هیئت وزیران در جلسه مورخ 10/2/1374 بنا به پیشنهاد مشترک شماره 226-80/355-102 مورخ 10/2/1374 سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری‌اسلامی ایران و وزارتخانه‌های کشاورزی و جهاد سازندگی و به استناد بند «ه» تبصره (4) قانون بودجه سال 1374 کل کشور، آیین‌نامه اجرایی تبصره یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین‌نامه اجرایی تبصره (4) قانون بودجه سال 1374 کل کشور»
مصوب 1374,02,10با اصلاحات و الحاقات بعدی
ماده 1 - تا مبلغ سیصد میلیارد (000/000/000/300) ریال از منابع قرض‌الحسنه و در صورت عدم تکافو تا مبلغ یکهزار میلیارد (000/000/000/000/1)ریال از سایر منابع سیستم بانکی کشور از طریق بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در اختیار بانک کشاورزی قرار می‌گیرد تا توسط بانک مذکور در جهت اهداف بخش کشاورزی و صنایع روستایی و دستی و صنایع و خدمات فنی و تولیدات ادوات و ماشینهای کشاورزی در برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، مبنی بر افزایش تولیدات بخش مزبور به عنوان سرمایه در گردش در اختیار اعضاء و شرکتهای تعاونی و اتحادیه‌های تعاونی‌روستایی، عشایری، کشاورزی، منابع طبیعی، صیادی، دامی، پرورش‌دهندگان آبزیان، صنایع شیلاتی، مرغداران، پرورش زنبور عسل و کرم ابریشم و تعاونیهای تولیدی مشاع و تولیدی روستایی و عشایری، فرشبافان (صنایع فرش) و تعاونیهای تولیدی وابسته به وزارتخانه‌های تعاون، کشاورزی و جهاد سازندگی و سایر‌افرادی که در زمینه‌های فوق فعالیت می‌نمایند و شرکتهای سهامی زراعی و سهامی ابریشم قرار گیرد.
تبصره - کالاها و نهاده‌های اساسی کشاورزی در جهت اهداف بخش کشاورزی شامل اقلام زیر می‌باشد:
گندم، علوفه دامی (جو، ذرت دانه‌ای، شبدر برسیم، ذرت علوفه‌ای، اسپرس، سورگم و یونجه) پروتئین حیوانی (آبزیان، دام، طیور و شیر)، برنج، حبوبات، پنبه، شکر، سیب‌زمینی، چوب، دانه‌های روغنی، چغندر قند، بذر و نهال، بذور مرتعی اصلاح شده، تخم نوغان، ادوات و ماشین‌آلات کشاورزی، صیادی، شیلاتی، دامی، داروهای دامی و سموم، اسپرم اصلاح شده، دان مرغ، کود، لاستیک و ادوات مورد نیاز ماشین‌آلات کشاورزی و پیله‌تر.
ماده 2 - توزیع اعتبارات موضوع تبصره (4) قانون بودجه سال 1374 کل کشور و سهم هر یک از دستگاههای ذیربط به تفکیک منابع قرض‌الحسنه و سایر منابع سیستم بانکی به شرح جدول پیوست این آیین‌نامه تعیین میشود.
ماده 3 - دستگاههای تخصصی وابسته به وزارتخانه‌های جهاد سازندگی و کشاورزی و بخشهای غیر دولتی معرف شده از سوی وزارتخانه‌های مذکور، موضوع بند (ب) تبصره (4) قانون بودجه سال 1374 کل کشور، شرکت سهامی فرش ایران، اتحادیه و تعاونیهای فرش تحت پوشش وزارت جهاد سازندگی، سازمان صنایع دستی ایران، کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بهزیستی کشور، بنیاد شهید انقلاب اسلامی، بنیاد مستضعفان و جانبازان، ستاد رسیدگی به امور‌آزادگان، اتحادیه‌های تعاون روستایی و کشاورزی، عشایری، صیادی و مرغداران، مکلفند تسهیلات اعتباری موضوع ماده (2) این آیین‌نامه را صرفاً در قالب برنامه اجرایی زمان‌بندی شده‌ای که با هماهنگی وزارتخانه‌ها، دستگاههای اجرایی و نهادهای ذیربط تهیه و به تأیید سازمان برنامه و بودجه رسیده است، به مصرف برسانند. بانک کشاورزی وجوه لازم را در چارچوب برنامه مزبور در اختیار دستگاههای ذیربط قرار می‌دهد.
ماده 4 - سهم اشخاص حقیقی و حقوقی غیر دولتی معرفی شده از سوی وزارتخانه‌های کشاورزی و جهاد سازندگی و همچنین دستگاههای تخصصی وابسته به وزارتخانه‌های مذکور بر حسب مورد توسط وزارتخانه‌های ذیربط تعیین و جهت استفاده از تسهیلات اعتباری موضوع ماده (2) این آئین‌نامه به بانک کشاورزی‌اعلام میشود.
تبصره 1 - اعتبار اختصاص یافته به بخشهای غیر دولتی معرفی شده از سوی وزارت جهاد سازندگی و دستگاههای تخصصی وابسته به وزارت مذکور صرفاً برای تهیه و تدارک اسپرم اصلاح شده، ادوات و ماشین‌آلات دامی و صیادی، صنایع شیلاتی، داروهای دامی، سموم، دان مرغ و علوفه، بذور مرتعی اصلاح شده، نهاده‌های مورد نیاز پرورش آبزیان، وسایل بسته‌بندی محصولات کشاورزی، کیسه‌گونی، نایلون و کارتن و همچنین تجهیزات و لوازم آبخیزداری به مصرف می‌رسد.
تبصره 2 - اعتبار اختصاص یافته به بخشهای غیر دولتی معرفی شده از سوی وزارت کشاورزی و دستگاههای تخصصی وابسته به وزارت مذکور، صرفاً جهت تهیه و تدارک کلیه بذور و نهالهای اصلاح شده، تخم نوغان، سموم، پیله‌تر، ادوات و ماشین‌آلات کشاورزی، کود، لاستیک، وسایل بسته‌بندی محصولات کشاورزی، کیسه‌گونی، نایلون و کارتن و تجهیزات و لوازم سیستم‌های آبیاری به مصرف می‌رسد.
تبصره 3 - در صورت عدم تأمین نهاده‌ها و لوازم مذکور در تبصره‌های (1) و (2) ماده (4) این آیین‌نامه توسط بخش خصوصی، قسمتی از اعتبارات در اختیار دستگاههای تخصصی وابسته به وزارتخانه‌های جهاد سازندگی و کشاورزی قرار خواهد گرفت.
ماده 5 - شرکت سهامی فرش ایران، اتحادیه و تعاونیهای فرش تحت پوشش وزارت جهاد سازندگی، سازمان صنایع دستی، کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور، بنیاد شهید انقلاب اسلامی ایران، ستاد رسیدگی به امور آزادگان، بنیاد مستضعفان و جانبازان و اتحادیه ها و شرکتهای تعاونی تحت پوشش وزارت تعاون مکلفند از محل تسهیلات اعتباری اختصاص یافته به شرح مندرج در جدول پیوست این آیین‌نامه، مواد مورد نیاز و لوازم صنعت قالیبافی را تهیه و در‌اختیار فرشبافان قرار دهند.
تبصره - واردات هرگونه ابریشم منوط به موافقت وزارت کشاورزی می‌باشد.
ماده 6 - کلیه اتحادیه‌های تعاون روستایی، عشایری، صیادی و مرغداران مکلفند تسهیلات اعتباری اختصاص یافته به شرح مندرج در جدول موضوع ماده (2)این آیین‌نامه را صرفاً جهت تهیه و تدارک عوامل تولید، به مصرف برسانند.
ماده 7 - استفاده‌کنندگان از تسهیلات تخصیصی به شرکتهای تحت پوشش وزارت تعاون صرفاً آن دسته از شرکتهای تعاونی تولیدی وابسته به وزارت مزبور‌می‌باشند که در زمینه‌های روستایی و کشاورزی، عشایری، منابع طبیعی، صیادی، دامی، مرغداری، پرورش زنبور عسل و کرم ابریشم، تولیدی مشاع و صنایع فرش فعالیت می‌نمایند.
ماده 8 - میزان تسهیلات اعتباری، مدت و نوع مصرف تسهیلات اعطایی به اعضاء و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی، عشایری، صیادی و پرورش آبزیان، زراعی، دامی، پرورش زنبور عسل، مرغداری، منابع طبیعی، تعاونیهای تولیدی مشاع و اتحادیه‌های آنها و همچنین شرکتهای تعاونی تولیدی وابسته به‌وزارتخانه‌های تعاون، کشاورزی و جهاد سازندگی با نظر کمیته‌های مشترک اعتباری متشکل از نمایندگان بانک کشاورزی و دستگاههای ذیربط تعیین میشود.
تبصره - تسهیلات اعتباری منظور شده در تبصره (1) مذکور در ذیل جدول پیوست این آیین‌نامه که با معرفی وزارت جهاد سازندگی و هماهنگی سازمان مرکزی تعاون روستایی از طریق بانک کشاورزی در اختیار اعضای شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی واقع در حوزه عمل آنها قرار می‌گیرد، صرفاً جهت صنایع روستایی و افزایش تولیدات دامی به مصرف می‌رسد. وزارت جهاد سازندگی مکلف است قبل از معرفی اعضای مزبور به بانک کشاورزی در خصوص اینکه افراد مشمول از بابت اعتبارات تبصره (4) قانون بودجه سنوات گذشته به بانک کشاورزی یا شرکت تعاونی روستایی و کشاورزی بدهی سررسید شده ندارند و ضمناً به طریق دیگری از تسهیلات مربوط به تبصره مزبور در سال جاری استفاده ننموده‌اند، تحقیقات لازم را انجام دهد.
ماده 9 - تسهیلات اعتباری مربوط به اعضای تعاونیهای تولیدی مشاع از طریق سازمان امور اراضی غیر شهری و بر اساس اهداف تبصره (4) قانون بودجه سال 1374 کل کشور و با معرفی هیأتهای هفت نفره در مراکز استانها، پرداخت میشود. سازمان امور اراضی غیر شهری موظف است صورت تفکیک اعتبارات استانی را تهیه و به بانک کشاورزی اعلام نماید. اعطای تسهیلات در مناطق محروم که توسط هیأتهای هفت نفره، زمین واگذار شده و کشت غالب آن مناطق «صیفی» می‌باشد از طرف هیأتهای مذکور بلامانع است.
ماده 10 - تصویب و پرداخت تسهیلات به اعضاء و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی، صیادی، پرورش آبزیان، عشایری، تعاونیهای تولیدی وابسته به وزارتخانه‌های تعاون، کشاورزی و جهاد سازندگی، تولیدی مشاع، زراعی و همچنین سازمان‌ها و دستگاههای مندرج در جدول پیوست این آیین‌نامه منوط به‌تعیین تکلیف بدهی‌های قبلی و نداشتن بدهی سررسید شده از بابت تبصره (4) قانون بودجه سنوات گذشته به بانک کشاورزی می‌باشد. دستگاههای ذیربط مکلفند همکاریهای لازم را در خصوص تعیین تکلیف و وصول مطالبات مستقیم بانک کشاورزی از اشخاص متقاضی استفاده از این تسهیلات معمول دارند.اعطای هرگونه تسهیلات توسط بانک کشاورزی منوط به حصول اطمینان از بازگشت به موقع تسهیلات پرداختی سنوات گذشته این ماده می‌باشد.
ماده 11 - مدت بازپرداخت تسهیلات اعطایی موضوع ماده (2) این آیین‌نامه با توجه به شرایط و نوع مصرف حداکثر یک سال از تاریخ انعقاد قرارداد می‌باشد.
ماده 12 - حداکثر تسهیلات پرداختی به کلیه شرکتهای تعاونی مشمول این تبصره تا پنجاه برابر سرمایه ثبت شده و ذخیره قانونی آنها تعیین میشود.
تبصره – شرکتهای تعاونی فرش مشمول مفاد این ماده نمی شوند.
ماده 13 - حداکثر تسهیلات اعتباری قابل پرداخت به هر یک از اعضای شرکتهای تعاونی مندرج در جدول پیوست این آیین‌نامه از محل قرض‌الحسنه تا پانصد‌هزار (000/500) ریال و از محل سایر منابع تا یک میلیون (000/000/1) ریال خواهد بود.
ماده 14 - شرکتهای تعاونی موضوع این آیین‌نامه می‌توانند حداکثر یک درصد (1%) تسهیلات را نسبت به مدت آن به عنوان کارمزد بابت تأمین هزینه‌های توزیع اعتبار و سایر خدمات از دریافت‌کننده تسهیلات اخذ نمایند. شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی تحت پوشش سازمان مرکزی تعاون روستایی با توجه به‌خدمات ارایه شده از سوی سازمان مذکور، پنجاه درصد (50%) کارمزد فوق را در اختیار سازمان مزبور قرار می‌دهند و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی‌سهم سازمان مذکور را از این بابت وصول و به حساب درآمد آن سازمان منظور می‌کنند.
تبصره - سازمان مرکزی تعاون روستایی موظف است گزارش مصرف کارمزد موضوع این ماده را حداکثر تا پایان شهریور ماه سال بعد از طریق بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به هیئت وزیران و سازمان برنامه و بودجه ارایه نماید.
ماده 15 - افراد غیر عضو که در زمینه اهداف این تبصره فعالیت می‌نمایند می‌توانند در چارچوب ضوابط این آیین‌نامه از تسهیلات تبصره (4) قانون بودجه سال1374 کل کشور استفاده نمایند.
ماده 16 (اصلاحی 08/05/1374)- در اجرای تبصره (4) قانون بودجه سال 1374 کل کشور، مسوولیت پرداخت و وصول تسهیلات اعطایی به اعضای شرکتهای تعاونی و کلیه دستگاههای استفاده‌کننده از تسهیلات موضوع این آیین‌نامه و همچنین پرداخت خسارت تأخیر تأدیه بدهی در حدود نظریه شماره 7742 مورخ 11 / 12 / 1361 شورای نگهبان به عهده شرکتها و اتحادیه‌ها و دستگاههای استفاده‌کننده می‌باشد. به منظور حصول اطمینان از بازگشت به موقع اعتبارات اعطایی، نظارت بر مصرف و نظارت بر تضمین بازپرداخت متضامناً به عهده بانک کشاورزی و حسب مورد دستگاههای ذیربط خواهد بود.
تبصره - اعطای تسهیلات و همچنین با پرداخت تسهیلات اعطایی به افراد حقیقی و حقوقی غیر دولتی معرفی شده از سوی وزارتخانه‌های جهاد سازندگی و کشاورزی موضوع بند «ب» تبصره (4) قانون بودجه سال 1374 کل کشور در چارچوب ضوابط جاری مورد عمل بانک کشاورزی صورت خواهد پذیرفت.
ماده 17 - کلیه دستگاههای ذیربط مکلفند گزارش مشروح و کامل عملکرد مربوط به تسهیلات پرداختی و وصولی‌ها را در پایان ماههای شهریور، آذر و اسفند سال 1374 به بانک کشاورزی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان برنامه و بودجه ارایه نمایند. اعطای اعتبار جدید منوط به تأیید گزارش عملکرد مذکور توسط بانک کشاورزی و ارایه آن به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و تأیید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. بانک کشاورزی موظف است بر اجرای عملیات موضوع این آیین‌نامه کنترل و نظارتهای فنی لازم را، اعمال نماید.
تبصره - بانک کشاورزی مکلف است گزارش عملکرد سالیانه مربوط به تبصره (4) قانون بودجه را تا پایان شهریور ماه سال بعد تهیه و به بانک مرکزی جمهوری‌اسلامی ایران و سازمان برنامه و بودجه ارایه نماید.
ماده 18 - کلیه دستگاههای اجرایی مشمول این آیین‌نامه موظفند میزان اعتبارات غیر قابل جذب خود را حداکثر تا پایان دی ماه سال 1374 به بانک کشاورزی اعلام دارند تا در صورت لزوم پس از موافقت مشترک دستگاههای ذیربط و سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران حداکثر تا تاریخ (15) بهمن ماه همان سال در اختیار سایر واحدهای متقاضی استفاده کننده موضوع این آیین‌نامه قرار گیرد.
ماده 19 - در اجرای تبصره (4) قانون بودجه سال 1374 کل کشور سازمان برنامه و بودجه تعهد و تضمین می‌نماید که در صورت عدم واریز مطالبات بانکهای تأمین‌کننده اعتبارات مورد نیاز بانک کشاورزی، مانده بدهی بانک کشاورزی به بانکها در اجرای تبصره مذکور را اعم از اصل و هزینه‌های مربوط با اعلام و تشخیص بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در لایحه بودجه سال بعد پیشنهاد و منظور نماید تا با عاملیت بانک مرکزی در اختیار بانکهای تأمین کننده قرض‌الحسنه و سایر تسهیلات قرار گیرد.
تبصره - تضمین مذکور نافی وظایف بانک کشاورزی در مورد وصول مطالبات ناشی از اعطای تسهیلات موضوع این آیین‌نامه نخواهد بود و بانک کشاورزی مکلف است کلیه اقدامات قانونی لازم را برای وصول مطالبات مذکور به عمل آورد.
ماده 20 - بانک کشاورزی تسهیلات اعتباری موضوع ماده (1) این آیین‌نامه را به صورت سرمایه در گردش، در اختیار کلیه واحدهای مذکور در این آیین‌نامه قرار می‌دهد. واحدهای استفاده‌کننده از این تسهیلات موظفند قبل از سررسید مقرر نسبت به بازپرداخت تسهیلات اعتباری دریافتی، به حسابی که از طرف بانک کشاورزی اعلام میشود، اقدام نمایند.
ماده 21 (منسوخه 08/05/1374)- مصرف وام دریافتی در غیر موارد مصرح در این آیین‌نامه در حکم تصرف غیر قانونی در وجوه عمومی محسوب میشود.
ماده 22 - در مواردی که به علت بروز سوانح قهری بازپرداخت تسهیلات اعطایی به استفاده‌کنندگان از تسهیلات تبصره (4) در موعد مقرر میسر نباشد، مهلت بازپرداخت به تشخیص کمیته‌های مشترک اعتباری متشکل از نمایندگان بانک کشاورزی و دستگاه مربوط و حسب مورد سایر دستگاهها پس از تأیید مشترک بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان برنامه و بودجه حداکثر برای مدت یکسال از تاریخ سررسید و بر طبق ضوابط مورد عمل بانک کشاورزی و‌مقررات موضوع این آیین‌نامه قابل تمدید می‌باشد.
تبصره - مهلت بازپرداخت حداکثر ده درصد (10%) از تسهیلات اعطا شده قابل تمدید می‌باشد، مشروط بر اینکه مجموع تسهیلات اعطایی و تمدیدی از مبلغ اختصاص یافته به هر یک از آنها به شرح مندرج در جدول پیوست این آیین‌نامه تجاوز ننماید و در مجموع تسهیلات اعطایی سنواتی از کل اعتبار سالجاری بیشتر نباشد.
معاون اول رئیس جمهور- حسن حبیبی
جدول توزیع اعتبارات تبصره (4) قانون بودجه سال 1374 کل کشور و سهم هر یک از دستگاهها به تفکیک قرض الحسنه و سایر منابع
(ارقام به میلیارد ریال)
| دستگاه استفاده کننده | بند «الف» | بند«ب» | بند«ج» | جمع کل | |||||||||||||||
| کشاورزی و روستایی | عشایری | صیادی | امور زراعی | تعاونیهای تولیدی مشاع | شرکتهای تعاونی وابسته به وزارت تعاون | موارد مصرف موضوع بند ب تبصره 4 قانون بودجه | تهیه و تدارک مواد لازم برای کارگاههای قالیبافی | ||||||||||||
| قرض السحنه | سایر منابع | قرض السحنه | سایر منابع | قرض السحنه | سایر منابع | قرض السحنه | سایر منابع | قرض السحنه | سایر منابع | قرض السحنه | سایر منابع | قرض السحنه | سایر منابع | قرض السحنه | سایر منابع | قرض الحسنه | سایر منابع | کل | |
| شرکتهای تعاونی و اعضای آنها | 147* | *5/182 | 17 | 5 | 8 | 8 | 2 | 10 | 8 | 15 | 6 | 18 | | | | | 188 | 5/238 | 5/426 |
| بخشهای دولتی و غیردولتی استفاده کننده با معرفی وزارت کشاورزی | | | | | | | | | | | | | 62 | 255 | | | 62 | 255 | 317 |
| بخشهای دولتی و غیردولتی استفاده کننده با معرفی وزارت جهاد سازندگی | | | | | | | | | | | | | 9 | 138 | | | 9 | 138 | 147 |
| شرکت سهامی فرش ایران | | | | | | | | | | | | | | | 5 | 21 | 5 | 21 | 26 |
| اتحادیه و تعاونیهای فرش تحت پوشش جهادسازندگی | | | | | | | | | | | | | | | 15 | 5/160 | 15 | 5/160 | 5/175 |
| سازمان صنایع دستی ایران | | | | | | | | | | | | | | | 5 | 34 | 5 | 34 | 39 |
| کمیته امداد امام خمینی | | | | | | | | | | | | | | | 2 | 24 | 2 | 24 | 26 |
| سازمان بهزیستی | | | | | | | | | | | | | | | 6 | 20 | 6 | 20 | 26 |
| بنیاد شهید انقلاب اسلامی | | | | | | | | | | | | | | | 2 | 24 | 2 | 24 | 26 |
| بنیاد مستضعفان و جانبازان | | | | | | | | | | | | | | | 2 | 24 | 2 | 24 | 26 |
| ستاد رسیدگی به امور آزادگان | | | | | | | | | | | | | | | 2 | 24 | 2 | 24 | 26 |
| شرکتهای تعاونی فرشبافان با معرفی وزارت تعاون | | | | | | | | | | | | | | | 2 | 5/30 | 2 | 5/30 | 5/32 |
| غیر عضو | | | | | | | | | | | | | | | | | - | 5/6 | 5/6 |
| جمع | 147 | 5/182 | 17 | 5 | 8 | 8 | 2 | 10 | 8 | 15 | 6 | 18 | 71 | 393 | 41 | 362 | 300 | 1000 | 1300 |