هیئت وزیران در جلسه مورخ 6/9/1387 بنا به پیشنهاد وزارت کشور و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران «آیین نامه ایجاد و مدیریت مبادی ورودی و خروجی رسمی کشور» را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین نامه ایجاد و مدیریت مبادی ورودی و خروجی رسمی کشور»
مصوب 1387,09,06با اصلاحات و الحاقات بعدی
ماده 1- مبادی ورودی و خروجی رسمی کشور عبارتند از نقاط مجاز ورود به کشور و خروج از آن که با تصویب هیئت وزیران تعیین می شوند و در این آیین نامه «مرز رسمی» نامیده می شود.
ماده 2(اصلاحی 27/11/1387)- به منظور بررسی تقاضاها و پیشنهادهای ایجاد مرز رسمی و همچنین ارزیابی فعالیت مرزهای رسمی دایر و پیشنهاد حذف مرزهای رسمی غیر ضروری و غیر فعال، کارگروه «مرزهای رسمی» با مسؤولیت وزارت کشور و عضویت وزارتخانه های امور خارجه، اطلاعات، راه و ترابری، امور اقتصادی و دارایی (گمرک ایران)، معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و وزارت بازرگانی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تشکیل می شود.
تبصره - از نمایندگان وزارتخانه ها و سازمان های مربوط حسب مورد و ضرورت برای شرکت در جلسات کارگروه با حق رأی دعوت خواهد شد.
ماده 3- شرایط لازم برای ایجاد و تعیین مرز رسمی جدید در کشور به شرح زیر می باشد:
الف - مرز زمینی:
1- تسهیل ترددهای مسافری بین مرزی و کاهش هزینه های مربوط (میانگین سالانه حداقل پنجاه (50) نفر در روز)
2- تسهیل مبادلات تجاری و تقویت صادرات، صنعت و توریسم بین مرزی (میانگین سالانه حداقل ششصد (600) تن کالا در روز)
3- وجود راه های دسترسی مناسب برای حمل و نقل در دو طرف مرز.
4- رعایت مسایل و ملاحظات امنیتی، دفاعی و سیاست خارجی کشور (با تأیید وزارتخانه های اطلاعات، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ،راه و ترابری و امور خارجه).
5- فاصله مناسب و منطقی تا مرز رسمی بعدی که با توجه به هزینه های مسافت، موجه باشد (حداقل یکصد (100) کیلومتر).
6- موافقت کشور مقابل با ایجاد مرز رسمی با اعلام وزارت امور خارجه.
ب - مرز هوایی:
1- تسهیل ترددهای مسافری با سایر کشورهای جهان.
2- تسهیل مبادلات تجاری و تقویت صادرات و صنعت توریسم منطقه ای و ملی.
3- دارا بودن حداقل زیرساخت های لازم در فرودگاه از جمله سیستم های مناسب ناوبری و کمک ناوبری، امکانات و ظرفیت ترمینالی مناسب برای پروازهای بینالمللی و همچنین ظرفیت پذیرش هواپیماهای بدنه متوسط و پهن پیکر.
4- رعایت مسایل و ملاحظات اقتصادی، امنیتی، دفاعی و سیاست خارجی کشور (با تأیید وزارتخانه های اطلاعات، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح،راه و ترابری و امور خارجه).
5- اثربخشی مثبت بر توسعه تجارت، صنعت و توریسم منطقه ای و ملی.
6- فاصله مناسب و منطقی تا فرودگاه مرز مجاز بعدی (حداقل یکصد و پنجاه (150) کیلومتر).
ج - مرز دریایی:
1- تسهیل ترددهای مسافری بین کشوری (میانگین سالانه حداقل پنجاه (50) نفر در روز).
2- تسهیل مبادلات تجاری و تقویت صادرات و صنعت توریسم منطقه ای و ملی (میانگین سالانه حداقل ششصد (600) تن کالا در روز).
3- وجود حداقل زیرساخت ها و تأسیسات دریایی و بندری از جمله اسکله و حوضچه با عمق کافی با تأیید سازمان بنادر و دریانوردی.
4- فاصله مناسب و منطقی تا مرز رسمی بعدی که با توجه به هزینه های مسافت، موجه باشد (حداقل یکصد (100) کیلومتر).
5- موافقت کشور مقابل با ایجاد مرز رسمی با اعلام وزارت امور خارجه(صرفاً در مورد مرزهای دریایی مشترک با کشور عراق).
6- رعایت مسایل و ملاحظات اقتصادی، امنیتی، دفاعی و سیاست خارجی کشور (با تأیید وزارتخانه های اطلاعات، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، راه و ترابری و امور خارجه).
7- بهترین و مناسب ترین نقطه از لحاظ دسترسی های داخلی و فاصله با کشور یا کشورهای مقابل.
تبصره 1- وزارت کشور می تواند در صورت وجود تقاضا برای سفرهای حج تمتع، سالانه در طول برگزاری مراسم حج تمتع فرودگاه های برخی استان ها را با تصویب هیئت وزیران به عنوان مرز مجاز هوایی موقت اعلام نماید.
تبصره 2– ایجاد مرز رسمی زمینی و دریایی با کشور عراق، منوط به رعایت مفاد «عهدنامه مربوط به مرز دولتی و حسن همجواری بین ایران و عراق، مورخ 13 ژوئن 1975 و ضمایم آن» و هماهنگی با وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران می باشد.
ماده 4- پیشنهادهای دستگاه ها در خصوص ایجاد مرز رسمی جدید در کارگروه مرزهای رسمی مورد بررسی قرار گرفته و در صورت تطبیق با شرایط تعیین شده در ماده (3) و تأیید کارگروه، توسط وزارت کشور برای تصویب به هیئت وزیران ارسال می گردد.
ماده 5- معیارهای ارزیابی مرزهای رسمی دایر کشور به شرح زیر می باشد:
1- تردد مسافر (ورودی، خروجی، ایرانی، غیر ایرانی و ترانزیت) حداقل پنجاه (50) نفر در روز برای مرزهای زمینی و دریایی).
2- جابجایی و ترانزیت کالا (واردات، صادرات، ترانزیت) حداقل ششصد (600) تن در روز برای مرزهای زمینی و دریایی.
3- پروازهای بینالمللی (ورودی و خروجی- حداقل یک پرواز در هفته) و جابجایی حداقل یکصد (100) نفر یا ششصد (600) تن کالا در هفته برای مرزهای هوایی.
ماده 6- مرزهای رسمی کشور در مقاطع دو ساله توسط کارگروه مرزهای رسمی مورد ارزیابی قرار می گیرند و در صورتی که میانگین فعالیت آنها طی دو سال پایین تر از شرایط مقرر در ماده (5) این آیین نامه باشد، با پیشنهاد وزارت کشور و تصویب هیئت وزیران حذف یا به طور موقت تعلیق می شوند.
پرویز داودی-معاون اول رییس جمهور