هیأت وزیران در جلسه مورخ 28 /6 /1378 بنا به پیشنهاد شماره 25897 مورخ 30 /7 /1357 وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد تبصره (2) ماده واحده قانون استفاده از خدمات تخصصی و حرفه ای حسابداران ذی صلاح به عنوان حسابداران رسمی – مصوب 1372 –، اساسنامه جامعه حسابداران رسمی ایران را به شرح زیر تصویب نمود:
اساسنامه جامعه حسابداران رسمی ایران
مصوب 1378,06,28با اصلاحات و الحاقات بعدی
فصل اول – کلیات
ماده 1 – در این اساسنامه اصطلاحات زیر به جای عبارات مشروح مربوط به کار می رود:
الف – آیین نامه تعیین صلاحیت: آیین نامه تعیین صلاحیت حسابداران رسمی و چگونگی انتخاب آنان - موضوع تصویبنامه شماره 9045 /ت 13875هـ مورخ 23 /7 /1374هیأت وزیران.
ب – هیأت تشخیص صلاحیت: هیأت تشخیص صلاحیت حسابداران رسمی موضوع ماده (1) آیین نامه تعیین صلاحیت.
پ (اصلاحی 18/03/1379)– جامعه :جامعه حسابداران رسمی ایران .
ت – خدمات تخصصی و حرفه ای: خدمات یاد شده به امور ذیل اطلاق می شود:
- خدمات حسابداری شامل انواع حسابرسی؛
- بازرگانی قانونی؛
- مشاوره مدیریت مالی؛
- طراحی و پیاده سازی سیستم مالی؛
- خدمات مالی و حسابداری و مالیاتی؛
- نظارت بر تصفیه؛
- خدماتی که توسط دادگاهها و مراجع قضایی در چارچوب موارد فوق الذکر ارجاع و توسط حسابدار رسمی پذیرفته می شود.
تبصره – تشخیص سایر موارد در چارچوب مقررات این اساسنامه و قوانین بر عهده شورای عالی جامعه است.
ث (اصلاحی 07/07/1381)– حسابداران رسمی شاغل وغیرشاغل :آن دسته ازحسابداران رسمی که تمام وقت خود را به خدمات حسابرسی وبازرسی قانون وسایرخدمات تخصصی وحرفه ای (موضوع بند (ت) فوق الذکر) تخصیص دهند و دارای مشاغل دیگری اعم ازموظف وغیرموظف (به استثنای اعضای هیأت علمیدانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و سایرمشاغل آموزشیبا رعایت مقررات استخدامیمربوط) نباشند،حسابدار رسمی شاغل نامیده می شوند و درغیر این صورت حسابداررسمی غیرشاغل شناخته خواهد شد.
ج – قانون: قانون استفاده از خدمات تخصصی و حرفه ای حسابداران ذی صلاح به عنوان حسابداران رسمی – مصوب 1372.
چ – نظارت حرفه ای: نظارت حرفه ای حسابداران رسمی.
ح – مؤسسه یا مؤسسات حسابرسی: مؤسسه یا مؤسسات حسابرسی حسابداران رسمی.
تبصره (اصلاحی 18/03/1379)- خدمات سه گانه (مشاوره مدیریت مالی - طراحی و پیاده سازی سیستم مالی -خدمات مالی و حسابداری و مالیاتی) و نیزموارد تبصره بند (ت) این ماده برای تنظیم امور حرفه حسابداری و حسابرسی است ومشمول موارد استفاده دولت از خدمات اشخاص تحت عنوان حسابدار رسمی موضوع این قانون نمیباشد. ضمناً حسابدار رسمی نمیتواند به طور همزمان هیچیک از خدمات سه گانه را به اشخاص حقیقی و حقوقی که مسئولیت حسابداری رسمی موضوع قانون را در آن بر عهده دارد انجام دهد.
ماده 2 – هدف از تشکیل جامعه عبارت است از تنظیم امور و اعتلای حرفه حسابداری و حسابرسی در کشور و نظارت حرفه ای بر کار حسابداران رسمی از طریق:
الف – تشکیل حسابداران رسمی.
ب – بهبود و گسترش خدمات حرفه ای از طریق کمک در تهیه، تدوین، اشاعه و ارتقای اصول واستانداردهای حسابداری، حسابرسی، خدمات مالی و آیین نامه رفتار حرفه ای.
پ – بالا بردن دانش تخصصی حسابداران رسمی حرفه ای از طریق گسترش و بهبود آموزش، انجام تحقیقات و انتشار نشریات تخصصی و حرفه ای.
ت – حمایت از حقوق حرفه ای اعضاء.
ث – برقراری ارتباط مستمر فنی و حرفه ای بین اعضاء.
ج – ارتباط با مؤسسات و تشکلهای حرفه ای منطقه ای و بین المللی و در صورت نیاز عضویت در آنها.
ماده 3 – اشخاصی که در اجرای آیین نامه تعیین صلاحیت به عنوان حسابدار رسمی انتخاب می گردند با رعایت مقررات این اساسنامه عضو جامعه می باشند.
تبصره 1 – اشخاصی که عنوان حسابدار رسمی آنها لغو می شود، مجاز به استفاده از عنوان یاد شده نیستند و عضویت آنها در جامعه منتفی است.
تبصره 2 – مؤسسات حسابرسی موضوع تبصره (3) قانون عضو جامعه هستند.
فصل دوم – ارکان
ماده 4 – ارکان جامعه به شرح زیراست:
الف - شورای عالی.
ب – هیأت مدیره.
پ – هیأت عالی نظارت.
قسمت الف - شورای عالی
ماده 5 - مجمع عمومی از اجتماع اعضای جامعه تشکیل و وظایف و اختیارات آن به عنوان بالاترین رکن جامعه به شرح زیر تعیین می شود: 1 - انتخاب اعضای شورای عالی
2 - تصویب گزارش سالانه شورای عالی
3 - تعیین حق حضور اعضای شورای عالی بنا به پیشنهاد هیئت رئیسه مجمع
4 - تعیین روزنامه کثیرالانتشار برای درج آگهی های رسمی جامعه بنا به پیشنهاد هیئت رئیسه مجمع.
تبصره 1 - مسئولیت اجرائی برگزاری مجمع عمومی و دعوت اعضا با دبیرکل جامعه است. چنانچه دبیرکل، اعضای مجمع را در موعد مقرر که حداکثر لغایت شهریورماه هر سال خواهد بود، دعوت نکند، رئیس هیئت عالی نظارت مجمع عمومی را دعوت می کند.
تبصره2 - دستورالعمل مربوط به نحوه برگزاری مجمع عمومی مشتمل بر طرز تشکیل جلسه و انتخاب هیئت رئیسه جلسه، چگونگی اداره جلسه، حد نصاب اعتبار جلسه، طرق اخذ آرا و شیوه نظارت بر برگزاری مجمع عمومی به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارائی می رسد.
تبصره3 - صحت انتخابات اعضای شورای عالی براساس گزارش هیئت عالی نظارت پس از تائید وزیر امور اقتصادی و دارائی معتبر است و احکام عضویت آنان توسط وزیر امور اقتصادی و دارائی صادر می شود.
ماده 6 - تعداد اعضای شورای عالی یازده نفر است که از بین اعضای جامعه توسط مجمع عمومی انتخاب می شوند.
تبصره1 - حداقل چهار نفر از اعضای شورای عالی، شاغل و حداقل چهار نفر، غیر شاغل خواهند بود.
تبصره2 - دستورالعمل مربوط به نحوه برگزاری انتخابات شورای عالی شامل نحوه تشکیل جلسه و انتخابات هیأت رییسه جلسه، نحوه داوطلب شدن برای عضویت در شورای مذکور، چگونگی اداره جلسه، حد نصاب اعتبار جلسه، طرق اخذ آرا و شیوه نظارت بر برگزاری انتخابات، برای اولین دوره با پیشنهاد هیئت مؤسس (موضوع تبصره (2) قانون) به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می رسد.
تبصره 3 - بعد از تشکیل شورای عالی هر گونه تغییر در دستورالعمل یاد شده بنا به پیشنهاد شورای مذکور و تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی صورت خواهد گرفت.
ماده 5 – اعضای اصلی شورای عالی یازده (11) نفر هستند که از بین اعضای جامعه توسط اعضاء انتخاب می شوند.
تبصره 1 – دستورالعمل مربوط به نحوه برگزاری انتخابات شورای عالی شامل طرز تشکیل جلسه و انتخابات هیأت رییسه جلسه، نحوه داوطلب شدن برای عضویت در شورای مذکور، چگونگی اداره جلسه، حد نصاب اعتبار جلسه، طرق اخذ آرا و شیوه نظارت بر برگزاری انتخابات، برای اولین دوره با پیشنهاد هیأت مؤسس (موضوع تبصره (2) قانون) به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می رسد.
بعد از تشکیل شورای عالی، هرگونه تغییر در دستورالعمل یاد شده بنا به پیشنهاد شورای مذکور و تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی صورت خواهد گرفت.
تبصره 2 – شرایط داوطلبان برای عضویت در شورای عالی به شرح ذیل است:
الف – مفاد بندهای (الف، ب، ت، ث وج) ماده (16) این اساسنامه.
ب – داشتن حداقل (10) سال سابقه کار حسابرسی، خدمات مالی، طراحی سیستم و یا مدیریت مالی بعد از اخذ مدرک کارشناسی (لیسانس).
تبصره 3 – تطبیق صلاحیت داوطلبان عضویت در شورای عالی با شرایط مذکور در تبصره (2) بالا بر عهده وزیر امور اقتصادی و دارایی می باشد.
تبصره 4 – مدت عضویت اعضای شورای عالی سه سال است وانتخاب مجدد آنها در دوره های متوالی مجاز است اعضای قبلی تا انتخاب اعضای جدید موظف به ادامه کارهستند و در صورت فوت استعفا یا لغو عنوان حسابداررسمی آنها عضو جدید ازمیان اعضای علی البدل برای مدت باقیمانده جایگزین می شود
تبصره 5 – سه نفر ناظر به ترتیب ذیل بدون داشتن حق رأی در جلسات شورای عالی شرکت خواهند کرد:
1 - یک نفر نماینده به انتخاب وزیر امور اقتصادی و دارایی؛
2 - یک نفر نماینده به انتخاب شورای بورس؛
3 - یک نفر نماینده به انتخاب شورای عالی بانکها.
ماده 7 - شرایط داوطلبان برای عضویت در شورای عالی به شرح زیر تعیین می شود:
الف - دارا بودن شرایط موضوع بندهای (ب، ت، ث و ج) ماده (16)
ب - داشتن حداقل ده سال سابقه کار در سطح مدیریت در رشته های حسابرسی، خدمات مالی، طراحی سیستم یا مدیریت مالی بعد از اخذ مدرک کارشناسی (لیسانس).
پ - حسن شهرت و تعهد عملی به احکام دین مبین اسلام و نظام جمهوری اسلامی ایران. در مورد اقلیتهای دینی موضوع اصل سیزدهم قانون اساسی، تعلیمات دینی ایشان حاکم خواهد بود.
تبصره 1 - تشخیص انطباق صلاحیت داوطلبان عضویت در شورای عالی با شرایط مذکور دراین ماده بر عهده وزیر امور اقتصادی و دارایی است.
تبصره 2 - مدت عضویت اعضای شورای عالی سه سال است و انتخاب مجدد آنها به صورت متوالی تنها برای یک دوره بلامانع است و هر عضو در زمان عضویت در جامعه می تواند در مجمع برای سه دوره انتخاب شود. اعضای قبلی تا انتخاب اعضای جدید موظف به ادامه کار هستند و در صورت فوت، استعفا یا لغو عنوان حسابدار رسمی آنها، عضو جدید از میان اعضای علی البدل برای مدت باقیمانده «جایگزین می شود.
تبصره 3 - علاوه بر رییس هیئت عالی نظارت و در غیاب وی یکی از اعضای هیئت یاد شده، سه نفر نماینده به ترتیب زیر بدون حق رأی در جلسات شورای عالی شرکت خواهند کرد:
1 - نماینده وزیر امور اقتصادی و دارایی
2 - یک نفر به انتخاب رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
3 - یک نفر به انتخاب رییس سازمان بورس و اوراق بهادار.
ماده 6 – شورای عالی بالاترین رکن جامعه است و وظایف و اختیارات آن به شرح زیراست:
1 - انتخاب اعضای هیأت مدیره.
2 - تعیین خط مشی و تصویب برنامه های جامعه.
3 - تصویب آیین اخلاق و رفتار حرفه ای حسابداران رسمی در چارچوب استانداردهای اعلام شده توسط مراجع ذی صلاح قانونی.
4 - تصویب آیین نامه انضباتی و نظارت حرفه ای.
5 - تصویب آیین نامه های مالی، معاملاتی، اداری، و استخدامی جامعه.
6 - تصویب بودجه سالانه جامعه، صورتهای مالی و گزارش عملکرد سالانه هیأت مدیره.
7 - تعیین اعضای هیأتهای انتظامی بدوی از بین اعضای جامعه.
8 - تأیید صلاحیت اعضای کارگروههای تخصصی.
9 - تصویب آیین نامه مربوط به چگونگی تشکیل، وظایف و اختیارات کارگروههای تخصصی.
10 - تعیین حقوق و مزایای اعضای هیأت مدیره و حق الزحمه اعضای هیأتهای انتظامی بدوی و کارگروههای تخصصی.
11 - تصویب تشکیلات تفصیلی جامعه.
12 - تصویب رهنمودها و دستورالعملهای فنی و حرفه ای در چارچوب استانداردهای اعلام شده توسط مراجع ذی صلاح قانونی.
13 - تعیین مبلغ ورودیه و حق عضویت ثابت و متغیر اعضاء.
14 - تهیه گزارش سالانه شورا برای ارایه به وزیر امور اقتصادی و دارایی.
15 - تعیین روزنامه کثیرالانتشار برای درج آگهیهای رسمی جامعه.
16 - تعیین مدیر مسؤول نشریه تخصصی جامعه.
17 - اعمال نظارت حرفه ای از طریق کارگروههای تخصصی.
18 - تصمیم گیری در خصوص سایر مواردی که برای ایفای وظایف جامعه لازم است و در این اساسنامه جزو وظایف سایر ارکان جامعه تعیین نشده است.
تبصره 1 - گزارش سالانه شورای عالی درصورتی قابل طرح و تصویب در مجمع عمومی خواهد بود که توسط هیئت عالی نظارت رسیدگی شده و گزارش آن هیئت که حاوی اظهارنظر درخصوص رعایت مقررات جامعه می باشد را همراه داشته باشد. زمان ارایه گزارش شورای عالی یک ماه پس از اتخاذ تصمیم نسبت به صورتهای مالی و گزارش هیئت مدیره و هیئت عالی نظارت خواهد بود. هیئت عالی نظارت موظف است ظرف پانزده روز نظر خود را نسبت به گزارش یاد شده به مجمع عمومی و وزیر امور اقتصادی و دارایی ارایه نماید. بدون قرائت گزارش هیئت عالی نظارت در مجمع عمومی، اخذ تصمیم در مورد گزارش شورای عالی معتبر نمی باشد.
تبصره 2 - وزیر امور اقتصادی و دارایی می تواند در موارد زیر نسبت به تجدید انتخابات شورای عالی تصمیم گیری نماید:
الف - در مواردی که صحت انتخابات براساس گزارش هیئت عالی نظارت تأیید نشود.
ب - در صورتی که گزارش سالیانه شورای عالی براساس گزارش هیئت عالی نظارت در مجمع عمومی سالانه جامعه تصویب نشود.
پ - در موارای که براساس گزارش هیئت عالی نظارت، شورای عالی، وظایف تعیین شده در این اساسنامه را انجام نداده یا در انجام آن قصور نموده است.
ماده 7 – شورای عالی باید در اولین جلسه هر دوره یک نفر را از بین اعضای خود به عنوان رییس شورای عالی برای دوره سه سال انتخاب نماید.
تبصره 1 – تغییر رییس شورای عالی قبل از انقضای دوره سه ساله بر عهده شورای مذکورمی باشد.
تبصره 2 – رییس شورای عالی، هماهنگ سازی و مدیریت تشکیل جلسات و ابلاغ مصوبات شورای مذکور و سایر موارد ذی ربط با وظایف یاد شده را بر عهده خواهد داشت.
تبصره 3 – انتخاب مجدد یک فرد برای ریاست شورای عالی دردوره های بعدی بارعایت مقررات بلامانع است .
تبصره 4 – تعیین حق حضور اعضای شورای عالی بر عهده وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد بود.
ماده 8 – هیأت مؤسس موظف است بلافاصله پس ازلازم الاجرا شدن این اساسنامه نسبت به برگزاری انتخاب بر طبق ضوابط این اساسنامه اقدام نماید.
ماده 9 – جلسات شورای عالی با حضور حداقل هشت (8) نفر از اعضاء رسمیت می یابد و تصمیمات گرفته شده با آرای حداقل موافق شش (6) نفر از حاضران معتبراست.
قسمت ب – هیأت مدیره
ماده 10 – هیأت مدیره جامعه مرکب از سه (3) و یا پنج (5) نفر است که از بین اعضای جامعه توسط شورای عالی برای مدت سه سال انتخاب و با حکم رییس شورای عالی منصوب می شوند. چنانچه برخی از اعضای هیأت مدیره در اثنای مدت یاد شده تغییر یابد، عضو جدید برای مدت باقیمانده انتخاب خواهد شد.
تبصره 1 – چنانچه اعضای موظف هیأت مدیره از بین حسابداران رسمی شاغل انتخاب شوند، کارت حسابدار رسمی آنها در دوران تصدی هیأت مدیره از شاغل به غیرشاغل تبدیل می شود. تعداد اعضای موظف و غیرموظف هیأت مدیره توسط شورای عالی تعیین خواهد شد.
تبصره 2 – انتخاب اعضای هیأت مدیره از بین اعضای شورای عالی جامعه مجاز نیست.
تبصره 3 – انتخاب مجدد اعضای هیأت مدیره با رعایت مقررات برای دوره های بعدی بلامانع است .
ماده 11 – شورای عالی از بین اعضای هیأت مدیره، یک نفر را به عنوان رییس هیأت مدیره و دبیرکل جامعه برای مدت سه سال تعین می کند. رییس هیأت مدیره و دبیرکل جامعه به صورت تمام وقت انجام وظیفه می نماید.
تبصره 1 – رییس هیأت مدیره و دبیرکل جامعه اداره امور اجرایی جامعه را به جز در مواردی که بر عهده ارکان قرار دارد و مسؤولیت اجرای مصوبات هیأت مدیره را بر عهده خواهد داشت.
تبصره 2 – رییس هیأت مدیره و دبیرکل جامعه با حکم رییس شورای عالی منصوب می شود و تغییر آن قبل از انقضای دوره سه ساله بر عهده شورای عالی است.
تبصره 3ـ چنانچـه براساس گزارش هیئـت عالی نظارت هر یـک از اعـضای هیئت مدیره در انجام وظایف مقرر در این اساسنامه و آییننامههای مربوط قصور و یا تخلف نماید، وزیر امور اقتصادی و دارایی میتواند لزوم برکناری عضو مذکور از عضویت هیئت مدیره جامعه را به رییس شورای عالی اعلام دارد. شورای یادشده موظف است در اسرع وقت (حداکثر دو هفته) نسبت به تعیین جانشین وی طبق شرایط مقرر در این اساسنامه اقدام نماید. عضویت شخص موردنظر در هیئت مدیره جامعه پس از انقضای مدت یادشده لغو شده تلقی میگردد.
ماده 13 – وظایف واختیارات هیأت مدیره به شرح زیراست :
1- اجرای مصوبه های شورای عالی .
2- تهیه وتنظیم برنامه های جامعه درچارچوب خط مشی تعیین شده توسط شورای عالی .
3- تهیه وتنظیم آیین اخلاق ورفتارحرفه ای
4- تهیه وتنظیم آیین نامه انظباتی ونظارت حرفه ای .
5- تهیه وتنظیم آیین نامه های مالی ،معاملاتی ،اداری واستخدامی جامعه
6- تهیه وتنظیم بودجه سالانه .
7- تهیه صورتهای مالی وگزارش فعالیت سالانه هیأت مدیره وارایه آنها به هیأت عالی نظارت وشورای عالی
8- تشکیل کار گروههای تخصصی و انتخاب اعضای کارگروههای یاد شده پس ازتأیید صلاحیت توسط شورای عالی
9- تهیه آیین نامه مربوط به چگونگی تشکیل ،وظایف واختیارات کار گروههای تخصصی
10- عزل ونصب کارکنان وتعیین حقوق ومزایای آنها.
11- تهیه وتنظیم تشکیلات تفصیلی جامعه .
12- اداره امورمالی ،معاملاتی واستخدامی .
13- پیشنهاد مبلغ ورودیه وحق عضویت ثابت ومتغیراعضاء.
14- عقد هرگونه قرارداد اعم از خرید و فروش اجاره اخذ تسهیلات مالی وهر نوع معامله دیگر درحدود فعالیت وبودجه مصوب جامعه .
15- افتتاح حسابهای بانکی
16- نمایندگی جامعه درکلیه مراجع قانونی با حق توکیل به غیر،ارجاع به داوری ودرموارد لازم هرگونه صلح و سازش .
17- تهیه وتصویب دستورالعملهای مورد نیاز برای اجرای وظایف محول شده.
ماده 13 – جلسات هیأت مدیره با حضور اکثریت اعضاء رسمیت می یابد و تصمیمات گرفته شده با رأی موافق اکثریت اعضای هیأت مدیره معتبر است. آیین نامه داخلی هیأت مدیره توسط هیأت یاد شده تهیه و به تصویب شورای عالی می رسد.
ماده 14 – کارگروههای تخصصی که با عضویت اعضای جامعه تشکیل می شوند مشتمل بر موارد زیرهستند:
1 - کنترل کیفیت.
2 – فنی.
3 - قوانین و مقررات.
4 - آیین رفتار حرفه ای.
5 - آموزش و کارآموزی.
6 - مؤسسات حسابرسی.
7 - استانداردهای حسابداری و حسابرسی.
8 – سایر کارگروههای مورد نیاز به پیشنهاد هیأت مدیره و تصویب شورای عالی.
تبصره – کارگروههای یاد شده دارای ماهیت فنی و تخصصی بوده و نظرهای آنان جنبه مشورتی دارد و تحت نظر ارکان ذی ربط و بر اساس مقررات این اساسنامه فعالیت می نمایند.
قسمت پ – هیات عالی نظارت
ماده 15 – هیأت عالی نظارت مرکب از یک نفر رییس و دو نفرعضو است که بر اساس شرایط ذیل از بین حسابداران رسمی عضو جامعه توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی برای مدت دو سال تعیین می شوند و انتخاب مجدد آنها برای دوره های بعدی بلامانع است:
الف – حسن شهرت و تعهد عملی به احکام دین مبین اسلام؛
ب – وفاداری به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛
پ – داشتن حداقل پنج سال سابقه کار حسابرسی، خدمات مالی، طراحی سیستم و یا مدیریت مالی؛
ت – داشتن تابعیت جمهوری اسلامی ایران؛
ث – نداشتن محکومیت کیفری مؤثر؛
ج – نداشتن سوابق سوء حرفه ای، مالی و اداری؛
تبصره – رییس هیأت یاد شده به صورت موظف می باشد و اعضای آن تا تعیین اعضای جدید به انجام وظیفه ادامه می دهند.
ماده 16 – به منظور حصول اطمینان از رعایت مقررات مربوط و احراز کفایت نظارت حرفه ای، هیأت عالی نظارت دارای وظایف ذیل می باشد:
الف – رسیدگی و اظهارنظر درباره درستی اطلاعات مندرج در گزارش عملکرد سالانه هیأت مدیره.
ب – رسیدگی و اظهارنظر در خصوص صورتهای مالی سالانه جامعه که توسط هیأت مدیره تهیه و تأیید می شود.
پ – نظارت بر فعالیت جامعه از جمله کارگروههای تخصصی.
ت – انجام دیگر وظایف نظارتی بر فعالیت جامعه و اعضای آن که حسب مورد توسط شورای عالی جامعه و یا وزیر امور اقتصادی و دارایی تعیین و ابلاغ می شود.
تبصره 1 - چنانچه هیئت عالی نظارت در راستای انجام وظایف خود به مواردی از تخلف توسط اعضای جامعه و همچنین عدم رعایت آیین نامه های جامعه برخورد کند، موضوع را به دبیرکل منعکس می نماید. در این صورت دبیرکل موظف است ظرف ده روز موضوع را حسب مورد به هیئت های بدوی یا عالی انتظامی برای رسیدگی و صدور رأی ارجاع دهد.
تبصره 2 - در صورت امتناع دبیرکل از ارجاع موضوع به هیئت های انتظامی ظرف مهلت مقرر، هیئت عالی نظارت رأساً مراتب را به هیئت انتظامی مربوط اعلام و تخلف دبیرکل را به منظور رسیدگی به هیئت عالی انتظامی گزارش می نماید.
تبصره 3 - درخواست تجدید نظر در آرای صادره توسط هیئت های بدوی انتظامی برای اعضای جامعه، موضوع تبصره (1) این ماده، پس از تایید وزیر مور اقتصادی و دارایی قابل طرح در هیئتهای هم عرض و یا هیئت عالی انتظامی می باشد.
ماده 17 – هیأت عالی نظارت در صورت لزوم می تواند در اجرای وظایف خود از خدمات حسابداران رسمی – شاغل و غیرشاغل – و مؤسسات حسابرسی عضو و سایر کارشناسان غیرمالی استفاده کند. ضوابط حق الزحمه اشخاص یاد شده به پیشنهاد هیأت عالی نظارت و تصویب شورای عالی جامعه مشخص می شود.
ماده 18 – حقوق و مزایای رییس و اعضای موظف هیأت عالی نظارت به ترتیب معادل حقوق و مزایای رییس هیأت مدیره و دبیرکل و اعضای موظف هیأت مدیره جامعه است.
تبصره – حق الزحمه اعضاء غیرموظف هیأت عالی نظارت توسط شورای عالی جامعه تعیین می شود.
ماده 19 – دبیرخانه هیأت عالی نظارت زیر نظر رییس آن اداره می شود. تشکیلات دبیرخانه به پیشنهاد هیأت عالی نظارت به تصویب شورای عالی جامعه می رسد.
ماده 20 – کلیه هزینه های هیأت عالی نظارت و هزینه های موضوع ماده (17) این اساسنامه از محل بودجه جامعه تأمین و پرداخت می شود. هیأت مدیره موظف است هر سال ضمن بودجه تنظیمی خود، هزینه های هیأت عالی نظارت را با نظر هیأت یاد شده پیش بینی و در بودجه جامعه منظور و تقدیم شورای عالی جامعه کند.
ماده 21 – هیأت مدیره، رییس هیأت مدیره و دبیرکل جامعه، حسابداران رسمی و مؤسسات حسابرسی عضو مکلفند امکانات و تسهیلات لازم برای انجام وظایف هیأت عالی نظارت فراهم کند و کلیه اطلاعات، اسناد و مدارک مورد درخواست را در اختیار آنها یا نمایندگانشان قرار دهند.
ماده 22 – هیأت عالی نظارت موظف است به طور مستمر گزارش فعالیتهای خودراحسب مورد به وزیر امور اقتصادی ودارایی ،شورای عالی وهیأت مدیره ارسال کند.
ماده 23 – آیین نامه چگونگی انجام وظایف هیأت عالی نظارت (در خصوص مواردی که در مقررات این اساسنامه پیش بینی شده است) توسط هیأت یاد شده تهیه و به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می رسد.
ماده 24 – مؤسسه حسابرسی، مؤسسه ای است که به منظور انجام خدمات حسابرسی، بازرسی قانونی و سایر خدمات تخصصی و حرفه ای مندرج در بند (ت) ماده (1) این اساسنامه، توسط حداقل سه نفر حسابدار رسمی شاغل و بر اساس شرایط زیر تشکیل می شود:
1 - مؤسسه حسابرسی پس از صدور مجوز تأسیس توسط جامعه، باید بر طبق مقررات به عنوان مؤسسه انتفاعی غیرتجاری ثبت شود.
2 - در نام هر مؤسسه حسابرسی باید عبارت «مؤسسه حسابرسی» و به دنبال نام مؤسسه، عبارت «حسابداران رسمی» قید شود.
3 - شرکای یک مؤسسه حسابرسی باید به طور تمام وقت منحصراً در همان مؤسسه به کار حرفه ای اشتغال داشته باشند.
4 - شرکای مؤسسه حسابرسی در مقابل فعالیتهای مؤسسه و اشخاص ثالث مسؤولیت تضامنی دارند.
تبصره – فعالیت مؤسسات حسابرسی منحصراً محدود به ارایه خدمات یاد شده در این ماده می باشد و انجام هرگونه فعالیت دیگر توسط آنها ممنوع است.
تبصره 2(اصلاحی 14/05/1380)- شرط مالکیت خصوصی شرکاء، استثنائاً در مورد حسابرسی مفید راهبر مشروط به رعایت کلیه ضوابط دیگر و انجام امور حرفهای از طریق حسابداران رسمی اعمال نخواهد شد.
تبصره 3 – انجام فعالیت کارشناس رسمی دادگستری در رشته مرتبط در مورد اعضای جامعه که کارشناس رسمی دادگستری می باشند از محدودیت خدمت تمام وقت درمؤسسه حسابرسی موضوع صدر بند (3) این ماده مستثنی می باشد.
تبصره 4 - شرکای مؤسسه، شاغلین انفرادی، شاغلین در مؤسسات حسابرسی و حسابداران رسمی غیرشاغل، حق هیچگونه مشارکت یا دارا بودن منافعی به طور مستقیم یا غیرمستقیم در مؤسسه حسابرسی دیگری را که به خدمات تخصصی و حرفه ای یا سایر خدمات مرتبط با موضوع ماده (1) این اساسنامه اشتغال دارند، ندارند.
تبصره 5 - انعقاد قرارداد واگذاری کار موضوع بند ت ماده (1) این اساسنامه به صورت دست دوم توسط مؤسسات حسابرسی عضو جامعه و اعضای شاغل انفرادی ممنوع می باشد. انعقاد اینگونه قراردادها توسط سازمان حسابرسی در چارچوب مفاد اساسنامه قانونی آن با اشخاص حقیقی و حقوقی یاد شده، قرارداد دست اول محسوب می شود.
ماده 25 – اساسنامه هر یک از مؤسسات حسابرسی با رعایت کلیه موارد پیش بینی شده در اساسنامه نمونه ای که بنا به پیشنهاد هیأت مدیره جامعه به تصویب شورای عالی می رسد، تنظیم و پس از تأیید رییس هیأت مدیره و دبیرکل جامعه به ثبت خواهند رسید. مرجع ثبت مؤسسات، تنها مؤسساتی را به نام «مؤسسه حسابرسی» ثبت می کند که از جامعه حسابداران رسمی ایران اجازه تصویب دارند.
تبصره - صورت های مالی مؤسسات حسابرسی باید توسط یکی از مؤسسات حسابرسی دیگر رسیدگی و ظرف چهار ماه پس از پایان سال مالی، توسط مؤسسه مورد رسیدگی به جامعه تسلیم گردد. انتخاب مؤسسات به عنوان حسابرس به صورت متقابل و برای بیش از دو سال مالی متوالی مجاز نمی باشد. دستورالعمل حق الزحمه حسابرسی موضوع این تبصره توسط هیئت مدیره تهیه و برای اجرا ابلاغ می گردد.
ماده 26 – مؤسسات حسابرسی موظفند کلیه مقرراتی را که در مورد تشکیل، اداره و نحوه فعالیت مؤسسات حسابرسی توسط جامعه وضع می شود، رعایت کنند.
تبصره 1 - مؤسسات حسابرسی عضو جامعه و همچنین اعضای شاغل انفرادی موظفند ظرف یک هفته پس از انعقاد قرارداد، اطلاعات مربوط به قرارداد های منعقد شده در ارتباط با فعالیت های موضوع ماده (1) را به ترتیبی که شورای عالی جامعه تعیین می کند، به دبیرخانه جامعه تحویل و رسید دریافت کنند.
تبصره 2 - حسا بداران رسمی شاغل انفرادی نیز موظفند، مقرراتی که در مورد نحوه فعالیت آنان توسط جامعه وضع می شود، رعایت کنند. اشخاص یاد شده نمی توانند در مؤسسات حسابرسی اعم از عضو یا غیر عضو جامعه، به عنوان شریک یا تحت استخدام مشغول فعالیت باشند.
تبصره 3 - انعقاد قرارداد همکاری حرفه ای بین مؤسسات حسابرسی عضو جامعه با یکدیگر و مؤسسات عضو جامعه با مؤسسات حسابرسی بین المللی تابع آیین نامه اجرائی موضوع ماده (28) این اساسنامه خواهد بود.
تبصره 4 - در راستای اعمال نظارت حرفه ای، اعضای شاغل انفرادی و مؤسسات حسابرسی عضو جامعه موظفند یک نسخه از گزارشهای حسابرسی (به صورت کاغذی یا الکترونیکی) خود، از جمله حسابرسی صورتهای مالی، حسابرسی مالیاتی و حسابرسی ویژه و ارزیابی سهام را ظرف یک هفته، پس از تاریخ صدور به صورت مستمر به جامعه ارسال کنند.
تبصره 5 - هیئت مدیره جامعه مکلف است بانک اطلاعاتی قابل دسترس عموم شامل نام بنگاه اقتصادی ،سال مالی،نام حسابرس و بازرس قانونی و اطلاعات کلی و عمومی مربوط به گزارش های مالی قابل انتشار را در سامانه الکترونیکی جامعه مستقر و اطلاعات یاد شده را به روز رسانی نماید، به گونه ای که قابل دسترس برای همه کار بران باشد.
ماده 27 – آیین نامه اجرایی این فصل توسط هیأت مدیره تهیه و به تصویب شورای عالی جامعه می رسد.
فصل چهارم – نظارت حرفه ای
ماده 28 – به منظور اطمینان از ارتقای کیفیت خدمات حرفه ای اعضاء، هماهنگی در روشهای انجام امور حسابرسی و بازرسی قانونی، افزایش کیفیت گزارشهای حسابداران رسمی و مؤسسات حسابرسی، پیشگیری از رفتار ناسازگار با شؤون حرفه ای و ضرورت گذراندن دوره های بازآموزی توسط اعضاء، همچنین رعایت مقررات قانونی مربوط شامل مفاد این اساسنامه و آیین نامه ها و دستورالعملهای اجرایی آن، جامعه بر کار حرفه ای حسابداران رسمی و مؤسسات حسابرسی نظارت مستمر دارد.
تبصره 1 – نظارت جامعه بر فعالیت حرفه ای اعضاء از طریق کارگروههای تخصصی ذی ربط با نظارت ارکان صلاحیتدار جامعه انجام می گیرد. حسابداران رسمی و مؤسسات حسابرسی موظفند پرونده ها، اطلاعات و مدارک مورد نیاز را برای بررسی در اختیار کارگروهها قرار دهند. کارگروههای تخصصی یاد شده وظیفه بررسی، رسیدگی اظهارنظر و ارایه گزارش مقتضی به ارکان ذی صلاح جامعه را انجام خواهند داد.
تبصره 2 – کلیه اطلاعات، مدارک و پرونده های یاد شده در این ماده جزو اسناد طبقه بندی شده تلقی می شود و به صورت امانت در اختیار اعضای کارگروهها و مأموران آنها قرار می گیرد و افشای مطالب آنها منحصراً در مراجع ذی صلاح مجاز است.
ماده 29 – رعایت مقررات جامعه و پیروی از رهنمودها و تذکرات ابلاغ شده از سوی ارکان ذی صلاح جامعه در مورد رفع نارساییهای خدمت حرفه ای اعضاء توسط آنها الزامی است. عدم توجه اعضاء به موارد اعلام شده در این فصل، مستلزم احاله نتیجه رسیدگی به هیأتهای انتظامی است.
ماده 30 – هیأت مدیره موظف است حداقل هر سال یک بار چگونگی فعالیت حرفه ای هر یک از اعضاء را رسیدگی کند.
فصل پنجم – هیأتهای انتظامی
ماده 31 – به منظور رسیدگی به تخلفات انتظامی اعضای جامعه از مقررات مربوط هیأتهای انتظامی بدوی و هیأت عالی انتظامی تشکیل می شوند.
تبصره -هیأتهای انتظامی بدوی به تعداد مورد نیاز تشکیل می گردند.
ماده 32 – هر یک از هیأتهای انتظامی بدوی دارای سه عضو اصلی و یک عضو علی البدل است که توسط شورای عالی تعیین و برای مدت سه سال منصوب می شوند. تغییر هر یک از اعضای هیأتهای یاد شده قبل از پایان دوره تصدی آنها منحصراً با تصمیم دوسوم آرای اعضای شورای عالی انجام می شود.
تبصره 1 – عضو علی البدل در غیاب هر یک از اعضای اصلی، به جای آن انجام وظیفه می کند و همان وظایف و اختیارات و مسؤولیتهای عضو اصلی را بر عهده دارد.
تبصره 2 – اعضای هیأتهای انتظامی بدوی باید از بین حسابداران رسمی غیرشاغل انتخاب شوند و هیچ یک از آنها نمی توانند در بیش از یک هیأت انتظامی عضویت داشته باشند.
تبصره 3 – رییس و نایب رییس هر یک از هیأتهای انتظامی بدوی توسط شورای عالی تعیین می شود.
تبصره 4 – انتخاب مجدد اعضای هیأتهای مذکور بلامانع است .
تبصره 5 – جلسات هیأتها با حضور کلیه اعضاء معتبر است.
ماده 33 – هیأت عالی انتظامی مرکب از سه عضو اصلی و سه عضوعلی البدل است هیأت یاد شده با ترکیب زیر تشکیل می شود:
1 - یک نفر حسابدار رسمی غیرشاغل به انتخاب شورای عالی جامعه،
2 - یک نفرحسابدار رسمی به انتخاب وزیر امور اقتصادی و دارایی،
3 - یک نفر متخصص رشته حقوق به انتخاب وزیر دادگستری.
تبصره 1 – وزیر امور اقتصادی و دارایی و وزیر دادگستری و شورای عالی جامعه هر کدام یک نفر را بر حسب مورد ذی ربط با همان شرایط مقرر در بندهای بالا برای عضو اصلی – به عنوان عضوعلی البدال تعیین خواهند نمود.
تبصره 2 – عضوعلی البدل در غیاب هر یک از اعضای اصلی به جای آنها انجام وظیفه می کند و همان اختیارات و مسئوولیتهای عضو اصلی را بر عهده دارد. هر عضو علی البدل بر حسب مورد، به جای عضو اصلی مربوط فعالیت می نماید.
تبصره 3 – اعضای حسابدار رسمی هیأت عالی انتظامی نمی توانند در هیأتهای انتظامی بدوی عضویت داشته باشند.
تبصره 4 – رییس و نایب رییس هیأت عالی انتظامی توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی تعین می شود.
تبصره 5 - مدت تصدی اعضای هیئت عالی انتظامی (اصلی وعلی البدل) سه سال است و انتخاب مجدد آنها بلامانع است. هیئت یاد شده تا انتخاب اعضای جدید به کار خود ادامه می دهد.
ماده 34 – اعضای شورای عالی، هیأت مدیره، هیأت عالی نظارت، کارگروههای تخصصی موضوع ماده (14) این اساسنامه نمی توانند به عضویت هیأت عالی انتظامی و هیأتهای انتظامی بدوی درآیند.
ماده 35 – تنبیه های انضباطی اعضاء به شرح زیر است:
1 - اخطار بدون درج در پرونده.
2 - توبیخ با درج در پرونده.
3 - ممنوعیت از پذیرش کار جدید برای مدت معین.
4 - تعلیق عضویت تا یک سال.
5 - تعلیق عضویت بیش از یک سال.
6 - لغو عنوان حسابدار رسمی.
تبصره 1 – آرای صادر شده توسط هیأتهای انتظامی بدوی در مورد تنبیه های ردیفهای (1) و (2) قطعی است و قابل تجدیدنظر نمی باشند.
تبصره 2 – در خصوص تنبیه های انضباطی موضوع ردیفهای (3) تا (6) این ماده پس از صدور رأی توسط هیأت انتظامی بدوی، مفاد آن توسط دبیرکل به متهم ابلاغ می شود. متهم می تواند ظرف مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ، درخواست تجدیدنظر نماید و دفاعیات خود را کتباً به هیأت عالی انتظامی تسلیم کند.
تبصره 3 – دبیرکل جامعه نیزمی تواند ظرف مهلت مقرردرتبصره (2)، از رأی یاد شده تقاضای تجدید نظر نماید و آن را به طورکتبی به هیأت عالی انتظامی تسلیم کند.
تبصره 4 – هیأت عالی انتظامی با دعوت از متهم و انجام بررسیهای لازم، رأی مقتضی را صادر می کند. این رأی در خصوص تنبیه های انضباطی ردیفهای (3) و (4) این ماده قطی و لازم الااجراست و عدم تسلیم به موقع دفاعیه یا عدم حضور متهم در جلسات رسیدگی، مانع از صدور رأی نیست. قطعی شدن رأی صادره در مورد تنبیه های انضباطی ردیفهای (5) و (6) منوط به تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی می باشد. چنانچه وزیر امور اقتصادی و دارایی رأی هیأت عالی انتظامی را در موارد یاد شده نقض نماید، موضوع و پرونده مربوط را به هیأت تشخیص صلاحیت برای اتخاذ رأی نهایی ارجاع می دهد.
تبصره 5 – بندهای (ج) و (د) ماده (2) آیین نامه تعیین صلاحیت تنها پس از ارجاع وزیر امور اقتصادی و دارایی (مذکور در تبصره (4)بالا) اجرا می شود.
تبصره 6 – چنانچه متهم یا دبیرکل جامعه ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ رأی، به آرای صادر شده توسط هیأت انتظامی بدوی موضوع تنبیه های ردیفهای (3) تا (6) ماده (35) این اساسنامه کتباً اعتراض کند، موضوع قابل طرح در مرجع تجدیدنظر است در غیر این صورت آرای صادره پس از انقضای مهلت یاد شده قطعی و لازم الاجرا است در صورت انجام اعتراض در ظرف مهلت یاد شد پرونده مربوط به هیأت عالی انتظامی ارسال خواهد شد.
تبصره7 - هیئت های انتظامی موظفند در آرای صادر شده مرتبط با موضوع ردیف های (3) تا(6) این ماده،تکلیف کارهای درجریان عضو متخلف را مشخص نمایند. در صورتی که رأی بر تکمیل کارهای در جریان توسط متخلف باشد، دبیرکل جامعه موظف است نظارت خاص بر فرآیند تکمیل کارهای در جریان اعمال نماید.
تبصره 8 - دبیرکل جامعه موظف است اساس اشخاصی را که تنبیهات انضباطی موضوع ردیف های (3) تا (6) این ماده در مورد آنها اعمال می شود، بلافاصله و علاوه بر موارد مندرج در قسمت اخیر ماده (58) این اساسنامه از طریق پست سفارشی به اطلاع سازمان امور مالیاتی کشور،سازمان بورس و اوراق بهادار و اشخاص طرف قرارداد عضو متخلف (که قرارداد آنها به جامعه ارسال شده است) برساند.
تبصره 9 - چنانچه دبیرکل جامعه، هیئت عالی نظارت و هیئت عالی انتظامی در راستای انجام وظایف خود و وسیدگی به فعالیت حرفه ای حسابداران رسمی، از وقوع جرم مرتبطی مطلع شوند، موظفند علاوه بر سایر اقدامات مقرر دراین اساسنامه، مراتب را از طریق دبیرکل جامعه به مراجع قضایی منعکس نمایند.
ماده 36 – رسیدگی به تخلفات انتظامی اعضای شورای عالی جامعه تنها در صلاحیت هیأت عالی انتظامی است و هیأت مذکور رأساً به آن رسیدگی و رأی قطعی و نهایی را صادر می نماید.
ماده 37مکررـ وزیر امور اقتصادی و دارایی مجاز است در مواردی که مقتضی بداند تخلفات انتظامی (حرفهای) و مالیاتی کلیه اعضای جامعه از جمله اعضای شورای عالی جامعه را به هیئت ویژه رسیدگی با ترکیب زیر ارجاع نماید:
1 ـ رییس هیئت عالی نظارت (رییس هیئت).
2 ـ یک نفر متخصص در امور مالی و محاسباتی به انتخاب وزیر امور اقتصادی و دارایی.
3 ـ یک نفر متخصص در رشته حقوق مالی به انتخاب وزیر دادگستری.
هیئت یادشده به تخلفات اعضای جامعه مذکور اعم از مؤسسه حسابرسی، حسابدار رسمی شریک یا شاغل در مؤسسه حسابرسی، حسابدار رسمی شاغل انفرادی و حسابدار رسمی غیرشاغل رسیدگی و رأی قطعی و نهایی را متناسب با تخلف انجام شده به شرح تنبیههای انضباطی ششگانه مقرر در ماده (36) این اساسنامه صادر مینماید. رأی صادره در مورد تنبیههای انضباطی ردیفهای (5) و (6) ماده (36) مذکور پس از موافقت وزیر امور اقتصادی و دارایی قابل اجرا است. دستورالعمل نحوه رسیدگی هیئت رسیدگی، تعیین انواع تخلفات انتظامی و تنبیهات متناسب با آن و سایر موارد مربوط به پیشنهاد هیئت مدیره یادشده به تصویب وزیران امور اقتصادی و دارایی و دادگستری میرسد. هیئت یاد شده در وزارت امور اقتصادی و دارایی استقرار مییابد.
تبصره 1ـ در صورتی که به تشخیص هیئت ویژه رسیدگی موضوع این ماده بر اثر اقدام یا گزارش خلاف واقع حسابرس عضو جامعه حسابداران رسمی ایران، حقوق عمومی تضییع شده باشد، موضوع توسط رییس هیئت یاد شده همراه با مستندات مربوط برای اعلام به مرجع قضایی صلاحیتدار به وزارت امور اقتصادی و دارایی منعکس میشود.
تبصره 2ـ هیئت ویژه رسیدگی موضوع این ماده و همچنین هیئتهای انتظامی موضوع مواد (33) و (34) این اساسنامه میتوانند تنبیههای انضباطی ششگانه مذکور در ماده (36) این اساسنامه را در مورد مؤسسه حسابرسی متخلف و شرکای مؤسسه حسابرسی که طبق بند (4) ماده (25) این اساسنامه در مقابل فعالیتهای مؤسسه، مسئولیت تضامنی دارند، تواماً اعمال نمایند.
تبصره 3- رسیدگی به تخلفات کلیه اعضای جامعه به شرح این ماده و صدور رأی توسط هیئت های انتظامی بدوی و عالی، نافی صلاحیت هیئت ویژه رسیدگی نخواهد بود.
تبصره 4- مصوبات خلاف مقررات شورای عالی و هیئت مدیره، بنا به گزارش هیئت عالی نظارت و تأیید هیئت ویژه رسیدگی توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی ابطال می شوند.
ماده 37 – انصراف اعضاء از عضویت در جامعه، مانع از رسیدگی و اعمال تنبیه های انضباطی عضو متخلف نیست.
ماده 38 – آن دسته از اعضای جامعه که به تنبیه های مقرر در ردیفهای (4)، (5) و (6) ماده (35) این اساسنامه به طور قطعی محکوم می شوند، به ترتیب برای مدت (4) سال، (10) سال و به طور دایم در ارکان جامعه نمی توانند عضویت داشته باشند.
ماده 39 – درخواست پذیرش مجدد اشخاصی که عنوان حسابدار رسمی آنها لغو می شود تا مدت (5) سال در هیأت تشخیص صلاحیت قابل طرح نیست.
ماده 40 – آیین نامه اجرایی این فصل مشتمل بر نحوه رسیدگی هیأتها، تعیین انواع تخلفات انتظامی متناسب با تنبیهات و سایر موارد مربوط با پیشنهاد شورای عالی و به تصویب مشترک وزرای امور اقتصادی و دارایی و دادگستری خواهد رسید.
فصل ششم – مقررات مالی
ماده 41 – درآمدهای جامعه به شرح زیر است:
1 - ورودیه اعضاء.
2 - حق عضویت (ثابت و متغیر)
3 - درآمد برگزاری برنامه های آموزشی و پژوهشی، همایشها و انتشارات.
4 - کمکهای داوطلبانه و هدایای اشخاص.
تبصره 1 – مبلغ ورودیه و حق عضویت پس از اعمال نظارت مندرج در مواد (50)، (51) و (52) قابل وصول است.
تبصره 2 – دریافت کمکهای داوطلبانه و هدایا پس از تصویب شورای عالی مجازاست.
تبصره 3 – وجوه پرداختی موضوع این ماده توسط اعضاء و دیگر اشخاص از نظر مالیاتی جزو هزینه های قابل قبول آنها به حساب می آید.
ماده 42 – هزینه ها و پرداختهای جامعه در چارچوب بودجه مصوب و با رعایت مقررات این اساسنامه و آیین نامه های مربوط انجام می شود.
ماده 43 – کلیه اسناد و اوراق مالی و تعهدآور، افتتاح حسابهای بانکی و برداشت از آنها مشترکاً با امضای دبیرکل و یکی از اعضای هیأت مدیره خواهد بود و در غیاب دبیرکل به امضای مشترک دو نفر از اعضای هیأت مدیره - که یکی از آنها توسط دبیرکل معرفی می شود – معتبرمی باشد.
ماده 44 – سال مالی جامعه از تاریخ اول فروردین ماه هر سال شروع و در پایان اسفندماه همان سال خاتمه می یابد. اولین دوره مالی جامعه، از تاریخ تشکیل آن شروع می شود.
ماده 45 – در صورت انحلال جامعه، مازاد دارایی بر بدهی آن، مطابق نظر وزیر امور اقتصادی و دارایی، به مؤسسات علمی – فرهنگی غیرانتفاعی کشور واگذار می شود.
فصل هفتم – صورتهای مالی و گزارشهای سالانه جامعه
ماده 46 – هیأت مدیره موظف است صورتهای مالی جامعه و گزارش سالانه خود را حداکثر دو ماه پس از پایان سال مالی به هیأت عالی نظارت وزیر امور اقتصادی و دارایی ارایه نماید.
ماده 47 – هیأت عالی نظارت مکلف است ظرف یک ماه از تاریخ دریافت صورتهای مالی و گزارش هیأت مدیره گزارش رسیدگی خود را مطابق مقررات ردیفهای (الف) و (ب) ماده (16) این اساسنامه به شورای عالی و وزیر امور اقتصادی و دارایی ارایه کند.
ماده 48 – شورای عالی موظف است حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ دریافت گزارش هیأت عالی نظارت در خصوص صورتهای مالی و گزارش هیأت مدیره تصمیم گیری کند.
ماده 49 – خلاصه تصمیمات شورای عالی و هیأت مدیره باید به نحو مقتضی به اطلاع اعضای جامعه و وزیر امور اقتصادی و دارایی برسد.
فصل هشتم – نظارت عمومی
ماده 50 – شورای عالی باید موارد ذیل را برای امور اقتصادی و دارایی ارسال نماید:
الف – آیین نامه های موضوع بندهای (3) و (4) ماده (6) این اساسنامه.
ب – مبلغ ورودیه و حق عضویت ثابت و متغیر اعضاء و موضوع بند (13) ماده (6) این اساسنامه.
ماده 51 – وزیر امور اقتصادی و دارایی موارد یاد شده در ماده (50) را ظرف حداکثر مدت یک ماه از تاریخ وصول آنها، مورد بررسی قرارداده و موارد مغایرت آنها را با قوانین و مقررات جاری کشورتعیین و با ذکر دلیل به شورای عالی جامعه اعلام می نماید. در صورت نبودن مغایرتهای یاد شده موضوع عدم مغایرت توسط وزیر ظرف مهلت مذکور برای شورای عالی ارسال می گردد و چنانچه ظرف مهلت مزبور اعلام نظر ننماید در حکم موافقت وی تلقی خواهد شد و مصوبه شورای عالی قابل اجراست.
ماده 52 – شورای عالی موظف است مغایرتهای اعلامی توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی را رفع کند و آن را برای وی جهت بررسی مجدد برابر با ماده (51) ارسال نماید. در هر صورت رفع مغایرتهای یاد شده توسط شورای عالی الزامی است.
ماده 53 – در مواردی که وزیر امور اقتصادی و دارایی در امور مربوط به وظایف و مسؤولیتهای اعضای هیأت مدیره، اعضای هیأتهای انتظامی، اعضای شورای عالی، اعضای هیأت عالی نظارت و یا سایر اعضای جامعه، تخلف مالی، اداری و انتظامی و یا سایر تخلفات حرفه ای مشاهده و یا احراز نماید رسیدگی به امر را به مراجع قانونی ذی صلاح ارجاع و پی گیری خواهد نمود.
فصل نهم – صدور پروانه حسابداری رسمی
ماده 54 – هیأت تشخیص صلاحیت بعد از تأیید نهایی صلاحیت حسابداران رسمی، فهرست آنان را برای صدور کارت شناسایی عکسدار به دبیرکل جامعه به طور کتبی معرفی خواهد کرد.
ماده 55 – کلیه حسابداران رسمی باید دارای کارت شناسایی عکسدار باشند، و این کارت به منزله پروانه حسابداری رسمی محسوب می شود. اشتغال هر حسابدار رسمی به خدمات تخصصی و حرفه ای (موضوع بند (ت) ماده (1) این اساسنامه) منوط به دارا بودن کارت یاد شده می باشد.
تبصره – در صورتی که کارت حسابداران رسمی شاغل برابر مقررات به غیرشاغل تبدیل شود، فهرست آنان توسط هیأت تشخیص برای دبیرکل جامعه ارسال خواهد شد.
ماده 56 – دبیرکل موظف است که برای هر یک از حسابداران رسمی موضوع ماده (54) کارت شناسایی عکسدار صادر نماید. مدت اعتبار این کارتها دو سال است و هر دو سال یک بار تمدید می شود.
تبصره 1 – هیأت تشخیص صلاحیت مکلف است در اجرای بند (ب) ماده (2) آیین نامه تعیین صلاحیت، از جامعه کسب نظر نماید و بر اساس و به استناد آن اقدام نماید.
تبصره 2 – چنانچه با انجام مفاد تبصره (1) این ماده هیأت تشخیص صلاحیت اشخاصی از حسابداران رسمی را تأیید ننمود، فهرست آنان را به طور کتبی به دبیرکل جامعه اعلام خواهد نمود.
ماده 57 – دبیرکل جامعه در دی ماه هر سال صورت اسامی کلیه حسابداران رسمی را با قید شاغل و غیرشاغل در روزنامه رسمی و حداقل یکی ازروزنامه های کثیرالانتشار منتشر خواهد نمود. اسامی اشخاصی که طی هر سال عنوان حسابدار رسمی آنان لغو یا تعلیق می گردد باید بلافاصله از راههای یاد شده به اطلاع عموم، وزیر امور اقتصادی و دارایی و ارکان جامعه برسد.
تبصره – مراجع ذی ربط مقرر در این اساسنامه موظفند مشخصات اعضایی را که عنوان حسابدار رسمی آنان لغو یا تعلیق می شوند و یا به سایر تنبیه های انضباطی محکوم می گردند برای دبیرکل جامعه و هیأت تشخیص صلاحیت به طورکتبی ارسال دارند.
فصل دهم – مقررات متفرقه
ماده 58 – جامعه حسابداران رسمی ایران جامعه ای حرفه ای وغیرسیاسی است و از مجامع حرفه ای موضوع بند (4) ماده (2) قانون مالیاتهای مستقیم - مصوب 1366 - به حساب می آید.
ماده 59 – مسؤولیت جبران هرگونه خساراتی که از ارایه خدمات تخصصی و حرفه ای اعضاء به اشخاص ثالث وارد شود بر عهده عضو ذی ربط است. در خصوص مؤسسات حسابرسی در صورتی که داراییهای مؤسسه برای جبران خسارات
ماده 60 – عضویت حسابداران رسمی شاغل به طورغیرموظف در شورای عالی، هیأت عالی نظارت، هیأتهای انتظامی و کارگروههای تخصصی جامعه از مصادیق خدمات تخصصی و حرفه ای موضوع بند (ت) ماده (1) این اساسنامه نیست.
ماده 61 – حسابداران رسمی شاغل در سازمان حسابرسی و یا مؤسسات حسابرسی و یا در نزد سایر حسابداران رسمی ارایه دهنده خدمات حرفه ای مستقل، مجاز به ارایه خدمات تخصصی و حرفه ای مستقل از سازمان و مؤسسات و اشخاص یاد شده نیستند و عدم مراعات حکم مذکور، تخلف محسوب می شود.
ماده 62 – سقف مجاز ارایه خدمات تخصصی و حرفه ای توسط اعضاء متناسب با ترکیب و تعداد کارکنان آنها به موجب آیین نامه ای است که با پیشنهاد شورای عالی جامعه به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد رسید.
ماده 63 – عدم حضور هر یک از اعضای ارکان جامعه به دلایل غیرموجه در سه جلسه متوالی – به تشخیص رییس شورای عالی – به منزله استعفای آنها از عضویت در رکن مربوط است.
ماده 64 – آن دسته از مفاد آیین نامه تعیین صلاحیت که با مقررات این اساسنامه مغایرت دارند ملغی می گردند.
ماده 65 – در صورت لزوم اساسنامه جامعه به ترتیب ذیل اصلاح خواهد شد:
الف – به پیشنهاد شورای عالی و تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیأت وزیران؛ یا
ب – با پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیأت وزیران.
معاون اول رئیس جمهور – حسن حبیبی