اصلاح تبصره ماده ۱۴ و ماده ۱۹ اساسنامه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی مصوب ۲۸ آذر ۱۳۹۵ شورای عالی
مقدمه
به منظور بهره گیری مطلوب از ظرفیت دیپلماسی فرهنگی در محیط جدید بین المللی با استفاده فعالیت و تجارب گذشته سازمان در روابط فرهنگی تبلیغی خارج از کشور اساسنامه «سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی» که در این اساسنامه اختصاراً «سازمان» نامیده می شود، به شرح زیر اصلاح می شود:
اول - کلیات
ماده ۱:
سازمان دارای شخصیت حقوقی مستقل، رسماً وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و بر اساس رهنمود های مقام معظم رهبری و تصمیمات شورای عالی با رعایت سیاست خارجی نظام، منحصراً بر طبق مقررات این اساسنامه فعالیت می کند.
تبصره:آیین نامه اجرایی نحوه تأمین هماهنگی بین سازمان و وزارت امور خارجه با همکاری آن وزارت تهیه و به تصویب شورای عالی خواهد رسید.
ماده ۲: اهداف سازمان
۱. احیاء و گسترش تفکر و معارف اسلامی در جهان به منظور بیداری مسلمانان و ابلاغ پیام راستین به جهانیان
۲. آگاهی جهانیان نسبت به مبانی و اهداف و مواضع انقلاب اسلامی و تبیین جایگاه آن برای مردم جهان
۳. گسترش مناسبات فرهنگی با ملل و اقوام مختلف بخصوص مسلمانان و مستضعفان جهان
۴. تقویت و تنظیم مناسبات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورها و سازمان های فرهنگی بین المللی
۵. عرضه صحیح فرهنگ و تمدن ایران و ویژگی های فرهنگی، جغرافیایی و تاریخی آن
۶. فراهم آمدن زمینه های وحدت میان مسلمانان و تشکیل جبهه واحد بر اساس اصول مسلم اسلامی
۷. مقابله فکری با فرهنگ ضد دینی، اسلام ستیزی و شیعه هراسی و آگاه کردن مسلمانان نسبت به توطئه های تفرقه انگیز دشمنان و دفاع از حقوق مسلمانان
۸. رشد و ارتقاء و اصلاح وضع فرهنگی، تبلیغی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مسلمانان به ویژه پیروان اهل بیت (علیهم السلام) در جهان.
ماده ۳: وظایف سازمان
الف . سیاست گذاری، برنامه ریزی، هدایت، هماهنگی، نظارت و ارزیابی
1. سیاست گذاری، برنامه ریزی و هماهنگی در اجرای کلیه فعالیت های فرهنگی- تبلیغی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور در چارچوب رهنمودهای مقام معظم رهبری.
2. هدایت، نظارت و پشتیبانی فعالیت های فرهنگی بخش غیر دولتی در خارج از کشور
3. پی گیری و نظارت بر حسن اجرای موافقت نامه ها، اسناد همکاری و برنامه مبادلات فرهنگی، هنری و تبلیغی با سایر کشورها
4. هدایت و حمایت مادی و معنوی از شخصیت ها، انجمن ها و تشکل های اسلامی و مردمی فعال در مسایل فرهنگی - تبلیغی خارج از کشور و نظارت بر فعالیت های آنان
5. گردآوری و ساماندهی مدیریت اطلاعات و دانش راهبردی مورد نیاز روابط فرهنگی بین المللی جمهوری اسلامی ایران
6. برنامه ریزی فرهنگی و تبلیغی برای ایرانیان و علاقه مندان به فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی در خارج از کشور
7. تعیین ضوابط و مقررات ناظر بر تهیه و انتشار کتب، نشریات و سایر محصولات فرهنگی - تبلیغی برای خارج از کشور و نظارت بر حسن اجرای آن.
ب . فعالیت های مطالعاتی و تحقیقاتی
1. رصد فرهنگی محیط بین المللی و ترازیابی موقعیت اسلام و ایران در این محیط و ظرفیت های فرهنگی بین المللی جمهوری اسلامی ایران
2. مطالعه و بررسی به منظور شناخت شیوه های مطلوب معرفی علوم، معارف، فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی.
3. انجام مطالعات و تحقیقات فرهنگی بین المللی و حمایت از پژوهش های اسلامی به ویژه در زمینه شناخت ادیان، فرق، فرهنگ ملل و ساختار جریان های فکری جوامع مختلف.
4. شناخت جمعیت ها، انجمن ها، جریان های رسانه ای و شخصیت های فرهنگی و مذهبی جهان به ویژه کشور های اسلامی.
ج . امور اجرایی
1. ایجاد زمینه و هماهنگی برای عقد موافقت نامه ها و قراردادهای لازم به منظور مبادلات فرهنگی، علمی، آموزشی، هنری، سینمایی، جهانگردی، خبری، مطبوعاتی، ورزشی و امدادی و در صورت ضرورت شرکت در جلسات سازمان های فرهنگی منطقه ای و بین المللی با همکاری دستگاه های اجرایی ذیربط
2. همکاری های فرهنگی و تبلیغی با مراکز اسلامی و فرهنگی سایر کشورها و سازمان های منطقه ای و بین المللی
3. کمک به ایجاد و گسترش فعالیت های حوزوی و دانشگاهی در خارج از کشور
4. ایجاد، توسعه و اداره کلیه امور نمایندگی های فرهنگی ایران و مراکز اسلامی و فرهنگی وابسته به جمهوری اسلامی ایران در خارج و تعیین نمایندگان فرهنگی و تبلیغی و نظارت بر اجرای وظایف آنها
5. گزینش، آموزش، سازماندهی و اعزام مبلغ و مربی دینی به خارج از کشور
6. برگزاری گردهمایی ها، جشنواره ها و نمایشگاه های فرهنگی و تبلیغی و مراسم عمومی در خارج از کشور
7. اشاعه و گسترش زبان و ادبیات فارسی و تقویت کرسی های زبان فارسی و مراکز ایرانشناسی
8. تألیف، ترجمه و انتشار کتب و نشریات مناسب به منظور معرفی علوم، معارف، فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی و تبادل فرهنگی با سایر کشورها.
ماده ۴: مدت فعالیت سازمان نامحدود است.
ماده ۵: مرکز سازمان در تهران است و سازمان می تواند بر اساس مفاد این اساسنامه و اهداف فرهنگی و تبلیغی جمهوری اسلامی ایران، به تأسیس نمایندگی و توسعه فعالیت های خود در خارج از کشور اقدام نماید.
ماده ۶: کلیه نهاد ها و مؤسسات دولتی و غیر دولتی که از بودجه عمومی کشور و یا تسهیلات جمهوری اسلامی ایران استفاده می کنند مکلفند فعالیت های فرهنگی خود در خارج از کشور را با هماهنگی سازمان به انجام برسانند.
تبصره ۱: نحوه همکاری بین مجمع تقریب مذاهب اسلامی و مجمع اهل بیت و بنیاد سعدی با سازمان بر اساس آیین نامه ای خواهد بود که به تصویب شورای عالی سازمان می رسد.
تبصره ۲: سازمان می تواند در صورت ضرورت و با تصویب شورای عالی بخشی از فعالیت ها و امور اجرایی خود در خارج از کشور را از طریق سایر دستگاه ها و نهادها و مؤسسات به انجام برساند.
ماده ۷: منابع مالی
منابع مالی سازمان عبارتند از:
۱. کمک دولت از محل اعتبارات عمومی در ردیف مستقل بودجه سالیانه کل کشور
۲. درآمدهای ناشی از فعالیت های فرهنگی و تبلیغی سازمان در خارج از کشور
۳. کمک بلا عوض اشخاص حقیقی و حقوقی
۴. کمک های دریافتی از محل وجوه شرعیه
۵. سایر درآمدهایی که منبع آن به تصویب شورای عالی سازمان برسد.
دوم – ارکان
ماده ۸: ارکان سازمان
ارکان سازمان عبارتند از:
۱. شورای عالی
۲. رئیس سازمان
ماده ۹: ترکیب شورای عالی
شورای عالی مرکب از اعضای زیر می باشد که با حکم مقام معظم رهبری منصوب می شوند:
الف . وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (رییس شورا)
ب . وزیر امور خارجه
ج . رییس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی
د . رییس سازمان تبلیغات اسلامی
ه . دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی
و . دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت (ع)
ز . معاون ارتباطات بین المللی دفتر مقام معظم رهبری
ح . رییس جامعه المصطفی (ص) العالمیه
ط . رییس بنیاد سعدی
ی . پنج نفر از شخصیت های علمی و فرهنگی به انتخاب مقام معظم رهبری
ک . رییس سازمان
تبصره:دبیرخانه شورای عالی در سازمان مستقر است و دبیر شورا به پیشنهاد رییس سازمان و تأیید شورای عالی و حکم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب می شود.
ماده ۱۰: اختیارات و وظایف شورای عالی
۱. بررسی و تعیین سیاست ها و راهبردهای کلی و ضوابط حاکم بر امور و فعالیت های فرهنگی و تبلیغی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور
۲. بررسی و تصویب طرح ها و برنامه های بلند مدت و میان مدت سازمان
۳. بررسی و تصویب برنامه و بودجه سالانه و منابع قابل تخصیص
۴. بررسی و تصویب مقررات و آیین نامه های اداری، استخدامی، تشکیلاتی، مالی و معاملاتی سازمان
۵. بررسی و تصویب آیین نامه اعزام نمایندگان فرهنگی
۶. نظارت بر حسن اجرای سیاست ها و ارزیابی عملکرد و فعالیت های فرهنگی و تبلیغی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور
۷. اظهار نظر و تأیید پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر معرفی رییس سازمان.
تبصره:شورای عالی می تواند به منظور نظارت بر فعالیت ها و برنامه های سازمان از وجود افراد صاحب نظر و با صلاحیت به عنوان بازرس استفاده نماید. رییس سازمان موظف است تسهیلات لازم را برای حسن اجرای وظایف آنان فراهم آورد.
ماده ۱۱: تشکیل جلسات شورا
شورای عالی هر دو ماه یک بار تشکیل جلسه خواهد داد و در صورت لزوم جلسات فوق العاده با پیشنهاد رییس سازمان یا هر یک از اعضا و تأیید رئیس شورا برگزار می شود.
ماده ۱۲: جلسات شورا با حضور اکثریت اعضاء رسمیت می یابد و مصوبات آن با اکثریت آرای حاضر و حداقل ۸ رأی معتبر خواهد بود.
تبصره:در غیاب رییس شورا یکی از اعضاء به انتخاب شورا عهده دار اداره جلسه خواهد بود.
ماده ۱۳: ترتیب انتخاب رییس سازمان
رییس سازمان از میان اشخاص مدیر و مدبر و مجرب در امور فرهنگی بین المللی از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد و پس از تأیید شورای عالی و موافقت مقام معظم رهبری، با حکم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای مدت سه سال منصوب می شود. تجدید انتخاب وی بلا مانع است.
تبصره:رییس سازمان در صورت استعفاء یا اتمام دوره تصدی با تأیید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تا تعیین رییس جدید به مدت سه ماه کماکان عهده دار مسئولیت های محوله در اساسنامه خواهد بود.
ماده ۱۴: اختیارات و وظایف رییس سازمان
۱. تهیه و تنظیم خطوط مشی؛ سیاست ها و راهبردهای کلی حاکم بر امور و فعالیت های فرهنگی و تبلیغی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و ارائه به شورای عالی
۲. تهیه و تنظیم طرح ها و برنامه های بلند مدت و میان مدت برای پیشنهاد به شورای عالی
۳. تهیه و تنظیم برنامه و بودجه سالانه سازمان و پیشنهاد به شورای عالی
۴. تهیه و پیشنهاد ساختار سازمانی و تشکیلات تفصیلی سازمان و هر گونه تغییر یا اصلاح بعدی در آن برای بررسی و تصویب شورای عالی
۵. تهیه و تنظیم مقررات و آیین نامه های اداری، استخدامی، تشکیلاتی، مالی و معاملاتی سازمان و هر گونه تغییر و اصلاح بعدی در آن، جهت بررسی و تصویب شورای عالی
۶. نصب و عزل معاونان و مدیران سازمان و نمایندگان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور با هماهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
۷. پی گیری و اجرای مصوبات شورای عالی
۸. امضای موافقت نامه ها و قراردادهای داخلی و خارجی به نمایندگی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در چارچوب وظایف سازمان با رعایت قوانین و مقررات مربوط
۹. اداره امور سازمان
۱۰. ارائه گزارش های دوره ای و موردی از عملکرد سازمان به شورای عالی
۱۱. پیشنهاد ایجاد، توسعه و انحلال مؤسسات وابسته و تحت نظر سازمان به رییس شورا جهت تأیید
۱۲. عقد قرارداد با اشخاص حقیقی یا حقوقی و نمایندگی سازمان در مراجع اداری و قضایی و انتخاب وکیل با حق توکیل تا یک درجه و پایان دادن به دعاوی از طریق مصالحه یا ارجاع به داوری.
تبصره:رییس سازمان در مقابل وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و شورای عالی سازمان مسئول است و در کلیه مواردی که بر طبق اساسنامه سازمان به عهده وی گذاشته شده است، پاسخگو خواهد بود.
سوم : امور مالی
ماده ۱۵: دارایی های سازمان
دارایی های سازمان عبارتند از:
۱. کلیه اموال و دارایی های منقول و غیر منقول که به موجب تصویب اساسنامه و تأسیس سازمان، از وزارتخانه ها، سازمان ها، نهادها یا مؤسسات دولتی و غیر دولتی به سازمان انتقال یافته و یا به تملک سازمان در می آید.
۲. دارایی ها و اموال ناشی از کمک های بلاعوض اشخاص حقیقی و حقوقی
۳. سایر دارایی ها و اموال ناشی از فعالیت های جاری سازمان
ماده ۱۶: سازمان از نظر اداری، مالی و تشکیلاتی تابع مصوبات شورای عالی است و بدون الزام به رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاه های دولتی به ویژه قانون محاسبات عمومی، قانون مدیریت خدمات کشوری و اصلاحات و الحاقات بعدی آن ها و قانون تنظیم بخشی از مقررات، تنها در چارچوب مصوبات شورای عالی عمل خواهد نمود.
ماده ۱۷: رییس سازمان موظف است بودجه پیشنهادی سال آینده خود را تا پایان شهریور ماه هر سال به شورای عالی تقدیم کند.
ماده ۱۸: سازمان به منظور انجام فعالیت های خود می تواند به تأسیس و اداره شرکت ها و مؤسسات وابسته با رعایت قوانین و مقررات مربوطه اقدام نماید.
ماده ۱۹: هر گونه تغییر یا اصلاح اساسنامه به پیشنهاد رییس شورای عالی و یا پنج نفر از اعضا و با رأی دو سوم اعضای شورای عالی و تنفیذ مقام معظم رهبری (مدظله العالی) خواهد بود.
ماده ۲۰: این اساسنامه پس از اصلاحات لازم در سه فصل و ۲۰ ماده و ۸ تبصره تنظیم و در تاریخ بیست و هشتم آذر ماه ۱۳۹۵ به تصویب دوسوم اعضای شورای عالی رسید و جایگزین اساسنامه مصوب ۳۰ /۸ /۱۳۷۴ می گردد.