"تصویب نامه اصلاحیه آیین نامه مربوط به روش نگاهداری دفاتر و اسناد و مدارک و نحوه ثبت وقایع مالی و چگونگی تنظیم صورتهای مالی نهایی (مصوب 11 تیرماه 1384) موضوع تبصره 2 ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم ، به شرح ذیل اعلام می گردد :
(لازم به توضیح است اقدامات انجام شده بر اساس آیین نامه قبلی ، تا تاریخ لازم الاجرا شدن این اصلاحیه (15 روز پس از درج در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران) حسب مورد ، معتبر می باشد)"

تصویبنامه اصلاحیه آئین نامه موضوع تبصره ۲ ماده ۹۵ قانون مالیاتهای مستقیم
مصوب 1384,04,11

آئین نامه مربوط به روشهای نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک و نحوه ثبت وقایع مالی و چگونگی تنظیم صورتهای مالی نهائی موضوع تبصره ۲ ماده ۹۵ اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم که در تاریخ ۱۰ / ۱ / ۱۳۸۲ به تصویب این وزارت رسیده، به شرح موارد زیر اصلاح می شود:

۱- عبارت آخر ماده ۲ شامل « و به فارسی و با خود نویس یا خودکار تحریر شده باشد» به عبارت « و به فارسی تحریر شده باشد» اصلاح می گردد.

۲- متن تبصره ۲ ماده ۲ حذف و متن زیر جایگزین آن می شود:
« تبصره ۲- نوشتن دفاتر با وسایلی که بسهولت قابل محو است (مانند مواد گرافیت) ممنوع است.»

۳- متن قسمت اخیر ماده ۸ شامل «کارتهای حساب اعم از آنکه بوسیله دست یا ماشین تهیه شده باشد، در حکم دفاتر معین است» به عبارت «کارتهای حساب در حکم دفاتر معین است» اصلاح می گردد.

۴- تبصره ماده۱۱ بشرح زیر اصلاح می شود:
« تبصره – اشتباهات حسابداری در صورتی که بعداً در اثناء عملیات سال مربوط مورد توجه واقع و بر پایه استاندارهای حسابداری در دفاتر همان سال اصلاح و مستندات آن ارائه شود. به اعتبار دفاتر خللی وارد نخواهد کرد.»

۵- متن قسمت اخیر ماده ۱۲ بعد از عبارت « در ستون مزبور درج نمایند». بشرح زیر تغییر می یابد:
«در صورتیکه اقلام درآمد و هزینه و خرید و فروش دارائیهای قابل استهلاک متکی به اسناد و مدارک مربوط را بترتیب شماره ردیف دفتر و بنحوی که برای رسیدگی مأموران مالیاتی قابل استفاده باشد، نگهداری نمایند.»

۶- در تبصره ۳ ماده ۱۳ عبارت « و یا تعللی خارج از اختیار مودی» حذف می شود.

۷- متن ماده ۱۵ بشرح زیر تغییر می یابد:
« ماده ۱۵- مؤسساتی که دارای شعبه هستند مکلفند با توجه به روشهای حسابداری خود خلاصه عملیات شعبه یا شعب خود را صورتیکه دارای دفاتر پلمب شده باشند، لااقل سالی یکبار(تا قبل از بستن حسابها) و در غیر اینصورت ماه به ماه در دفاتر مرکز مؤسسه ثبت کنند.»

۸- ماده ۱۷ بشرح زیر اصلاح می شوو:
« ماده ۱۷- مودیانی که از سیستم های الکترونیکی استفاده می نمایند، موظفند حداقل ماهی یکبار خلاصه عملیات داده شده به ماشینهای الکترونیکی را در دفتر روزنامه یا مشاغل حسب مورد ثبت و حداکثر ظرف مهلت تعیین شده در ماده ۱۴ این آئین نامه به دفتر کل منتقل کنند، علاوه بر این بمنظور تسهیل رسیدگی باید آئین نامه ها یا دستورالعمل های کار ماشین و برنامه های آن و نحوه کار با نرم افزارهای مالی مورد استفاده را در اختیار مأموران رسیدگی قرار دهند. ضمناً مودیان مذکور مکلفند هر سه ماده یکبار خلاصه عملیات داده شده ماه به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نمایند.»

۹- ماده ۱۸ و تبصره آن بشرح زیر اصلاح می شود:
« ماده ۱۸- اشخاص حقوقی و مشمولین بند الف ماده ۹۶ اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم مکلفند صورتهای مالی نهائی خود را با رعایت آخرین استانداردهای حسابداری اعلامی از طرف مراجع ذیصلاح تهیه و تنظیم نمایند.
تبصره- در مواردیکه فرم اظهار نامه تدوین شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور که در اختیار مودیان گذارده می شود، حاوی فرم صورتهای مالی نیز باشد، اشخاص موضوع این ماده با تنظیم و تسلیم این فرمها، ملزم به تسلیم صورتهای مالی جداگانه که خود برای مؤسسه متبوع تهیه نموده اند، نخواهند بود، لیکن می توانند بمنظور رفع ابهام احتمالی و یا ارائه اطلاعات بیشتر، علاوه بر تنظیم و تسلیم اظهار نامه مزبور، نسخه ای در صورتهای مالی و ضمائم مربوط را نیز همراه اظهار نامه به اداره امور مالیاتی ذیربط تسلیم نمایند.»

۱۰- ماده ۱۹ بشرح زیر اصلاح و تبصره آن حذف و تبصره دیگری با متن ذیل به آن الحاق می گردد:
« ماده ۱۹- از اشخاص مشمول بند «ب» ماده ۹۶ قانون مالیاتهای مستقیم، هر یک که در امور تولید و خرید و فروش کالا فعالیت ندارند و فعالیت آنها بطور مشخص محدود به دریافت بهای خدمات و پرداخت هزینه ها است، بایستی صورت خلاصه در آمدها و هزینه ها را حتی المقدور با تفکیک انواع آنها تهیه و سایر اشخاص موضوع آن بند مکلفند صورت حساب سود و زیان خود را (با ابزار موجودیها، خرید و فروش و غیره) برابر رویه های متداول در امر حسابداری تنظیم نمایند.
تبصره- چنانچه فرم اظهارنامه تدوین شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور که در اختیار مودیان گذارده می شود، از حیث لزوم ارائه اطلاعات مذکور در این ماده، کفایت امر را بنماید، مودیان مزبور ملزم به تهیه و تسلیم صورتهای جداگانه نخواهند بود، لیکن می توانند بمنظور رفع ابهام احتمالی و یا ارائه اطلاعات بیشتر، علاوه بر اظهارنامه نسخه ای از حساب درآمد و هزینه و یا حساب سود و زیان خود را نیز که بشرح فوق تنظیم نموده اند، بانضمام سایر یادداشتها و مدارک موجود همراه اظهارنامه به اداره امور مالیاتی ذیربط تسلیم نمایند.»

۱۱- ماده ۲۰ بشرح زیر اصلاح و تبصره ای با متن ذیل به آن الحاق می شود.
« ماده ۲۰- تخلف از تکالیف مقرر در این آئین نامه در موارد زیر موجب رد دفاتر می باشد:
۱- در صورتیکه دفاتر ارائه شده بنحوی از پلمب خارج شده و یا فاقد یک یا چند برگ باشد.
۲- عدم ثبت یک یا چند فعالیت مالی در دفاتر بشرط احراز.
۳- ثبت تمام یا قسمتی از یک فعالیت در حاشیه.
۴- ثبت تمام قسمتی از یک فعالیت (آرتیکل) بین سطور.
۵- تراشیدن و پاک کردن و محو کردن مندرجات دفاتر بمنظور سوء استفاده.
۶- جای سفید گذاشتن بیش از حد معمول در صفحات و سفید ماندن تمام صفحه در دفتر روزنامه و دفتر مشاغل بمنظور سوء استفاده،
۷- بستانکار شدن حسابهای نقدی و بانکی، مگر اینکه حسابهای بانکی با صورتحساب بانک مطابقت نماید و یا بستانکار شدن حسابهای بانکی یا نقدی ناشی از تقدم و تأخر ثبت حسابها باشد که در اینصورت موجب رد دفتر نیست.
۸- تأخیر تحریر دفاتر روزنامه و مشاغل زاید بر حد مجاز مقرر در تبصره های ۲و۳و۴ ماده ۱۳ و تأخیر تحریر دفتر کل زاید بر حد مجاز مقرر در ماده ۱۴ و تأخیر تحریر زاید بر حد مقرر در ماده ۱۷ این آئین نامه.
۹- عدم ثبت عملیات شعبه در دفاتر مرکز طبق مقررات ماده ۱۵ این آئین نامه.
۱۰- اشتباه حساب حاصل در ثبت عملیات مؤسسه در صورتی که نسبت به اصلاح آن طبق مقررات تبصره ماده ۱۱ این آئین نامه اقدام نشده باشد.
۱۱- در صورتیکه مودیان مالیاتی حسب مورد از اوراق مخصوص موضوع ماده ۱۶۹ قانون مالیاتهای مستقیم استفاده نمایند.
۱۲- عدم ارائه آئین نامه ها یا دستورالعمل های کار ماشین و برنامه های آن و نحوه کار با نرم افزارهای مالی مورد استفاده و همچنین عدم تسلیم خلاصه عملیات موضوع ماده ۱۷ این آئین نامه در مهلت مقرر در آن ماده در مورد اشخاصی که از سیستم های الکترونیکی استفاده می نمایند.
۱۳- عدم ارائه یک یا چند جلد از دفاتر ثبت و پلمب شده ( ولو نانویس) .
14 – استفاده از دفاتر ثبت و پلمب شده سالهای قبل (با توجه به مقررات ماده ۳ این آئین نامه).
۱۵- عدم تطبیق مندرجات دفاتر با اطلاعات موجود در سیستم های الکترونیکی در مورد اشخاصی که از سیستمهای مذکور استفاده می نمایند.
۱۶- ثبت هزینه ها و درآمدها و هر نوع اعمال و اقلام مالی غیر واقع در دفاتر بشرط احراز (توضیح آنکه ثبت هزینه هائی که وقوع آن محقق بوده اما به دلایل خاص قانونی قابل قبول از حیث مالیاتی نیست و برگشت داده می شود ، بمنزله ثبت هزینه های غیر واقع تلقی نمی شود.)
تبصره- در مورد بند ۶ این ماده چنانچه سفید ماندن جهت ثبت تراز افتتاحی باشد موجب رد دفاتر نخواهد بود و همچنین سفید ماندن ذیل صفحات دفتر در آخر هر روز یا هر هفته یا هر ماه بشرطی که اسناد دارای شماره ردیف بوده و قسمت سفید مانده با خط بسته شود، به اعتبار دفتر خللی وارد نمی آورد.»

وزیر امور اقتصادی و دارایی- سید صفدر حسینی