هیئت وزیران در جلسه مورخ 24/12/1373 بنا به پیشنهاد شماره 11861 مورخ 21/12/1373 شورای عالی بیمه خدمات درمانی کشور و به استناد تبصره 2 ماده 5 قانون بیمه همگانی خدمات درمانی کشور ـ مصوب 1373 ـ اساسنامه سازمان بیمه خدمات درمانی را به شرح زیر تصویب نمود:

اساسنامه سازمان بیمه خدمات درمانی
مصوب 1373,12,24با اصلاحات و الحاقات بعدی

فصل اول : کلیات

ماده 1 ـ سازمان بیمه خدمات درمانی که در این اساسنامه به اختصار سازمان نامیده می شود ـ به صورت شرکت دولتی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تشکیل می شود و براساس مقررات این اساسنامه، آیین نامه های مصوب مجمع عمومی سازمان و در موارد سکوت، قانون تجارت اداره می شود .

ماده 2 ـ سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری می باشد و مدت آن نامحدود است .

ماده 3 ـ مرکز اصلی سازمان و صندوقهای موضوع تبصره (5) ماده (5 (قانون بیمه همگانی خدمات درمانی کشور مصوب 1373 - که از این پس به اختصار قانون نامیده می شود - در شهر تهران است که می تواند در استانها نیز شعب و نمایندگی ایجاد کند . حدود وظایف و اختیارات شعب و نمایندگی ها به وسیله مجمع عمومی در مرکز تعیین می شود .

ماده 4 ـ سرمایه سازمان مبلغ دو میلیارد ریال است که به دویست هزار سهم ده هزار ریالی تقسیم و تمامی آن پرداخت شده است و متعلق به دولت است .

تبصره ـ داراییها و اموال منقول و غیرمنقول مندرج در قانون توسط هیأتی مرکب از کارشناسان منتخب وزرای امور اقتصادی و دارایی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارزیابی و به سرمایه شرکت اضافه می شود .

فصل دوم : موضوع، وظایف و اختیارات

ماده 5 ـ موضوع سازمان، تأمین موجبات و امکانات بیمه خدمات درمانی کارکنان دولت، افراد نیازمند ، روستاییان و سایر گروههای اجتماعی در سطح کشور است .

ماده 6 ـ وظایف سازمان به شرح زیر است :
الف ـ ایجاد صندوقهای موضوع تبصره (5 (ماده (5) قانون به صورت مجزا .
ب ـ دریافت حق سرانه درمان از مشمولان قانون (سهم دولت، دستگاه حمایت کننده یا بیمه گذار و سهم بیمه شونده)
پ ـ پرداخت هزینه های درمانی بیمه شدگان تحت پوشش به اشخاص حقیقی و حقوقی ذی نفع براساس مقررات مربوط .
ت ـ نظارت برحسن اجرای مفاد قراردادهای ارائه خدمات درمانی و بیمه درمانی به بیمه شدگان که با اشخاص حقیقی و حقوقی منعقد شده است و نظارت برکیفیت و چگونگی ارائه خدمات به بیمه شدگان تحت پوشش به طور مستقیم یا از طریق مراجع ذی صلاح .
ث ـ بررسی ، مطالعه و تحقیق در زمینه امور بیمه خدمات درمانی .
ج ـ بررسی و برآورد میزان حق سرانه درمان و تغییرات آن و ارائه پیشنهاد به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به منظور طی مراحل تصویب مراجع ذی صلاح قانونی .

ماده 7 (منسوخه 30/08/1375)ـ سازمان برای انجام وظایف خود دارای اختیارات زیر است :
الف ـ تعیین ضوابط مربوط به انعقاد و فسخ قرارداد با اشخاص حقیقی و حقوقی، همچنین بیمه شوندگان در چهارچوب مصوبات شورای عالی بیمه خدمات درمانی کشور .
ب ـ اقامه دعوی در مراجع قانونی .
پ ـ تعیین ضوابط مربوط به تنظیم و بررسی اسناد و مدارک پزشکان، گروهها و مؤسسات پزشکی طرف قرارداد .
ت ـ دریافت مدارک و اطلاعات پزشکی بیمه شدگان از مؤسسات پزشکی و پزشکان .
ث ـ عقد قراردادهای لازم با شرکتهای بیمه به منظور پوشش بیمه ای افراد مشمول قانون همچنین صدور مجوز آن.
ج ـ عقد قرارداد بیمه درمانی و دریافت حق بیمه سرانه از دستگاهها ، سازمانهای دولتی و وابسته به دولت، کمیته امداد و اشخاص حقیقی و حقوقی و واریز به صندوقهای مربوط .
چ ـ پرداخت هفت نهم حق سرانه بیمه درمانی فوق به شعب یا شرکتهای تحت پوشش یا شرکتهای بیمه گر به منظور انجام تعهدات قانونی در مورد دستگاههای فوق الاشاره از صندوق مربوط .
ح ـ انجام سرمایه گذاری از محل دو نهم باقیمانده حق سرانه و سایر منابع مالی سازمان به منظور ایجاد سود و حفظ ارزش وجوه و جهت تداوم استفاده بیمه شدگان در دوران دریافت‌مستمری.

تبصره ـ دونهم باقیمانده حق سرانه به صندوق خدمات درمانی پرداخت می شود . درصورت عدم پرداخت ظرف سه ماه، مجوز دستگاههایی که قرارداد بیمه جداگانه دارند لغو خواهد شد.

فصل سوم : ارکان

ماده 8 ـ سازمان دارای ارکان زیر است :
الف ـ مجمع عمومی .
ب ـ هیئت مدیره و مدیرعامل .
پ ـ بازرس (حسابرس) .

الف ـ مجمع عمومی

ماده 9 ـ اعضای مجمع عمومی سازمان عبارتند از وزرای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و امور اقتصادی و دارایی و رئیس سازمان برنامه و بودجه .

تبصره ـ رئیس مجمع عمومی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است .

ماده 10 ـ اهم وظایف و اختیارات مجمع عمومی به شرح زیر است :
الف ـ تصویب برنامه عملیات، خط مشی و سیاست کلی سازمان توسط مجمع عمومی .
ب ـ تصویب بودجه، ترازنامه، حساب سود و زیان و صورتهای مالی سالانه .
پ ـ اخذ تصمیم نسبت به پیشنهاد رئیس مجمع در مورد انتخاب و عزل اعضای هیئت مدیره و رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل و تعیین حقوق و مزایای آنان .
ت ـ تصویب آیین نامه اداری، مالی، معاملاتی و استخدامی سازمان توسط مجمع عمومی.
ث ـ رسیدگی و اظهارنظر نسبت به گزارش عملیات سالانه .
ج ـ اتخاذ تصمیم در مورد هر موضوع دیگری که از طرف رئیس مجمع مطرح و رسیدگی به آن طبق قوانین مربوط و در صلاحیت مجمع عمومی باشد .

ماده 11 ـ مجمع عمومی حداقل سالی دو بار تشکیل می شود : یکبار در نیمه اول سال برای رسیدگی و تصویب ترازنامه سالانه و یکبار در نیمه دوم برای رسیدگی و تصویب بودجه سازمان . در موارد ضروری به پیشنهاد هریک از اعضای مجمع یا مدیرعامل یا بازرس و تشخیص و دعوت رئیس، مجمع عمومی تشکیل خواهد شد .

ماده 12 ـ مجمع عمومی فوق العاده فقط به منظور اتخاذ تصمیم نسبت به تغییر یا اصلاح اساسنامه شرکت یا انحلال آن، همچنین افزایش یا کاهش سرمایه و پیشنهاد به مراجع ذی صلاح قانونی برای تصویب نهایی و سایر موضوعاتی که طبق قوانین و مقررات مربوط رسیدگی و اتخاذ تصمیم و در مورد آنها به مجمع عمومی فوق العاده واگذارشده است، بنا به دعوت رئیس مجمع عمومی تشکیل می شود .

ماده 13 ـ جلسات مجمع عمومی با حضور تمامی اعضاء رسمیت می یابد و تصمیمات آن با اکثریت آرا معتبر است .

تبصره 1 ـ تشکیل جلسات مجمع عمومی با دعوت کتبی به عمل می آید . دستور جلسه باید حداقل ده روز قبل از تشکیل جلسه، به ضمیمه اسناد و مدارک مربوط برای اعضای مجمع ارسال شود .

تبصره 2 ـ هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت با صلاحدید رئیس مجمع می توانند در جلسات مجمع عمومی بدون حق رای حضور یابند .

ب ـ هیئت مدیره ومدیرعامل

ماده 14 ـ هیئت مدیره سازمان از یک نفر رئیس که سمت مدیرعامل را نیز برعهده دارد و دو نفر عضو اصلی و یک نفر عضو علی البدل تشکیل می شود .

ماده 15 ـ رئیس و اعضای هیئت مدیره به پیشنهاد رئیس و تصویب مجمع عمومی برای مدت سه سال منصوب می شوند و تا انتخاب رئیس و اعضای جدید در سمت خود باقی هستند .

تبصره 1 ـ انتخاب مجدد اعضای هیئت مدیره بلامانع است .

تبصره 2 ـ درصورت استعفاء، غیبت مستمر یا فوت هریک از اعضای هیئت مدیره، تا زمان انتصاب جایگزین توسط مجمع عمومی، برای بقیه مدت عضوعلی البدل به ترتیب مقرر در این اساسنامه در جلسات هیئت مدیره شرکت می کند .

ماده 16 ـ جلسات هیئت مدیره با حضور سه نفر رسمیت می یابد . دستور جلسات توسط رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل تعیین می شود و تصمیمات اخذ شده با اکثریت آراء پس از امضای رئیس جلسه معتبر و قابل اجراست .

تبصره ـ اداره جلسات هیئت مدیره برعهده رئیس هیئت مدیره است .

ماده 17 ـ وظایف و اختیارات هیئت مدیره به شرح زیر است :
الف ـ تهیه و تنظیم سیاست های کلی، خط مشی و برنامه های اجرایی سازمان و پیشنهاد آن به مجمع عمومی .
ب ـ تأیید عملکرد سالانه، ترازنامه و حساب سود و زیان سازمان و ارائه گزارش به مجمع عمومی .
پ ـ بررسی و تأیید بودجه سالانه سازمان و پیشنهاد آن به مجمع عمومی .
ت ـ بررسی و تأیید ضوابط و آیین نامه های اداری و مالی و معاملاتی و استخدامی و سایر مقررات و آیین نامه ها براساس مفاد قانون و مندرجات این اساسنامه و پیشنهاد آن به مجمع عمومی برای تأیید و ارایه آن به منظور تصویب مجمع عمومی .
ث ـ پیشنهاد ساختار و تشکیلات سازمانی برای تأیید مجمع عمومی و ارایه آن برای تصویب مجمع عمومی .
ج ـ تعیین ضوابط مربوط به عقد و لغو قرارداد با اشخاص حقیقی و حقوقی ، همچنین بیمه شوندگان .
چ ـ تعیین ضوابط مربوط به نحوه تنظیم و بررسی اسناد مدارک پزشکان، گروهها و مؤسسات پزشکی طرف قرارداد به منظور تطبیق اسناد مذکور با ضوابط و تعرفه های مقرر جهت پرداخت هزینه ها به اشخاص حقیقی و حقوقی .
ح ـ سایر اختیاراتی که به موجب این اساسنامه برعهده مجمع عمومی نیست و مطابق قانون تجارت بر عهده هیئت مدیره است .

ماده 18 ـ رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل سازمان بالاترین مقام اجرایی سازمان است که زیر نظر هیئت مدیره و مجمع عمومی انجام وظیفه می کند و علاوه بر انجام امور مقرر در این اساسنامه و امور اداری و مالی سازمان در حدود بودجه مصوب، اختیارات و وظایف زیر را نیز برعهده دارد :
الف ـ تهیه گزارش عملکرد سالانه، ترازنامه، حساب سود و زیان سازمان و ارائه آن به هیئت مدیره .
ب ـ تهیه و تنظیم بودجه سالانه سازمان و طرح آن درهیئت مدیره .
پ ـ تهیه و تنظیم ضوابط و آیین نامه های اجرایی براساس مفاد قانون و مندرجات اساسنامه .
ت ـ تهیه ساختار و تشکیلات سازمانی در حدود بودجه مصوب و تعیین حقوق و مزایا و وظایف مسوولین و شاغلین سازمان و ارایه آن جهت تصویب مراجع قانونی.
ث ـ ارائه گزارش فعالیت ها و عملکرد سازمان هر سه ماه یک بار به هیئت مدیره .
ج ـ نمایندگی سازمان در کلیه مراجع قانونی و ارجاع امور و دعاوی سازمان با توجه به مقررات مربوط .

ماده 19 ـ کلیه اسناد، اوراق بهادار، چکها و اسناد بانکی و قراردادها با امضای رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل سازمان و یک نفر از اعضاء هیئت مدیره سازمان معتبر است .

ماده 20 ـ رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل سازمان می تواند قسمتی از اختیارات و وظایف خود را به هریک از اعضای هیئت مدیره یا کارکنان سازمان با مسوولیت خود تفویض کند .

قسمت پ ـ بازرس( حسابرس)

ماده 21 ـ بازرسی (حسابرسی) سازمان به عهده سازمان حسابرسی است که طبق قوانین و مقررات مربوط گزارشهای لازم را به مجمع عمومی ارایه می دهد . بازرس (حسابرس (حق مداخله در امور اداری و اجرایی شرکت را ندارد و اقدامات وی نباید در هیچ مورد موجب توقف عملیات اجرایی سازمان شود .

ماده 22 ـ هرگاه بازرس (حسابرس (در جریان رسیدگی و تطبیق عملیات شرکت اشتباهات یا تخلفات یا سایر موارد را مشاهده کند ، باید ابتدا مورد را برای اصلاح و رفع اشتباه، رسیدگی و تعقیب متخلفان به مدیرعامل شرکت اطلاع دهد و در صورت عدم ترتیب اثر به رئیس مجمع عمومی گزارش نماید .

ماده 23 ـ ترازنامه، حساب سود و زیان، صورت دارایی ها و بدهی های سازمان باید پس از پایان سال مالی حداکثر تا پایان خرداد ماه به بازرس (حسابرس) داده شود تا پس از رسیدگی با گزارش وی به مجمع عمومی ارائه شود .

فصل چهارم : امورمالی و منابع مالی

ماده 24 ـ سال مالی شرکت ـ به استثنای سال اول ـ از اول فروردین ماه هر سال لغایت اسفند ماه همان سال است .

ماده 25 ـ منابع مالی سازمان عبارتند از :
الف ـ حق سرانه درمان دریافتی از دستگاهها، سازمانها، وزارتخانه ها همچنین بیمه شوندگان .
ب ـ درآمدهای حاصله از وجوه و اموال و داراییهای سازمان .
پ ـ کمکها و هدایایی که به سازمان اعطاء می شود .
ت ـ منابع حاصل از درآمدهای متفرقه .
ث ـ درآمد حاصل از موضوع تبصره ماده 12 قانون .

ماده 26 ـ اداره امور مالی و ترتیب نگهداری حسابهای سازمان به موجب مقررات و ضوابطی است که توسط رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل سازمان تهیه و به تصویب هیئت مدیره می رسد .

ماده 27 ـ دستگاههای دولتی که مراکز درمانی ، نظام یا مجوز قانونی ارایه خدمات به کارکنان خود دارند می توانند مطابق روال معمول عمل نمایند. حق سرانه درمان سهم دولت برای این گونه خدمات در بودجه سالانه آن دستگاهها منظور می شود .

این اساسنامه به موجب نامه شماره 235 مورخ 12/2/1374 شورای نگهبان به تایید شورای یاد شده رسیده است.

معاون اول رئیس جمهور - حسن حبیبی