هیأت وزیران در جلسه مورخ 18/3/1376 بنا به پیشنهاد شماره 12135/100 مورخ 8/11/1375 وزارت بازرگانی و به استناد ماده (2) قانون چگونگی اداره صندوق ضمانت صادرات ایران ـ مصوب 1375 ـ اساسنامه صندوق ضمانت صادرات ایران را به شرح زیر تصویب نمود:
اساسنامه صندوق ضمانت صادرات ایران
مصوب 1376,03,18
فصل اول ـ کلیات
ماده 1 ـ صندوق ضمانت صادرات ایران ـ که در این اساسنامه صندوق نامیده می شود ـ براساس قانون چگونگی اداره صندوق ضمانت صادرات ایران ـ مصوب 1375 ـ و مقررات این اساسنامه و در موارد سکوت مطابق قانون تجارت اداره می شود.
تبصره ـ صندوق در صورتی که مشمول قوانین و مقررات عمومی مربوط به شرکتها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت است که به طور صریح از آن نام برده می شود.
ماده 2 ـ صندوق دارای شخصیت حقوقی و استقلال اداری و مالی است و به صورت شرکت سهامی خاص زیر نظر وزارت بازرگانی اداره می شود.
ماده 3 ـ مرکز اصلی صندوق تهران است. صندوق می تواند در حدودی که قوانین و مقررات مربوط اجازه می دهند به تأسیس یا انحلال شعبه اقدام کند یا به اشخاص حقیقی یا حقوقی نمایندگی دهد.
ماده 4 ـ تابعیت صندوق ایرانی و مدت آن نامحدود است .
ماده 5 ـ موضوع فعالیت صندوق عبارت است از: تضمین اعتبارات و سرمایه گذاریهای مربوط به کالاها، خدمات صادراتی، ایجاد تسهیلات لازم به منظور توسعه و افزایش صادرات و ضمانت مطالبات صادرکنندگان کالا و خدمات از خریداران خارج از کشور در قبال خطرات حاصل از عواملی که به طور معمول شرکتهای بیمه تجاری آنها را بیمه نمی کنند.
ماده 6 ـ ضمانت صندوق به ترتیبی که در آیین نامه های مربوط تعیین می شود شامل موارد زیر است:
الف ـ مطالبات صادرکنندگان کالا یا خدمات از خریداران خارج از کشور که به دلایل زیر در سررسید مقرر وصول نشود، مشروط بر اینکه ناشی از عدم ایفای تعهدات صادرکننده نباشد:
1 ـ استنکاف خریدار از قبول کالای صادر شده یا خدمت انجام شده .
2 ـ عدم پرداخت بهای کالا یا خدمت در سررسید مقرر.
3 ـ عدم توانایی مالی خریدار به دلیل ورشکستگی یا اعسار یا توقف.
4 ـ بروز جنگ یا حالت جنگ.
5 ـ تیره شدن روابط یا قطع روابط سیاسی با کشور خریدار به نحوی که در نتیجه آن صادر کننده موفق به دریافت مطالبات خود در سررسید آنها نشود.
6 ـ اعمال سیاستهای اقتصادی که موجب مسدود شدن مطالبات صادر کنندگان شود.
7 ـ اعمال سیاستهای مربوط به محدودیتهای وارداتی و ارزی در کشور خریدار.
8 ـ سلب مالکیت از خریدار بر اثر ملی شدن یا مصادره اموال به نحوی که صادر کننده موفق به دریافت مطالبات خود نشود.
9 ـ سایر عوامل خارج از حیطه اختیار صادر کننده و خریدار که به تشخیص هیأت مدیره صندوق موجب عدم وصول مطالبات صادر کننده شود.
ب ـ تسهیلاتی که برای کالاها یا خدمات صادراتی تخصیص می یابد.
ج ـ سرمایه گذاری مربوط به کالاها یا خدمات صادراتی .
د ـ سایر مواردی که به تشخیص هیأت وزیران در توسعه صادرات لازم یا مفید باشد.
تبصره ـ صندوق می تواند نزد بانکهای سپرده گذاری، قبول یا واگذاری اتکایی، همچنین به منظور توسعه و گسترش صادرات سرمایه گذاری کند.
ماده 7 ـ سرمایه صندوق مبلغ یکصد میلیارد (000/000/000/100) ریال است که به یکصد هزار سهم یک میلیون ریالی با نام تقسیم می شود و تمام آن متعلق به دولت است.
فصل دوم ـ ارکان
ماده 8 ـ صندوق دارای ارکان زیر است:
الف ـ مجمع عمومی.
ب ـ هیأت مدیره و مدیرعامل.
ج ـ بازرس قانونی.
الف ـ مجمع عمومی
ماده 9 ـ اعضای مجمع عمومی عبارتند از:
1 ـ وزیر بازرگانی که ریاست مجمع عمومی را بر عهده دارد.
2 ـ وزیر امور اقتصادی و دارایی .
3 ـ وزیر صنایع .
4 ـ وزیر امور خارجه .
5 ـ رییس سازمان برنامه و بودجه .
6 ـ رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران .
7 ـ رییس کل مرکز توسعه صادرات ایران .
8 ـ دو نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی از کمیسیونهای امور بازرگانی و توزیع و امور اقتصادی و دارایی و تعاون با انتخاب مجلس به عنوان ناظر.
تبصره ـ مدیرعامل صندوق به عنوان دبیر مجمع بدون حق رأی در جلسات مجمع عمومی حضور می یابد.
ماده 10 ـ مجمع عمومی صندوق هر سال حداقل دو بار بنا به دعوت هیأت مدیره در مرکز اصلی صندوق یا با موافقت رییس مجمع عمومی در محل پیشنهادی هیأت مدیره یکبار در نیمه اول سال برای بررسی و تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان سال قبل صندوق و سایر مواردی که در دستور کار قرار دارد و یکبار در نیمه دوم سال برای بررسی و تصویب بودجه سال بعد و سایر مواردی که در دستور کار قرار دارد، تشکیل می شود.
تبصره 1 ـ مجمع عمومی می تواند با دعوت رییس مجمع عمومی به طور فوق العاده تشکیل شود.
تبصره 2 ـ دعوتنامه رسمی و کتبی مجمع عمومی شامل محل تشکیل، روز، ساعت و دستور جلسه باید حداقل ده روز قبل از تاریخ تشکیل جلسه برای اعضای مجمع عمومی ارسال شود. موضوعاتی که به ترتیب یاد شده در دستور کار مجمع عمومی قرار داده نشده اند، قابل طرح نیست .
تبصره 3 ـ تصمیمات مجمع عمومی با حضور دو سوم اعضا و با اکثریت آرا معتبر است .
تبصره 4 ـ مذاکرات و تصمیمات مجمع عمومی صندوق در صورتجلسه ای که به امضای اعضای حاضر در جلسه مجمع می رسد درج می شود.
ماده 11 ـ اختیارات و وظایف مجمع عمومی صندوق عبارت است از:
1 ـ تعیین خط مشی عمومی و سیاستهای کلی صندوق و اعمال نظارت عالی بر فعالیتهای آن .
2 ـ پیشنهاد آیین نامه چگونگی استفاده از اندوخته احتیاطی به هیأت وزیران .
3 ـ رسیدگی به برنامه و تصویب بودجه صندوق .
4 ـ رسیدگی و تصمیم گیری در خصوص گزارش عملکرد سالانه، ترازنامه و حساب سود و زیان صندوق پس از استماع گزارش بازرس قانونی.
5 ـ بررسی و تصویب آیین نامه های مالی و معاملاتی صندوق بنا به پیشنهاد هیأت مدیره.
6 ـ تصمیم گیری در خصوص پیشنهاد وزیر بازرگانی در مورد تعیین اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل.
7 ـ پیشنهاد تخصیص اعتبار لازم در بودجه سالانه کل کشور در خصوص مابه التفاوت درآمدهای صندوق با خسارات و ذخایر فنی به هیأت وزیران .
8 ـ تصمیم گیری در خصوص مطالبات لاوصول و مشکوک الوصول صندوق.
9 ـ انتخاب بازرس اصلی و علی البدل و تعیین حق الزحمه آنان.
10 ـ بررسی و تصویب تشکیلات صندوق پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور.
11 ـ تعیین انواع اعتبارات قابل تضمین توسط صندوق بنا به پیشنهاد هیأت مدیره .
12 ـ تعیین حداکثر میزان تعهد مجاز صندوق در خصوص هر کشور.
13 ـ پیشنهاد تعرفه کارمزد ضمانتنامه ها و شرایط کلی آنها به هیأت وزیران .
14 ـ بررسی و تصویب شرایط عمومی ضمانتنامه های صندوق بنا به پیشنهاد هیأت مدیره .
15 ـ بررسی و تصویب ضوابط مربوط به میزان و ترتیب محاسبه ذخایر فنی بنا به پیشنهاد هیأت مدیره .
16 ـ تصمیم گیری در خصوص تأسیس شعبه یا شعب در خارج از کشور بنا به پیشنهاد هیأت مدیره و با رعایت مقررات مربوط .
17 ـ بررسی و تصویب پیشنهاد مربوط به قبول نمایندگی مؤسسات خارجی یا واگذاری نمایندگی به آنها با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
18 ـ تصمیم گیری در خصوص سایر مواردی که در چهارچوب وظایف و اختیارات صندوق و با رعایت مقررات به مجمع عمومی پیشنهاد می شود.
ب ـ هیأت مدیره و مدیرعامل
ماده 12 ـ اعضای هیأت مدیره صندوق مرکب از پنج نفر هستند و به پیشنهاد وزیر بازرگانی و تأیید مجمع عمومی صندوق برای مدت پنج سال منصوب می شوند و تا انتخاب مجدد یا تعیین جانشین به کار خود ادامه می دهند.
تبصره 1 ـ در صورت استعفا، فوت یا عزل هر یک از اعضا یا وجود موانع قانونی، مجمع عمومی باید در اسرع وقت شخص دیگری را با رعایت مفاد این ماده برای بقیه مدت انتخاب کند.
تبصره 2 ـ حداقل سه نفر از اعضای هیأت مدیره به طور موظف (تمام وقت) در صندوق انجام وظیفه می کنند. دو نفر از اعضای هیأت مدیره باید حتی الامکان از میان افراد آشنا به امور حقوقی باشد.
تبصره 3 ـ مدیرعامل عضو و رییس هیأت مدیره است.
تبصره 4 ـ احکام انتصاب مدیرعامل و سایر اعضای هیأت مدیره توسط وزیر بازرگانی صادر و ابلاغ می شود. عزل مدیرعامل توسط وزیر بازرگانی صورت می گیرد.
ماده 13 ـ انتخاب مجدد اعضای هیأت مدیره بلامانع است .
ماده 14 ـ هیأت مدیره حداقل دو بار در ماه بنا به دعوت رییس هیأت مدیره و مدیرعامل ـ که دستور جلسه در آن درج شده است ـ در محل صندوق تشکیل جلسه می دهد. برای هر یک از جلسات صورتجلسه ای شامل تصمیمات گرفته شده در جلسه تنظیم و به امضای اعضای حاضر می رسد. اسامی اعضای غایب نیز در صورت جلسه درج می شود.
تبصره ـ هر یک از اعضای هیأت مدیره که با تمام یا قسمتی از تصمیمات مندرج در صورتجلسه مخالف باشد نظر خود را در صورتجلسه قید می کند.
ماده 15 ـ جلسات هیأت مدیره با حضور حداقل سه نفر رسمیت می یابد و مصوبات آن با اکثریت آرای اعضای هیأت مدیره معتبر است. از اعضای هیأت مدیره می توانند موضوعات مورد نظر خود را از طریق رییس هیأت مدیره و مدیرعامل در دستور جلسه هیأت مدیره قرار دهند.
ماده 16 ـ اختیارات و وظایف هیأت مدیره به شرح زیر است:
1 ـ اجرای مصوبات مجمع عمومی در چهارچوب اختیارات مربوط .
2 ـ تهیه گزارش عملکرد سالانه، صورتهای مالی شامل حساب سود و زیان ترازنامه برای ارایه به مجمع عمومی.
3 ـ بررسی و تأیید بودجه سالانه، تشکیلات آیین نامه های پیش بینی شده در این اساسنامه که از سوی مدیرعامل پیشنهاد می شود برای طرح و تصویب در مراجع ذی صلاح.
4 ـ پیشنهاد تعیین انواع اعتبارات قابل تضمین توسط صندوق، تعرفه کارمزد و هزینه های مربوط به ضمانتنامه ها و شرایط کلی آنها به مجمع عمومی.
5 ـ تصمیم گیری در خصوص تأسیس یا انحلال شعب و نمایندگیهای داخل کشور در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط .
6 ـ پیشنهاد تغییر و اصلاح اساسنامه، همچنین افزایش یا کاهش سرمایه صندوق به مجمع عمومی برای ارایه به مراجع ذی صلاح .
7 ـ تصمیم گیری در خصوص خرید، فروش، اجاره، اعطا یا قبول ضمانت، ظهرنویسی، تضمینهای تجاری، وثیقه، رهن اموال غیر منقول، سرمایه گذاری، مشارکت، پیمانکاری و انجام امور تجاری در چهارچوب آیین نامه های مصوب.
8 ـ افتتاح حسابهای ارزی یا ریالی و استفاده از آنها به نام صندوق نزد بانکها، مؤسسات مالی و اعتباری و سایر مؤسسات تجاری داخلی یا خارجی یا انسداد آنها.
تبصره ـ هیأت مدیره می تواند بعضی از اختیارات خود را به مدیرعامل تفویض کند.
ماده 17 ـ مدیرعامل بالاترین مقام اجرایی و اداری صندوق است و در اجرای مصوبات مجمع عمومی و هیأت مدیره دارای هرگونه اختیار است. اهم وظایف و اختیارات وی بشرح زیر است:
1 ـ اجرای مصوبات مجمع عمومی و هیأت مدیره.
2 ـ عزل و نصب کارکنان صندوق.
3 ـ دریافت مطالبات و پرداخت بدهیها.
4 ـ اقدام به سازش، داوری و تعیین داور و کارشناس با رعایت اصل یکصد و سی و نهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
5 ـ انعقاد قرارداد با اشخاص حقیقی یا حقوقی.
6 ـ نمایندگی صندوق در مقابل اشخاص حقیقی یا حقوقی، دادگاهها و سایر مراجع قضایی و اداری با حق توکیل غیر.
تبصره ـ مدیرعامل می تواند بخشی از اختیارات خود را به هیأت مدیره یا سایر کارکنان صندوق به تشخیص و مسؤولیت خود واگذار کند.
ج ـ بازرس
ماده 19 ـ مجمع عمومی یک بازرس اصلی و یک بازرس علی البدل را از میان اشخاص حقیقی یا حقوقی صلاحیتدار به مدت یک سال انتخاب می کند. انتخاب مجدد آنها بلامانع است و تا زمانی که انتخاب مجدد به عمل نیامده به کار خود ادامه می دهند.
تبصره ـ در صورت فوت، استعفا یا برکناری از خدمت بازرس اصلی، بازرس علی البدل وظایف وی را بر عهده می گیرد.
ماده 20 ـ بازرس می تواند هرگونه رسیدگی و بازرسی را در حدود مقررات انجام دهد و به تمامی دفاتر، پرونده ها و قراردادهای صندوق مراجعه کند و اسناد و مدارک مربوط به صندوق را مورد رسیدگی قرار دهد.
ماده 21 ـ اهم وظایف بازرس به شرح زیر است:
1 ـ تطبیق عملیات صندوق با بودجه مصوب.
2 ـ رسیدگی به صورتهای مالی صندوق و تهیه گزارش و اظهارنظر در مورد عملیات صندوق برای تقدیم به مجمع عمومی. گزارش مزبور حداقل ده (10) روز پیش از برگزاری جلسه مجمع عمومی به رییس هیأت مدیره و مدیرعامل تسلیم می شود.
3 ـ اظهار نظر در مورد گزارش هیأت مدیره و ارایه آن به مجمع عمومی.
تبصره 1 ـ اجرای وظایف بازرس به هیچ وجه نباید مانع جریان عادی کار صندوق شود.
تبصره 2 ـ گزارش عملکرد صندوق شامل ترازنامه و حساب سود و زیان سالانه باید حداقل چهل و پنج (45) روز پیش از تشکیل مجمع عمومی تسلیم بازرس شود.
فصل سوم ـ مقررات مالی
ماده 22 ـ سال مالی صندوق به استثنای اولین سال که شروع آن 16/11/1374 و خاتمه آن پایان اسفند 1374 است، از اول فروردین ماه هر سال شروع می شود و در پایان اسفند ماه همان سال خاتمه می یابد . حداکثر مهلت برای تنظیم حسابهای مالی تا پایان آذر ماه سال بعد است.
ماده 23 ـ نامه ها و اسناد تعهد آور باید به امضای مدیرعامل یا حداقل دو امضای مجاز که توسط مدیرعامل تعیین می شود برسد.
تبصره ـ چکها و اوراق بهادار حداقل با دو امضای مجاز به ترتیبی که در آیین نامه مالی مشخص می شود، معتبر است.
ماده 24 ـ سود ویژه سالانه صندوق که پس از کسر تمامی هزینه ها، ذخایر نفتی، اندوخته قانونی، مالیات و کسور قانونی محاسبه می شود، به حساب اندوخته احتیاطی منظور خواهد شد.
ماده 25 ـ تصویب ترازنامه صندوق در هر سال از سوی مجمع عمومی به منزله مفاصا حساب هیأت مدیره تلقی می شود.
ماده 26 ـ از تاریخ لازم الاجرا شدن این اساسنامه، اساسنامه صندوق ضمانت صادرات ایران ـ موضوع تصویبنامه شماره 55378/ ت 15144 هـ مورخ 16/11/1374 ـ ملغی است .
این اساسنامه به موجب نامه شماره 860/21/76 مورخ 4/4/1376 شورای محترم نگهبان به تأیید شورای یاد شده رسیده است.
معاون اول رییس جمهور- حسن حبیبی