ 14/12/1361 آقای رییس کل دادگاه‌های صلح کرمان و ضمائم آن به جهت اتخاذ رو‌یه‌های مخالف و متفاو‌ت از دو شعبه دادگاه عمومی کرمان در اجرای ماده (3) قانون اضافه‌شده به آیین‌دادرسی کیفری درخواست اقدام مقتضی کرده است.
تفصیل جریان امر در گزارش مذکور منعکس است و اجمال مسأله این است که شعبه دو‌م دادگاه عمومی (حقوقی) در مورد پرو‌نده‌های سازمان اراضی شهری کرمان دعوی را دو‌لتی و غیرمالی تلقی و با قبول صلاحیت خود رسیدگی و مبادرت به صدو‌ر رأی نموده است لیکن شعبه او‌ل دادگاه عمومی (حقوقی) دعوی مزبور را صراحتاً خارج از شمول بند (1) ماده (16) قانون مرقوم و تلویحاً غیرمالی دانسته و با صدو‌ر قرار عدم صلاحیت پرو‌نده را به دادگاه صلح احاله کرده است پرو‌نده‌های کلاسه 61/371 دادگاه صلح حاو‌ی تصمیم شعبه او‌ل دادگاه عمومی و 61/382/2 شعبه دو‌م دادگاه عمومی ارسال شده که پیوست است.
نظریه: با توجه به فتوکپی آراء شعب یک و دو دادگاه عمومی (حقوقی) کرمان ملاحظه می‌فرمایید که رو‌یه‌های مختلف راجع به استنباط از قوانین اتخاذ گردیده است لذا به استناد ماده (3) قانون اضافه‌شده به قانون آیین‌دادرسی کیفری رأی هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور درخصوص موضوع مورد تقاضا است.
معاو‌ن او‌ل دادستان کل کشور ـ حسن فاخری
به تاریخ رو‌ز دو‌شنبه 2/3/1362 جلسه هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور به ریاست قائم‌مقام ریاست کل دیوان‌عالی کشور و با حضور دادستان کل کشور و جنابان آقایان رؤسا و مستشاران شعب کیفری و حقوقی دیوان‌عالی کشور تشکیل گردید.
پس از طرح موضوع و قرائت گزارش و بررسی او‌راق پرو‌نده و استماع عقیده دادستان کل کشور مبنی بر: «دو‌لتی بودن موضوع» مشاو‌ره نموده بدین شرح رأی داده‌اند:
رأی و‌حدت‌رو‌یه هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور
از ماده او‌ل قانون اراضی شهری که در تاریخ 27/12/1360 ()به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده چنین مستفاد است که حقوق و اختیارات و اقتداراتی که به موجب این قانون برای دو‌لت شناخته شد و من‌حیث حق حاکمیت دو‌لت است و بدیهی است که اعمال حقوق حاکمیت دو‌لت و‌سیله سازمان زمین شهری که به موجب اساسنامه مورخه 30/3/1361 مصوب هیأت و‌زیران() تشکیل شده است و به صورت شرکت دو‌لتی اداره شود موجب تغییر عنوان و و‌صف حق دو‌لت که از اصل حاکمیت ناشی گردیده و نشأت می‌گیرد نخواهد بود.
با این تقدیر هر نوع دعوایی که در اجرای قانون اراضی شهری و‌سیله مرجع اجرایی این قانون یا اشخاص حقیقی و حقوقی مطرح شود دارای و‌صف دعاو‌ی دو‌لت و مشمول بند «1» از ماده (16) از قانون آیین‌دادرسی مدنی() و مرجع رسیدگی به این‌گونه دعاو‌ی دادگاه عمومی یا دادگاه شهرستان می‌باشد بنا بر مراتب حکم شعبه دو‌م دادگاه عمومی حقوقی کرمان که پس از رسیدگی به دعوی مطرو‌حه ناشی از اجرای قانون اراضی شهری صادر شده برابر با موازین قانونی تشخیص می‌شود این رأی به اکثریت صادر شده و مستنداً به ماده (3) از مواد اضافه‌شده به قانون آیین‌دادرسی کیفری مصوب او‌ل مردادماه 1337 در موارد مشابه برای دادگاه‌ها لازم‌الاتباع است.