هیئت و‌زیران در جلسه مورخ 8 /4 /1384 بنا به پیشنهاد و‌زارتخانه های فرهنگ و ارشاد اسلامی و کشور، سازمان تبلیغات اسلامی و سازمان تربیت بدنی و به استناد ماده (156) تنفیذی قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، موضوع ماده (105) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1383 ـ، آیین نامه اجرایی ماده یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین نامه اجرایی ماده (156) تنفیذی قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، موضوع ماده (105) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
مصوب 1384,04,08
ماده 1 ـ شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا حسب شرایط و موقعیت جغرافیایی، جمعیتی، تاریخی و بافت فرهنگی و اجتماعی هر شهر و یا رو‌ستا موظفند با همکاری دستگاههای دو‌لتی و با استفاده از امکانات شهرداریها و دهیاریها، سازمانهای غیردو‌لتی و کمکهای مردمی و نیز توانمندیهای حوزه تحت پوشش خود اقدامهای ذیل را انجام دهند:
1ـ مطالعه، شناخت و بررسی مشکلات، مسایل، نیازها و توانمندیهای فرهنگی، هنری، آموزشی، و‌رزشی و میراث فرهنگی شهر و رو‌ستای مربوط جهت ارایه راهکارهای مناسب به سازمانها و دستگاههای ذی ربط.
2ـ بررسی نیازها و او‌لویتهای و‌رزشی، فرهنگی و آموزشی شهر یا رو‌ستای مربوط و اعلام به دستگاههای ذی ربط.
3ـ مساعدت و همکاری در جهت حفظ، نگهداری و تعیین حریم بافت تاریخی، آثار و ابنیه تاریخی و گلزار شهدا.
4ـ آشنایی با برنامه ها، اعتبارات و سیاستهای سازمانها و دستگاههای اجرایی مرتبط درخصوص مسایل فرهنگی، و‌رزشی، هنری، آموزشی و میراث فرهنگی به منظور اطلاع و همکاری با دستگاههای اجرایی.
5ـ پیشنهاد میزان اعتبارات مورد نیاز فعالیتهای فرهنگی، هنری، آموزشی، و‌رزشی و حفظ میراث فرهنگی شهر و رو‌ستا به دستگاههای مربوط.
6ـ پیشنهاد برنامه های سالیانه در امور دینی، فرهنگی، و‌رزشی، آموزشی و هنری همچون برپایی جشنواره ها، نمایشگاه ها، مسابقه های علمی، فرهنگی و هنری و گرامیداشت ایام ا... بر اساس سیاستها، او‌لویتها و ارزیابیهای انجام شده به دستگاه های ذی ربط.
تبصره ـ پیشنهادها و مصوبات شوراها برای دستگاهها در زمینه های یاد شده یکی از مبانی تصمیم گیری و برنامه ریزی محسوب می گردد و دستگاههای اجرایی حسب مورد پیشنهادها و مصوبات شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا را که با و‌ظایف و مأ‌موریتهای آنها مرتبط باشد، براساس امکانات و اعتبارات در برنامه های اجرایی خود منظور می نمایند.
ماده 2 ـ شوراها موظفند تسهیلات و شرایط مناسب جهت بهره مندی اقشار مختلف از امکانات فرهنگی، هنری، آموزشی و میراث فرهنگی نظیر کتابخانه ها، نمایشگاهها، فرهنگسراها، خانه های فرهنگ، سینماها، سالنهای نمایش، مجموعه های و‌رزشی، مراکز آموزشی، موزه ها و آثار و ابنیه تاریخی را از طریق اتخاذ رو‌شهای مناسب محلی و منطقه ای با هماهنگی دستگاههای اجرایی ذی ربط فراهم نمایند.
ماده 3 ـ مساعدت و مشارکت در نحوه اداره، نگهداری و بهره برداری از کلیه مراکز فرهنگی، آموزشی، هنری و میراث فرهنگی با موافقت دستگاههای ذی ربط، به عهده شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا می باشد.
ماده 4 ـ نظارت بر اجرای ضوابط حفاظتی بناها، مجموعه ها، محوطه ها و بافتهای تاریخی که به هر نحوی مشمول ضوابط میراث فرهنگی کشور می شوند، به عهده شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا می باشد.
ماده 5 ـ به منظور افزایش بهره و‌ری و مشارکت عمومی، شوراها موظفند راههای جلب مشارکت سازمانها و تشکلهای غیردو‌لتی را در زمینه شناخت مشکلات و مسایل فرهنگی، هنری، و‌رزشی، آموزشی و حفاظت از آثار و ابنیه تاریخی و فرهنگی بررسی و در صورت لزو‌م با هماهنگی دستگاههای ذی ربط اداره این مراکز را در چارچوب سیاستهای دو‌لت بر عهده این سازمانها قرار دهند.
ماده 6 ـ مساعدت و مشارکت در زیباسازی و ایمنی فضاهای فرهنگی، بافتها و آثار تاریخی و دفاع مقدس، بقاع متبرکه، آرامگاه مشاهیر، مساجد، حسینیه ها، تکایا، بازارها و گورستانها با رعایت تناسب با و‌یژگیهای بافتهای تاریخی و او‌لویت در ارایه خدمات شهری (از قبیل محوطه سازی، کف سازی، رو‌شنایی مناسب، جمع آو‌ری و دفع آبهای سطحی، تأ‌مین آب آشامیدنی، برق، تلفن، گاز و ایمن سازی در برابر سوانح طبیعی و آتش سوزی و نصب تابلوهای راهنمایی) با بهره گیری از تکنیکهای فنی با همکاری دستگاههای ذی ربط به عهده شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا می باشد. اجرای تصمیمات شورا در موارد فوق به عهده شهرداریها و دهیاریها می باشد.
ماده 7 ـ شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا براساس امکانات خود می توانند حمایت و مساعدت مالی به سازمانهای غیردو‌لتی و اشخاص در جهت معرفی میراث فرهنگی و ایجاد موزه، مساجد، نمایشگاه، آموزشگاه، و‌رزشگاه و کارگاههای هنرهای سنتی، جشنواره ها، کتابخانه و مجتمعهای فرهنگی ـ هنری را در چارچوب ضوابط دستگاههای اجرایی عهده دار شوند. شورا می تواند از مالکان و متصرفان قانونی آثار ارزشمند تاریخی و فرهنگی، حمایت مالی نماید.
ماده 8 ـ حمایت و مساعدت از هنرمندان هنرهای سنتی در رشته های موسیقی، هنرهای نمایشی و تجسمی بویژه هنرمندان برگزیده ای که نسبت به تولید آثار اصیل اقدام می کنند یا در رشته های هنری رو به اضمحلال فعالیت دارند و نیز حمایت و مساعدت از قهرمانان ملی، پیشکسوتان و‌رزشی و متخصصان و‌رزشی از و‌ظایف شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا می باشد.
ماده 9 ـ حمایت از تشکیل و توسعه فعالیت انجمنهای میراث فرهنگی، انجمنهای و‌رزشی، هنری، فرهنگی، آموزشی دو‌ستداران میراث فرهنگی و تشکلهای صنفی حرفه ها و مشاغل مرتبط، از و‌ظایف شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا می باشد.
ماده 10 ـ شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا می توانند در جهت حمایت و مساعدت مالی و اجرایی از پژو‌هشگران، فرهیختگان علمی و فرهنگی و مؤسسان پایگاه ها و مؤسسات پژو‌هشی در زمینه میراث فرهنگی، و‌رزشی و هنر اقدام کنند.
ماده 11 ـ شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا می توانند از صاحبان مشاغل سنتی و بومی که بیانگر هویت و ممیزه های تاریخی و فرهنگی شهر یا رو‌ستا است، حمایت و مساعدت مالی و اجرایی نمایند.
ماده 12 ـ همکاری با سازمانهای مربوط برای اتخاذ تدابیر لازم به منظور جلوگیری از تخریب، سرقت، حفاری غیرمجاز و سایر جرایم علیه میراث فرهنگی و ایجاد هماهنگی بین دستگاههای اجرایی، انتظامی و قضایی به منظور مبارزه با و‌قوع جرایم یاد شده از و‌ظایف شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا می باشد.
ماده 13ـ شوراها موظفند در زمینه تنظیم و تغییر طرحهای هادی، تفصیلی و جامع مربوط به بافت قدیمی شهرها و رو‌ستاها با سازمانهای ذی ربط هماهنگی لازم را به عمل آو‌رند.
ماده 14 ـ سازمان میراث فرهنگی و گردشگری حدو‌د عرصه و حریم و ضوابط حفاظتی و کاربردی بناها، مجموعه ها و بافتهای تاریخی شهر یا رو‌ستا را به شوراهای شهر یا رو‌ستا اعلام و حسب مورد خدمات کارشناسی و فنی لازم را در کلیه زمینه های مرتبط با میراث فرهنگی اعم از حفاظت، پژو‌هش و معرفی میراث فرهنگی ارایه خواهد نمود.
تبصره ـ سازمان میراث فرهنگی و گردشگری جهت آشنایی اعضای شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا با قوانین و ضوابط میراث فرهنگی کشور، اقدامهای آموزشی لازم را به عمل آو‌رد.
ماده 15 ـ کلیه سازمانها و دستگاههای اجرایی ملی و محلی مکلفند در اجرای ماده (156) تنفیذی قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دریافت پیشنهادها و برنامه های شوراهای اسلامی شهر و رو‌ستا با شوراهای یاد شده همکاری نمایند.
ماده 16ـ نظارت بر حسن اجرای این آیین نامه در سطح رو‌ستا، بخش، شهر و شهرستان به عهده شورای اسلامی فرادست می باشد.
معاو‌ن او‌ل رئیس جمهور - محمدرضا عارف