هیأت وزیران در جلسه مورخ 24/12/1376 بنا به پیشنهاد مشترک وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه و به استناد اصل یکصد و‌سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آیین‌نامه اجرایی تبصره (16) قانون بودجه سال 1377 کل کشور را به شرح زیر تصویب نمود:

آیین‌ نامه اجرایی تبصره (16) قانون بودجه سال 1377 کل کشور
مصوب 1376,12,24با اصلاحات و الحاقات بعدی

ماده 1 ـ کلیه دستگاههای اجرایی استانی می‌توانند برای اجرا و تکمیل پروژه‌های عمرانی خود، از خودیاری و مشارکت مردم استفاده کند.

تبصره 1 ـ دریافت هرگونه وجهی به اجبار تحت عنوان خودیاری و مانند آن ممنوع و قابل تعقیب است.

تبصره 2 ـ اختصاص اعتبار برای ساختمانهای اداری (‌به استثنای پاسگاههای انتظامی) ممنوع است.

ماده 2 ـ مبلغ یکصد میلیارد (100000000000) ریال اعتبار ردیف 503079 قسمت چهارم قانون بودجه سال 1377 کل کشور ـ اعتبار موضوع‌ بند «‌الف» تبصره (16) ـ در اختیار سازمان برنامه و بودجه قرار می‌گیرد تا با توجه به عملکرد مالی و فیزیکی پروژه‌ها و به نسبت محرومیت و استعداد‌ استان، در طی سال بین استانهای مختلف کشور تقسیم و ابلاغ کند.

ماده 3 ـ اعتبار هر استان به پیشنهاد استاندار یا مسؤول دستگاه اجرایی مربوط و تصویب کمیته برنامه‌ریزی استان بین شهرستانهای تابع برای اجرای ‌پروژه‌های کوچک جدید و تکمیل پروژه‌های نیمه تمام استانی با رعایت ضوابط مربوط به اخذ خودیاری و در قالب موافقتنامه‌های مبادله شده بین‌ دستگاه اجرایی و سازمان برنامه و بودجه استان قابل مصرف است. کمیته برنامه‌ریزی استان موظف است سهم هر شهرستان را بدون کاهش در اختیار‌ کمیته برنامه‌ریزی شهرستان قرار دهد. تعیین و تصویب پروژه‌ها به عهده کمیته برنامه‌ریزی استان خواهد بود.

ماده 4 ـ برای اجرای پروژه‌های مناطق عشایری و روستاهای محروم حداقل ده درصد (10%)، در سایر بخشها و روستاها حداقل بیست درصد (20%) ‌و در شهرهای زیر سی‌هزار نفر (30%) اعتبار به صورت خودیاری توسط مردم پرداخت می‌شود. وجوهی که بابت خودیاری داوطلبانه و مشارکت برای ‌اجرای طرحهای عمرانی پرداخت می‌شود در مورد مؤدیان مالیاتی از درآمد مشمول مالیات آنها کسر می‌شود.

تبصره 1 ـ روستاهای محروم بر اساس تصویبنامه هیأت وزیران تعیین می‌شود.

تبصره 2 ـ مجموعه خودیاری و سهم هر پروژه از محل اعتبار ردیف 503079 باید برای تکمیل عملیات اجرایی پروژه و بهره‌برداری از آن کفایت کند.

تبصره 3 ـ خودیاری می‌تواند به صورت نقدی، جنسی (‌منقول و غیر منقول، زکات) و نیروی انسانی باشد.
‌خودیاری غیر نقدی توسط دستگاه اجرایی ذی‌ربط یا دفتر فنی استانداری براساس آخرین فهرست بهای سازمان برنامه و بودجه تقویم ریالی می‌شود.

تبصره 4 ـ پرداخت هرگونه وجهی از بودجه عمومی برای اجرای پروژه‌های مذکور، منوط به پرداخت وجه خودیاری یا اجرای پروژه به میزان تعیین شده ‌در قانون توسط متعهد خودیاری است.

ماده 5 ـ در هر استان باید حداکثر سی‌درصد (30%) اعتبارات اختصاص یافته از محل ردیف 503079 در شهرها و حداقل هفتاد درصد (70%) آن در ‌روستاها و مناطق عشایری هزینه شود.

ماده 6 (اصلاحی 18/12/1378)ـ از محل اعتبار موضوع بند «‌الف» تبصره (16) قانون بودجه سال 1377 کل کشور، شروع پروژه‌هایی که به تنهایی قابل بهره‌برداری نباشد و بیش از‌ چهارصد میلیون (400000000) ریال هزینه داشته باشد ممنوع است.

ماده 7 ـ به منظور تسریع در عملیات بهسازی روستاهایی که طرح بهسازی در آنها انجام می‌شود مبلغ پنج میلیارد (5000000000) ریال جهت ‌پرداخت خسارت به روستاییانی که ساختمانهای آنها در طرح بهسازی قرار می‌گیرد اختصاص می یابد.

ماده 8 ـ کلیه وجوه خودیاری جهت اجرا و تکمیل پروژه‌های عمرانی استانی که به تصویب کمیته برنامه‌ریزی استان رسیده است، باید با معرفی دستگاه‌ اجرایی به حساب خاصی که به همین منظور تحت عنوان «‌خودیاری» توسط نمایندگی خزانه در استان افتتاح می‌شود واریز شود. برداشت از حساب ‌مزبور به منظور اجرای پروژه‌های ذی‌ربط، با امضای مشترک معاون عمرانی استانداری و مدیر کل امور اقتصادی و دارایی استان یا مقامهای مجاز تعیین‌شده از سوی آنها صورت می‌گیرد.

تبصره 1 ـ در صورتی که خودیاری اخذ شده، بابت اجرا و تکمیل پروژه‌هایی باشد که به نحوی از بودجه عمومی دولت به آنها اعتبار اختصاص یافته ‌است ـ اعم از اعتبار ردیف 503079 یا دیگر اعتبارات قانون بودجه سال 1377 کل کشور ـ وجوه موضوع این ماده به منظور انجام هزینه پروژه‌های ‌مورد نظر به حساب پرداخت طرحهای عمرانی ذی‌حسابی مربوط منتقل می‌شود تا پس از اصلاح یا مبادله موافقتنامه با سازمان برنامه و بودجه استان‌ به مصرف برسد.

تبصره 2 ـ در صورتی که خودیاری اخذ شده بابت اجرای پروژه‌ای باشد که همه آن از محل خودیاری مردم تأمین اعتبار شده باشد، خودیاری مذکور ‌بابت وجوه موضوع این ماده به طور مستقیم در اختیار دستگاه اجرایی قرار می‌گیرد. دستگاه اجرایی این گونه پروژه‌ها مکلف به حفظ و نگهداری کلیه ‌اسناد مالی مربوط است.

ماده 9 ـ دستگاه اجرای مکلف است میزان و شرح عملیاتی را که از محل خودیاری تأمین شده، همچنین هزینه انجام شده را به تفکیک پروژه، هر شش‌ ماه یک بار به سازمان برنامه و بودجه استان گزارش کند. سازمان برنامه و بودجه استان عملکرد پروژه‌ها را به مرکز ارسال می‌کند تا پس از جمع‌بندی،‌ گزارش لازم برای ارایه به دولت و کمیسیونهای مربوط به مجلس شورای اسلامی تهیه شود.

ماده 10 (منسوخه 18/12/1378)ـ مصرف مانده وجوه مربوط به خودیاری در سال بعد بلامانع است.

ماده 11 ـ یک نسخه از موافقتنامه‌های مبادله شده مربوط به سهم اعتبارات روستاهای محروم موضوع این تبصره باید به دفتر امور مناطق محروم‌ کشور ـ ریاست جمهور ـ ارسال شود.

ماده 12 ـ به منظور تکمیل طرحهای ملی و استانی نیمه تمامی که حداقل چهل درصد (40%) عملیات و هزینه‌های آن توسط افراد خیر یا با مشارکت ‌آنها ساخته و پرداخت شده است، اعتبار ردیف 503156 ـ کمک به پروژه‌های نیمه تمام مردمی موضوع بند «‌د» تبصره (16) ـ به شرح زیر اختصاص ‌می‌یابد:
1 ـ وزارت آموزش و پرورش پنجاه و یک میلیارد (51000000000) ریال.
2 ـ وزارت فرهنگ و آموزش عالی پانزده میلیارد (15000000000) ریال.
3 ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پنج میلیارد (5000000000) ریال.
4 ـ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پنج میلیارد (5000000000) ریال.
5 ـ سازمان تربیت بدنی پنج میلیارد (5000000000) ریال.
6 ـ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نه میلیارد (9000000000) ریال.
7 ـ نیروی مقاومت بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دو میلیارد (2000000000) ریال.

تبصره 1 ـ مبلغی که توسط دولت برای تکمیل هر یک از طرحها اختصاص می‌یابد، حداکثر معادل یک و نیم برابر مبلغی است که توسط افراد خیر‌پرداخت می‌شود.

تبصره 2 ـ به دستگاههای اجرایی فوق اجازه داده می‌شود برای اتمام طرحهای در دست اجرای استانی از اعتبارات مذکور نیز مبلغی اختصاص دهند.

تبصره 3 ـ دستگاههای اجرایی فوق موظفند نسبت به ارایه پیشنهاد اعتبار در چهارچوب مصوب (‌موضوع ردیف 503156)، و تفکیک طرحهای‌ تکمیلی ملی و استانی که چهل درصد (40%) عملیات و هزینه‌های آن توسط افراد خیر ساخته و پرداخت شده است، همچنین طرحهای نیمه تمام ‌استانی با هماهنگی سازمان برنامه و بودجه اقدام کند.

معاون اول رییس جمهور- حسن حبیبی