تجدید نظر و تصویب اساسنامه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
مصوب 1394,11,26

مقدمه
به منظور بهره گیری مطلوب از ظرفیت دیپلماسی فرهنگی در محیط جدید بین المللی با استفاده از فعالیت و تجارب گذشته سازمان در روابط فرهنگی تبلیغی خارج از کشور اساسنامه «سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی» که در این اساسنامه اختصاراً «سازمان» نامیده می شود، به شرح زیر اصلاح می شود:

فصل اول– کلیات

ماده 1:
سازمان دارای شخصیت حقوقی مستقل، رسمأ وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و براساس رهنمودهای مقام معظم رهبری و تصمیمات شورای عالی با رعایت سیاست خارجی نظام، منحصراٌ بر طبق مقررات این اساسنامه فعالیت می کند.

تبصره: آیین نامه اجرایی نحوه تأمین هماهنگی بین سازمان و وزارت امور خارجه با همکاری آن وزارت تهیه و به تصویب شورای عالی خواهد رسید.

ماده 2: اهداف سازمان
1. احیاء و گسترش تفکر و معارف اسلامی در جهان به منظور بیداری مسلمانان و ابلاغ پیام اسلام راستین به جهانیان.
2. آگاهی جهانیان نسبت به مبانی و اهداف و مواضع انقلاب اسلامی و تبیین جایگاه آن برای مردم جهان
3. گسترش مناسبات فرهنگی با ملل و اقوام مختلف بخصوص مسلمانان و مستضعفان جهان.
4. تقویت و تنظیم مناسبات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با سایر کشور ها و سازمان های فرهنگی بین المللی
5. عرضه صحیح فرهنگ و تمدن ایران و ویژگی های فرهنگی، جغرافیایی و تاریخی آن
6. فراهم آمدن زمینه های وحدت میان مسلمانان و تشکیل جبهه واحد بر اساس اصول مسلم اسلامی
7. مقابله فکری با فرهنگ ضد دینی، اسلام ستیزی و شیعه هراسی و آگاه کردن مسلمانان نسبت به توطئه های تفرقه انگیز دشمنان و دفاع از حقوق مسلمانان
8. رشد و ارتقاء و اصلاح وضع فرهنگی، تبلیغی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مسلمانان به ویژه پیروان اهل البیت (علیهم السلام) در جهان.

ماده 3 – وظایف سازمان

الف: سیاست گذاری، برنامه ریزی، هدایت، هماهنگی، نظارت و ارزیابی
1. سیاست گذاری، برنامه ریزی و هماهنگی در اجرای کلیه فعالیت های فرهنگی – تبلیغی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور در چارچوب رهنمود های مقام معظم رهبری.
2. هدایت، نظارت و پشتیبانی فعالیت های فرهنگی بخش غیر دولتی در خارج از کشور
3. پی گیری و نظارت بر حسن اجرای موافقت نامه ها، اسناد همکاری و برنامه مبادلات فرهنگی، هنری و تبلیغی با سایر کشور ها
4. هدایت و حمایت مادی و معنوی از شخصیت ها، انجمن ها و تشکل های اسلامی و مردمی فعال در مسایل فرهنگی – تبلیغی خارج از کشور و نظارت بر فعالیت های آنان
5. گردآوری و ساماندهی مدیریت اطلاعات و دانش راهبردی مورد نیاز روابط فرهنگی بین المللی جمهوری اسلامی ایران
6. برنامه ریزی فرهنگی و تبلیغی برای ایرانیان و علاقه مندان به فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی در خارج از کشور
7. تعیین ضوابط و مقررات ناظر بر تهیه و انتشار کتب، نشریات و سایر محصولات فرهنگی – تبلیغی برای خارج از کشور و نظارت بر حسن اجرای آن.

ب – فعالیت های مطالعاتی و تحقیقاتی
1. رصد فرهنگی محیط بین المللی و ترازیابی موقعیت اسلام و ایران در این محیط و ظرفیت های فرهنگی بین المللی جمهوری اسلامی ایران
2. مطالعه و بررسی به منظور شناخت شیوه های مطلوب معرف علوم، معارف، فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی.
3. انجام مطالعات و تحقیقات فرهنگی بین المللی و حمایت از پژوهش های اسلامی به ویژه در زمینه شناخت ادیان، فرق، فرهنگ ملل و ساختار جریان های فکری جوامع مختلف.
4. شناخت جمعیت ها، انجمن ها، جریان های رسانه ای و شخصیت های فرهنگی و مذهبی جهان به ویژه کشورهای اسلامی.

ج. امور اجرایی
1. ایجاد زمینه و هماهنگی برای عقد موافقت نامه ها و قرارداد های لازم به منظور مبادلات فرهنگی، علمی، آموزشی، هنری، سینمایی، جهانگردی، خبری، مطبوعاتی، ورزشی و امدادی و در صورت ضرورت شرکت در جلسات سازمان های فرهنگی منطقه ای و بین المللی با همکاری دستگاه های اجرایی ذیربط.
2. همکاری های فرهنگی و تبلیغی با مراکز اسلامی و فرهنگی سایر کشور ها و سازمان های منطقه ای و بین المللی
3.کمک به ایجاد و گسترش فعالیت های حوزوی و دانشگاهی در خارج از کشور
4. ایجاد، توسعه و اداره کلیه امور نمایندگی های فرهنگی ایران و مراکز اسلامی و فرهنگی وابسته به جمهوری اسلامی ایران در خارج و تعیین نمایندگان فرهنگی و تبلیغی و نظارت بر اجرای وظایف آنها
5. گزینش، آموزش، سازماندهی و اعزام مبلغ و مربی دینی به خارج از کشور
6. برگزاری گردهمایی ها، جشنواره ها و نمایشگاه های فرهنگی و تبلیغی و مراسم عمومی در خارج از کشور
7. اشاعه و گسترش زبان و ادبیات فارسی و تقویت کرسی های زبان فارسی و مراکز ایرانشناسی
8. تألیف، ترجمه و انتشار کتب و نشریات مناسب به منظور معرفی علوم، معارف، فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی و تبادل فرهنگی با سایر کشور ها.

ماده 4: مدت فعالیت سازمان نامحدود است.

ماده 5. مرکز سازمان در تهران است و سازمان می تواند بر اساس مفاد این اساسنامه و اهداف فرهنگی و تبلیغی جمهوری اسلامی ایران، به تأسیس نمایندگی و توسعه فعالیت های خود در خارج از کشور اقدام نماید.

ماده 6: کلیه نهادها و مؤسسات دولتی و غیردولتی که از بودجه عمومی کشور و یا تسهیلات جمهوری اسلامی ایران استفاده می کنند مکلفند فعالیت های فرهنگی تبلیغی خود در خارج از کشور را با هماهنگی سازمان به انجام برسانند.

تبصره 1: نحوه همکاری بین مجمع تقریب مذاهب اسلامی و مجمع اهل بیت و بنیاد سعدی با سازمان بر اساس آیین نامه ای خواهد بود که به تصویب شورای عالی سازمان می رسد.

تبصره 2: سازمان می تواند در صورت ضرورت و با تصویب شورای عالی بخشی از فعالیت ها و امور اجرایی خود در خارج از کشور را از طریق سایر دستگاه ها و نهاد ها و مؤسسات به انجام برساند.

ماده 7: منابع مالی
منابع مالی سازمان عبارتند از:
1. کمک دولت از محل اعتبارات عمومی در ردیف مستقل بودجه سالیانه کل کشور
2. درآمد های ناشی از فعالیت های فرهنگی و تبلیغی سازمان در خارج از کشور
3. کمک بلاعوض اشخاص حقیقی و حقوقی
4. کمک های دریافتی از محل وجوه شرعیه
5. سایر درآمد هایی که منبع آن به تصویب شورای عالی سازمان برسد.

فصل دوم – ارکان

ماده 8: ارکان سازمان
ارکان سازمان عبارتند از:
1. شورای عالی
2. رییس سازمان

ماده 9: ترکیب شورای عالی
شورای عالی مرکب از اعضای زیر می باشد که با حکم مقام معظم رهبری منصوب می شوند:
الف. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (رییس شورا)
ب. وزیر امور خارجه
ج. رییس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
د: رییس سازمان تبلیغات اسلامی
هـ: دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی
و: دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت (ع)
ز: معاون ارتباطات بین المللی دفتر مقام معظم رهبری
ح: رییس جامعه المصطفی (ص) العالمیه
ط: رییس بنیاد سعدی
ی: پنج نفر از شخصیت های علمی و فرهنگی به انتخاب مقام معظم رهبری
ک: رییس سازمان

تبصره: دبیرخانه شورای عالی در سازمان مستقر است و دبیر شورا به پیشنهاد رییس سازمان و تأیید شورای عالی و حکم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب می شود.

ماده 10: اختیارات و وظایف شورای عالی
1. بررسی و تعیین سیاست ها و راهبردهای کلی و ضوابط حاکم بر امور و فعالیت های فرهنگی و تبلیغی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور
2. بررسی و تصویب طرح ها و برنامه های بلندمدت و میان مدت سازمان
3. بررسی و تصویب برنامه و بودجه سالانه و منابع قابل تخصیص
4. بررسی و تصویب مقررات و آیین نامه های اداری، استخدامی، تشکیلاتی، مالی و معاملاتی سازمان
5. بررسی و تصویب آیین نامه اعزام نمایندگان فرهنگی
6. نظارت بر حسن اجرای سیاست ها و ارزیابی عملکرد و فعالیت های فرهنگی و تبلیغی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور
7. اظهارنظر و تأیید پیشنهاد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر معرفی رییس سازمان.

تبصره: شورای عالی می توانند به منظور نظارت بر فعالیت ها و برنامه های سازمان از وجود افراد صاحب نظر و با صلاحیت به عنوان بازرس استفاده نماید. رییس سازمان موظف است تسهیلات لازم را برای حسن اجرای وظایف آنان فراهم آورد.

ماده 11: تشکیل جلسات شورا
شورای عالی هر دو ماه یک بار تشکیل جلسه خواهد داد و در صورت لزوم جلسات فوق العاده با پیشنهاد رییس سازمان یا هر یک از اعضا و تأیید ریس شورا برگزار می شود.

ماده 12: جلسات شورا با حضور اکثریت اعضاء رسمیت می یابد و مصوبات آن با اکثریت آرای حاضر و حداقل 8 رأی معتبر خواهد بود.

تبصره: در غیاب رییس شورا یکی از اعضاء به انتخاب شورا عهده دار اداره جلسه خواهد بود.

ماده 13: ترتیب انتخاب رییس سازمان
رییس سازمان از میان اشخاص مدیر و مجرب در امور فرهنگی بین المللی از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد و پس از تأیید شورای عالی و موافقت مقام معظم رهبری، با حکم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای مدت سه سال منصوب می شود. تجدید انتخاب وی بلامانع است.

تبصره: رییس سازمان در صورت استعفاء یا اتمام دوره تصدی با تأیید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تا تعیین رییس جدید به مدت سه سال کماکان عهده دار مسئولیت های محوله در اساسنامه خواهد بود.

ماده 14: اختیارات و وظایف رییس سازمان
1. تهیه و تنظیم خطوط مشی؛ سیاست ها و راهبردهای کلی حاکم بر امور و فعالیت های فرهنگی و تبلیغی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و ارائه به شورای عالی
2. تهیه و تنظیم طرح ها و برنامه های بلندمدت و میان مدت برای پیشنهاد به شورای عالی
3. تهیه و تنظیم برنامه و بودجه سالانه سازمان و پیشنهاد به شورای عالی
4. تهیه و پیشنهاد ساختار سازمانی و تشکیلات تفصیلی سازمان و هرگونه تغییر یا اصلاح بعدی در آن برای بررسی و تصویب شورای عالی
5. تهیه و تنظیم مقررات و آیین نامه های اداری، استخدامی، تشکیلاتی، مالی و معاملاتی سازمان و هرگونه تغییر و اصلاح بعدی در آن، جهت بررسی و تصویب شورای عالی
6. نصب و عزل معاونان و مدیران سازمان و نمایندگان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور با هماهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی
7. پی گیری و اجرای مصوبات شورای عالی
8. امضای موافقت نامه ها و قراردادهای داخلی و خارجی به نمایندگی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در چارچوب وظایف سازمان با رعایت قوانین و مقررات مربوط
9. اداره امور سازمان
10. ارائه گزارش های دوره ای و موردی از عملکرد سازمان به شورای عالی
11. پیشنهاد ایجاد، توسعه و انحلال مؤسسات وابسته و تحت نظر سازمان به رییس شورا جهت تأیید
12. عقد قرارداد با اشخاص حقیقی یا حقوقی و نمایندگی سازمان در مراجع اداری و قضایی و انتخاب وکیل با حق توکیل تا یک درجه و پایان دادن به دعاوی از طریق مصالحه یا ارجاع به داوری

تبصره: رییس سازمان در مقابل وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مسئول است و در کلیه مواردی که بر طبق این اساسنامه به عهده وی گذاشته شده است، پاسخگو خواهد بود.

فصل سوم: امور مالی

ماده 15: دارایی های سازمان
دارایی های سازمان عبارتند از:
1. کلیه اموال و دارایی های منقول و غیر منقول که به موجب تصویب اساسنامه و تأسیس سازمان، از وزارتخانه ها، سازمان ها، نهاد ها یا مؤسسات دولتی و غیر دولتی به سازمان انتقال یافته و یا به تملک سازمان در می آید.
2. دارایی ها و اموال ناشی از کمک های بلاعوض اشخاص حقیقی و حقوقی
3. سایر دارایی ها و اموال ناشی از فعالیت های جاری سازمان

ماده 16: سازمان از نظر اداری، مالی و تشکیلاتی تابع مصوبات شورای عالی است و بدون الزام به رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاه های دولتی به ویژه قانون محاسبات عمومی، قانون مدیریت خدمات کشوری و اصلاحات و الحاقات بعدی آن ها و قانون تنظیم بخشی از مقررات، تنها در چارچوب مصوبات شورای عالی عمل خواهد نمود.

ماده 17: رییس سازمان موظف است بودجه پیشنهادی سال آینده خود را تا پایان شهریور ماه هر سال به شورای عالی تقدیم کند.

ماده 18: سازمان به منظور انجام فعالیت های خود می تواند به تأسیس و اداره شرکت ها و مؤسسات وابسته با رعایت قوانین و مقررات مربوطه اقدام نماید.

ماده 19: هر گونه تغییر یا اصلاح اساسنامه به پیشنهاد رییس شورا و یا 5 نفر از اعضا و با رأی دو سوم اعضای شورای عالی خواهد بود.

ماده 20: این اساسنامه پس از اصلاحات لازم در سه فصل و 20 ماده و 8 تبصره تنظیم و در تاریخ بیست و ششم بهمن ماه 1394 به تصویب دو سوم اعضای شورای عالی رسید و جایگزین اساسنامه مصوب 30 /8 /1374 می گردد.