آییننامه اجرایی بند "ژ" تبصره (2) قانون بودجه سال 1384 کل کشور
مصوب 1384,04,29با اصلاحات و الحاقات بعدی
هیأت وزیران در جلسه مورخ 29/4/1384 بنا به پیشنهاد شماره 74371/101 مورخ 28/4/ 1384سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و به استناد بند ژ تبصره (2) قانون بودجه سال 1384 کل کشور، آییننامه اجرایی بند یادشده را به شرح زیر تصویب نمود:
فصل اول ـ تعاریف
ماده 1 ـ در این آییننامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط بهکار میروند:
الف ـ وجوه ادارهشده: اعتباراتی که طی قراردادهای منعقدشده با بانکهای عامل در اختیار آنها قرار میگیرد تا با نظارت دولت برای سرمایهگذاری در جهت اهداف قوانین برنامههای توسعه و بودجه به صورت تسهیلات در اختیار اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی قرار دهند.
ب ـ واگذارنده اعتبار: دستگاه اجرایی (ملی یا استانی) که با عقد قرارداد با بانک عامل اعتبارات لازم را در اختیار بانک قرار میدهد.
ج ـ بانک عامل: بانک، صندوق تعاون، صندوق حمایت از فرصتهای شغلی و یا مؤسسات اعتباری است که به حکم قانون یا با مجوز بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تأسیس شدهاند و طرف قرارداد واگذارنده اعتبار است.
فصل دوم ـ استفاده از اعتبارات کمکهای فنی و اعتباری و وجوه ادارهشده
ماده 2 ـ دستگاه اجرایی ملی و استانی موظف است وجوه ادارهشده از محل درآمد عمومی موضوع فصل دوم این آییننامه را به ترتیب در موافقتنامه مبادلهشده و براساس قرارداد منعقدشده بین واگذارنده و بانک عامل در اختیار آن بانک قرار دهد. وجوه پرداختی به بانک عامل به هزینه قطعی منظور خواهد شد.
ماده 3 ـ واگذارنده اعتبار مجاز است در ازای خدمات بانک عامل شامل بررسی و ارزیابی توجیه فنی، اقتصادی، مالی و بازار طرح، برآورد میزان سرمایهگذاری لازم، زمان اجرای طرح، ارزیابی وثیقهها تضمینها، تنظیم و انعقاد قراردادها و چگونگی بازپرداخت اصل و سود وجوه و تسهیلات اعطاشده، نظارت بر مصرف وجوه و تسهیلات در طول اجرای طرح و وصول مطالبات حداکثر یک درصد (1%) از وجوه اداره شده را طبق قرارداد منعقدشده به عنوان کارمزد به بانک عامل پرداخت نماید.
ماده 4 ـ واگذارنده اعتبار نسبت به بررسی و پذیرش طرحهای دارای اولویت در بخش مربوط (در استانها توسط کارگروه اشتغال و سرمایهگذاری) و معرفی آنها به بانک عامل اقدام مینماید.
ماده 5 (منسوخه 31/03/1385)ـ چگونگی و میزان حمایتهای دولت به عنوان تفاوت سود و کارمزد توسط واگذارنده اعتبار با توافق سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور و استانها (براساس اولویتهای کارگروه اشتغال و سرمایهگذاری استان) ضمن موافقتنامه مبادلهشده تعیین میشود.
ماده 6 (منسوخه 31/03/1385)ـ ایفای تعهدات ناشی از قراردادهای منعقدشده گذشته و سایر مواردیکه دارای قوانین و مقررات خاص میباشند از سرجمع اعتبارات وجوه ادارهشده امکانپذیر میباشد.
ماده 7 ـ بانک عامل موظف است حداکثر ظرف مدت سی روز در مورد طرحهای معرفیشده توسط واگذارنده اعتبار (در استانها توسط کارگروه اشتغال و سرمایهگذاری) از نظر توجیه فنی، مالی و اقتصادی بررسی و به واگذارنده اعتبار اعلامنظر نماید و حسب اعلام واگذارنده اعتبار اقدام لازم را در مورد طرحهای دارای توجیه به عمل آورد.
ماده 8 ـ سهم آورده مجری در مورد طرحهای سرمایهگذاری مربوط به بخش کشاورزی، فرهنگی، صنایع تبدیلی کشاورزی و روستایی، صنایع دستی، مدارس غیرانتفاعی و طرحهای خیرین مدرسهساز به پیشنهاد واگذارنده اعتبار در حد توان مجری طرح حداقل هفت درصد (7%) و در مورد طرحهای پژوهشی و خدمات فنی، مهندسی و آزمایشگاهی حداقل ده درصد (10%) و برای بقیه طرحها سی و پنج درصد (35%) مجموع سرمایه ثابت تعیین میشود. طرحهای مربوط به آب و خاک، آبیاری و زهکشی و حوادث غیرمترقبه، منابع طبیعی و آبخیزداری و آبیاری تحت فشار بخش کشاورزی از سهم آورده مجری طرح معاف هستند.
ماده 9 (منسوخه 31/03/1385)ـ تعاونیهای تولید کشاورزی با موضوع فعالیت یکپارچهسازی اراضی برای اصلاح نظام بهرهبرداری و تعاونیهایی که حداقل هفتاد درصد (70%) اعضای آنها را ایثارگران (شامل رزمندگان، آزادگان، جانبازان و خانواده معظم شهدا)، فارغالتحصیلان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی و مراکز فنی و حرفهای وزارت کار، زنان، مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور، عشایر و یا افراد ساکن در مناطق کمتر توسعهیافته کشور یا ترکیبی از آنها تشکیل میدهد، با تأیید وزارت تعاون و یا وزارت جهادکشاورزی و دیگر نهادهای ذیربط (حسب مورد) از پرداخت سهم آورده معاف هستند.
ماده 10ـ روابط بانک عامل با متقاضی براساس مقررات و آییننامههای اعتباری بانک عامل مصوب شورای پول و اعتبار یا ضوابط مورد عمل صندوقها و مؤسسات عتباری مربوط حسب مورد و این آییننامه و قرارداد منعقدشده بین واگذارنده اعتبار و بانک عامل تنظیم میشود. طول مدت قرارداد شامل دوره اجرا حداکثر سه سال و دوره بازپرداخت برای بخش مسکن حداکثر پانزده سال و برای سایر بخشها حداکثر هفت سال است.
ماده 11(اصلاحی 31/03/1385)ـ در اجرای ماده (67) تنفیذی قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران موضوع ماده (12) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1383ـ به وزارتخانههای صنایع و معادن، نیرو و نفت اجازه داده میشود، حسب مورد به منظور ارتقای سطح طراحی، مهندسی، ساخت تجهیزات، نمونهسازی ماشینآلات، مطالعات و عملیات اکتشافی و معدنی به طرحهای مورد تأیید در بخش ذیربط از محل بودجه عمومی در قالب وجوه ادارهشده نزد بانک عامل نسبت به تأمین تسهیلات اعتباری اقدام کرده و مابهالتفاوت نرخ سود و تسهیلات یاد شده را پرداخت کنند. اعتبارات لازم برای این امر از محل اعتبارات دستگاههای یادشده مندرج در قسمت چهارم پیوستهای قانون بودجه سال 1384 کل کشور به پیشنهاد وزارتخانههای ذیربط و تأیید سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور تأمین میشود. در صورت لزوم بخشی از نیازهای اعتباری طرحهای یادشده که از محل بودجه عمومی دولت تأمین میشود میتواند به عنوان کمک بلاعوض تلقی شود. بررسی توجیه فنی و اقتصادی طرحهای موضوع این ماده و سهم حمایت دولت در قالب کمک بلاعوض و یارانه سود انتظاری آنها برای دریافت این کمک حسب مورد توسط وزارتخانه ذیربط و سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور تعیین میشود. اینگونه طرحها نیازی به بررسی مجدد اقتصادی توسط بانکها ندارند. مطالبات معوق وصول نشده طرحهای یادشده با تأیید کمیته موضوع ماده (67) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران از محل اعتبارات وجوه موضوع این ماده قابل تأمین است.
تبصره ـ پرداخت تسهیلات به طرحهای موضوع این ماده از شرایط مندرج در ماده (12) این آییننامه از نظر طول مدت قرارداد و دوره بازپرداخت مستثنی هستند.
ماده 12ـ بانک عامل موظف است مبالغ دریافتی از بابت بازپرداخت اقساط تسهیلات اعطایی موضوع فصل دوم این آییننامه را که از محل بودجه عمومی تأمین شده است، شامل اصل و سود و کارمزد متعلقه، با رعایت مفاد ماده (7) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت ـ مصوب 1380ـ به حساب ویژهای در خزانهداری کل موضوع ماده (4) آییننامه ماده مذکور و در استانها به خزانه معین استان واریز نماید.
ماده 13 ـ سود و کارمزد مورد عمل بانک برای پرداخت تسهیلات موضوع این آییننامه به طرحهایی که به تشخیص واگذارنده اعتبار مستحق دریافت یارانه نرخ سود و کارمزد هستند، از حداقل نرخ تعیینشده توسط شورای پول و اعتبار برای بخشها و فعالیتها تجاوز نمیکند. میزان یارانه سود و کارمزد یادشده از محل وجوه ادارهشده تأمین و پرداخت میشود.
ماده 14ـ سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور سهم هریک از دستگاههای اجرایی ملی را از محل اعتباراتی که در قانون بودجه منظور شده است، به تفکیک نحوه مصرف تعیین و پس از تصویب شورایعالی اشتغال ابلاغ مینماید.
ماده 15 ـ بانک عامل موظف است گزارش پیشرفت فیزیکی و ریالی طرحهای تصویبشده را هر سه ماه یکبار به واگذارنده اعتبار و سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور یا استانها (حسب مورد) ارایه نماید.
ماده 16ـ بانک عامل موظف است حسابهای مربوط به اجرای طرحهای موضوع این آییننامه را به صورتی نگهداری کند که در هر زمان اطلاعات مربوط به مصرف آن به تفکیک اصل و سود تسهیلات اعطا شده به طرحها و اقساط معوق و میزان وجوه ادارهشده مصرفشده قابل تحصیل باشد.
ماده 17ـ واگذارنده اعتبار موظف است گزارش عملکرد وجوه ادارهشده را با توجه به اهداف تعیینشده در موافقتنامه ذیربط هر سه ماه یکبار در اختیار سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور یا استانها (حسب مورد)، قرار دهد.
ماده 18ـ دستگاههای اجرایی ملی و استانی مشمول فصل دوم این آییننامه موظفند در ابتدای هر ماه گزارش آخرین وضعیت انعقاد قرارداد عاملیت اعتبارات موضوع فصل مذکور با بانکهای عامل را به سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور یا استانها (دبیرخانه کارگروه اشتغال و سرمایهگذاری استان) حسب مورد، اعلام نمایند.
تبصره (اصلاحی 31/03/1385)ـ در صورت عدمانعقاد قرارداد عاملیت در چارچوب مفاد موافقتنامه مبادلهشده با سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور و استانها توسط هریک از دستگاههای اجرایی ملی و استانی با بانکهای عامل تا پایان آذرماه سال 1384 اعتبار مربوط به آن دستگاه با پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور و با تصویب هیأت وزیران و به سایر دستگاههای اجرایی ملی یا استانی (حسب مورد) اختصاص یافت.
فصل سوم ـ استفاده از اعتبارات تملک داراییهای سرمایهای دستگاههایاجرایی
ملی و استان به صورت کمکهای فنی و اعتباری
ماده 19ـ کلیه دستگاههای بخش زیربنایی مکلفند حداقل ده درصد (10%) و سایر دستگاههای اجرایی حداقل بیست درصد (20%)، از سرجمع اعتبارات تملک داراییهای سرمایهای سال 1384 خود را (به استثنای فعالیتهای دفاعی و حاکمیتی مربوط) پس از تعیین نحوه استفاده اعتبارات توسط شورایعالی اشتغال با رعایت مفاد موافقتنامه مبادلهشده با سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور در همان بخش، حسب مورد به امور زیر اختصاص دهند. بخشهای زیربنایی و فعالیتهای دفاعی و حاکمیتی حداکثر پانزده روز پس از تصویب این آییننامه توسط سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور اعلام خواهد شد.
الف ـ پرداخت تعهدات ناشی از قراردادهای منعقده با نظام بانکی در زمینه تسهیلات اعطایی و یا یارانه سود تسهیلات اعطایی در سالهای قبل به شکل وجوه ادارهشده.
ب ـ پرداخت هزینههای مربوط به کمک به عملیات زیربنایی سرمایهگذاری بخش خصوصی و تعاونی.
ج ـ پرداخت بخشی از سود و کارمزد تسهیلات بانکی اعطایی به طرحهای سرمایهگذاری بخشهای تعاونی و خصوصی حسب تشخیص دستگاه اجرایی ذیربط به شکل وجوه ادارهشده و به منظور کاهش نرخ سود و کارمزد پرداختی توسط متقاضیان سرمایهگذاری به نرخهایی پایینتر از نرخ یکسان مصوب شورای پول و اعتبار.
د ـ اعطای تسهیلات به متقاضیان اجرای طرحهای سرمایهگذاری بخش تعاونی و خصوصی (اعم از سرمایه ثابت و سرمایه در گردش) به شکل وجوه ادارهشده از طریق انعقاد قراردادهای عاملیت با بانک عامل.
هـ ـ پرداخت یارانه سود و کارمزد تسهیلات بانکی بدون بهره اعطایی به خیرین مدرسهساز در اجرای موضوع بند (6) تصویبنامه شماره 34878/27736 مورخ 24/6/1382 هیأت وزیران.
ماده 20ـ دستگاههای اجرایی ملی موظفند میزان اعتبارات کمکهای فنی و اعتباری مربوط به خود (موضوع ماده 21 این آییننامه) و نحوه مصرف آن را بابت مواد "الف"، "ب"، "ج" و "د" از محل اعتبارات مصوب سال 1384 طرحهای تملک داراییهای سرمایهای با امضای بالاترین مقام دستگاه اجرایی ذیربط، حداکثر یک ماه پس از ابلاغ این آییننامه جهت بررسی و تأیید به سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور ارسال نمایند.
تبصره ـ موافقتنامه اعتبارات مذکور به صورت یکجا مبادله خواهد شد.
ماده 21ـ کمیته برنامهریزی هر شهرستان موظف است نسبت به توزیع بخشی اعتبارات کمکهای فنی و اعتباری براساس برنامههای پیشنهادی دستگاههای اجرایی اقدام نماید.
ماده 22(اصلاحی 31/03/1385)ـ دستگاههای اجرایی استانی موظفند ضمن مبادله موافقتنامه با سازمان مدیریت و برنامهریزی استان، اعتبارات موضوع ماده (23) را با رعایت ماده (26) این آییننامه حسب مورد به امور زیر اختصاص دهند:
الف ـ پرداخت یارانه مابهالتفاوت سود و کارمزد ناشی از یکسانسازی نرخ سود و کارمزد تسهیلات بانکی توسط شورای پول و اعتبار و سود و کارمزد مورد عمل در سال 1383.
ب ـ پرداخت بخشی از سود و کارمزد تسهیلات اعطایی به طرحهای سرمایهگذاری اشتغالزای بخش خصوصی و تعاونی در چارچوب قراردادهایی که به صورت سهجانبه میان دستگاه اجرایی و سازمان مدیریت و برنامهریزی استان و بانک عامل منعقد میگردد.
ج ـ پرداخت هزینههای مربوط به کمک به عملیات زیربنایی سرمایهگذاری بخش خصوصی (حداکثر تا سی درصد (30%) از اعتبارات موضوع ماده 23 این آییننامه).
د ـ اعطای تسهیلات به متقاضیان اجرای طرحهای سرمایهگذاری بخش خصوصی و تعاونی به شکل وجوه ادارهشده از طریق انعقاد قراردادهای سهجانبه مذکور در بند ب .
وـ پرداخت تسهیلات تکمیلی به آن دسته از متقاضیانی که به دلیل تأخیر در پرداخت تسهیلات به آنها از محل وجوه ادارهشده سالهای قبل اجرای طرح آنها با تأخیر مواجه شده و هزینههای اجرای طرح به صورت پیشبینی نشده افزایش یافته است.
تبصره (اصلاحی 31/03/1385)ـ چهاردهم درصد (4/0%) از سرجمع اعتبارات تملک داراییها در هر شهرستان موضوع بند «ژ» تبصره (2) قانون بودجه سال 1384 به امور تربیت بدنی اختصاص خواهد یافت تا در قالب سازوکار ماده (24) این آیین نامه مصرف شود.
ماده (23) ـ پرداخت یارانه سود و کارمزد تسهیلات بانکی قبلی به طرحهای سرمایه گذاری بخش خصوصی و تعاونی تا سقفهای تعیینشده در قوانین و آییننامههای مربوط به مجریان طرحهای مذکور از محل منابع موضوع این فصل، از سوی دستگاه اجرایی ذیربط و با تأیید سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور و در استانها با تأیید کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان مجاز است.
ماده 24(اصلاحی 31/03/1385)ـ گردش کار و مراحل پرداخت یارانه سود و کارمزد تسهیلات اعطایی به طرحهای جدید سرمایهگذاری بخش تعاونی و خصوصی مشمول مفاد فصل سوم این آییننامه به شرح زیر تعیین میشود:
الف ـ ارایه طرح سرمایهگذاری توسط بخش تعاونی یا خصوصی به دستگاه اجرایی ملی یا استانی ذیربط.
ب ـ بررسی، تأیید و معرفی طرح سرمایه گذاری توسط دستگاه اجرایی ملی و در استانها توسط کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان به بانک عامل
ج ـ بررسی توجیه فنی و اقتصادی طرحهای سرمایهگذاری توسط بانک عامل و اعلام مشخصات طرحهای مورد تأیید به دستگاههای اجرایی ملی و یا دبیرخانه کارگروه اشتغال و سرمایهگذاری استان، حداکثر یکماه پس از معرفی طرحها.
د ـ بررسی و تأیید طرحهای سرمایهگذاری مورد تأیید بانک عامل توسط دستگاه اجرایی ملی و یا کارگروه اشتغال و سرمایهگذاری استان و اعلام طرحهای تأییدشده به بانک عامل برای عقد قرارداد و پرداخت تسهیلات به متقاضی یک ماه.
هـ ـ تأمین منابع لازم برای پرداخت یارانه سود و کارمزد طرحهای مورد تأیید از محل سقف اعتبارات موضوع مواد (21) و (24) این آییننامه.
و ـ نظارت مستقر[مستمر] بر پیشرفت عملیات طرح توسط بانک عامل و دستگاه اجرایی ملی و استانی معرفی کننده طرح.
ز ـ اعلام بهره برداری طرح توسعه دستگاه اجرایی ملی یا کمیته منتخب کارگروه اشتغال و سرمایه گذاری استان به بانک عامل.
تبصره ـ استفاده از تسهیلات موضوع این فصل در غیر از عملیات مربوط به طرح متقاضی تسهیلات بنا به تشخیص بانک عامل و یا دستگاه اجرایی موجب حذف یارانه سود و کارمزد پیشبینی شده برای طرح خواهد شد و متقاضی تعهد لازم را در این زمینه به بانک عامل و دستگاه اجرایی ذیربط، قبل از دریافت تسهیلات ارایه مینماید.
ماده 25ـ نحوه استفاده از وجوه ادارهشده موضوع مواد 21 و 24 این آییننامه تابع موارد مندرج در فصل اول و دوم این آییننامه میباشد.
فصل چهارم ـ سایر موارد
ماده 26ـ بانکهای عامل و دستگاههای اجرایی ملی و استانی موظفند گزارش عملکرد پرداخت تسهیلات به طرحهای مصوب و سهم یارانه سود و کارمزد متعلقه موضوع فصل سوم این آییننامه در مقاطع سهماهه به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و استانها حسب مورد ارسال نمایند.
ماده 27(اصلاحی 31/03/1385)ـ دستگاههای اجرایی (ملی و استانی) میتوانند حداکثر تا ده درصد (10%) از سقف تسهیلات و حمایتهای موضوع این آییننامه را برای تأمین سرمایه در گردش مورد نیاز واحدهای تولیدی موجود به استثنای قراردادهای منعقد شده گذشته و سایر مواردی که قوانین و مقررات خاصی دارند (در استانها با تأیید کارگروه اشتغال و سرمایهگذاری استان) و از طریق درج قراردادهای عاملیت منعقده با بانکهای عامل، اختصاص دهند.
ماده 28ـ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و دستگاههای اجرایی ملی و استانی، مکلفند ده (10%) درصد از تسهیلات و کمکهای موضوع این آییننامه را به واجدین شرایط معرفیشده از سوی بنیاد شهید و امور ایثارگران براساس برنامه مدون ایجاد اشتغال برای واجدین شرایط و در چارچوب سیاستهای مصوب شورایعالی اشتغال، اختصاص دهند.
تبصره 1ـ مهلت معرفی واجدین شرایط استفاده از تسهیلات موضوع این ماده توسط بنیاد شهید و امور ایثارگران تا پایان اسفندماه 1384 میباشد.
تبصره 2ـ در صورت عدم معرفی متقاضیان برای استفاده از تسهیلات موضوع این ماده تا سقف تعیین شده در مهلت زمانی موضوع تبصره (1)، دستگاه اجرایی مجاز است سهمیه مذکور را به طرحهای پیشنهادی بخش خصوصی و تعاونی، اختصاص دهد.
ماده 29ـ دستگاههای اجرایی ملی میتوانند حداکثر معادل ده درصد (10%) از اعتبارات پیشبینی شده در برنامه کمکهای فنی و اعتباری و حداکثر معادل یک درصد (1%) اعتبارات تملک داراییهای سرمایه ای خود را با رعایت مفاد موافقتنامه مبادله شده با سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور برای اجرای طرح کارورزی فارغالتحصیلان دانشگاهی به منظور پرداخت کمکهزینه ناشی از اجرای این طرح، در چارچوب دستورالعمل تهیه شده توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و دستگاههای اجرایی ذیربط اختصاص دهند.
محمد رضا عارف ـ معاون اول رییسجمهور