آئین‌نامه اجرائی قانون مؤسسات حمل و نقل و تعمیرگاهها و گاراژهای عمومی
مصوب 1346,04,24با اصلاحات و الحاقات بعدی

هیئت وزیران در جلسه مورخ 24/4/46 بنا به پیشنهاد شماره 7238/7ن ـ4/3/46 وزارت کشور آئین ‏نامه اجرائی قانون مؤسسات حمل و نقل و تعمیرگاهها و گاراژههای عمومی را مشتمل بر ده فصل و 84 ماده بشرح پیوست تصویب نمودند.

وزیر مشاور- دکتر محمود کشفیان

آئین‌ نامه اجرائی قانون مؤسسات حمل و نقل و تعمیرگاهها و گاراژهای عمومی

فصل اول ـ مقررات عمومی

ماده 1ـ تأسیس بنگاههای مسافربری و باربری یا نمایندگی و یا دفاتر آنها و بارکش شهری و تعمیرگاه ثابت و سیار و اتو شوئی و توقفگاه و گاراژهای عمومی و مغازه برای کرایه دادن اتومبیل و آموزشگاه رانندگی منوط به تحصیل پروانه است که در تهران از شهربانی کل کشور و در شهرستانها از شهربانی های مرکز استان یا شهرستان اخذ میشود و هر یک از بنگاههای مذکور باید دارای مدیر مسئول باشند. مؤسس بنگاه میتواند در صورت واجد بودن شرایط خود مدیرمسئول نیز باشد.

ماده 2ـ مدیرمسئول بنگاه باید دارای شرایط زیر باشد:
الف ـ نداشتن محکومیت کیفری مؤثر که مستلزم محرومیت از بعض یا تمام حقوق اجتماعی باشد.
ب ـ دارا بودن 18 سال تمام.
پ ـ داشتن سواد خواندن و نوشتن فارسی باندازه رفع احتیاج.
کسانیکه قبل از تصویب این آئین‌ نامه اقدام بتأمین هر یک از بنگاهای مذکور در ماده 1 نموده باشند از شرط این بند معافند.

ماده 3ـ مشخصات مدیرمسئول بنگاه بپیوست مدارک زیر باید بشهربانی تسلیم شود.
الف ـ رونوشت مصدق شناسنامه یکبرگ
ب ـ عکس 4×6 شش قطعه
پ ـ گواهی حسن پیشینه موضوع بند الف ماده 2 این آئین‌ نامه.

ماده 4ـ شهربانی ظرف پانزده روز با بررسی مدارک مذکور در ماده 3 و بازدید محل و احراز وجود شرایط مندرج در این آئین‌ نامه و جلب موافقت شهرداری اقدام بصدور پروانه کسب خواهد نمود و در غیر اینصورت با ذکر علل عدم صدور پروانه را بدرخواست کننده اعلام خواهد نمود.

ماده 5ـ پروانه‌های صادره در پایان هر سال باید تمدید شود.

ماده 6ـ مسئولیت امور بنگاه از نظر مقررات این آئین ‌نامه بعهده مدیر مسئول است.

ماده 7ـ مدیر مسئول مکلف است صورت اسامی کلیه کارکنان بنگاه را در بدو اشتغال بکار بشهربانی محل تسلیم نماید و هرگونه تغییر و تبدیلی را که در مورد کارکنان و وضع داخلی بنگاه ایجاد میشود ظرف 48 ساعت باداره مذکور اعلام دارد.

ماده 7ـ مکررـ مدیران مسئول مؤسسات حمل و نقل باید نام و ساعت ورود وخروج رانندگان وسائط نقلیه و مبداء و مقصد و شماره وسیله نقلیه را در دفتر مخصوص ثبت نمایند.

ماده 8ـ مدیر مسئول مکلف است نرخ های دولتی و شهرداری را رعایت نماید و در معرض دید مشتریان قرار دهد.

ماده 9ـ نگاهداری بنزین و سایر مواد محترقه و منفجره در انبارها و محوطه بنگاه ها خواه برای مصرف اتومبیل‌ها و خواه جهت حمل آنها ممنوع است مگر با رعایت اصول فنی و ایمنی که احتمال خطر در بین نباشد.

ماده 10ـ کلیه بنگاه ها باید دارای لوله کشی آب و برق و تلفن و توالت و روشوئی و چاه فاضلاب و دستگاه اطفاء حریق و اطاق دفتر مناسب با کار بنگاه باشند.

ماده 11ـ محوطه و کف انبارها و اطاقها و سایر قسمت های بنگاه باید با مصالح ساختمانی از قبیل آسفالت ـ بتون ـ موزائیک و سنگ و نظائر آن فرش شود. و رعایت اصول بهداشت و نظافت در هر موقع بشود.

تبصره (الحاقی 02/03/1349)ـ شهربانی میتواند با توجه باحتیاجات محل و اشکالاتی که در راه انجام شرایط مقرر در این آئین ‏نامه وجود دارد بنگاهها را تا رفع اشکالات موجود و حداکثر تا سه سال از انجام بعضی از این شرایط معاف دارد‌.

فصل دوم ـ بنگاههای مسافربری

ماده 12ـ اجازه تأسیس بنگاه مسافربری با اتوبوس در تهران مشروط بداشتن پنج دستگاه اتوبوس ملکی است. مدل این اتوبوس‌ها نباید بیش از پنج سال از مدل سال عقب تر باشد.
بنگاه های مسافربری تهران که در تاریخ تصویب این آئین نامه کمتر از دهسال سابقه کار دارند با داشتن سه دستگاه اتوبوس ملکی و آنهائیکه بیش از دهسال سابقه کار دارند با داشتن دو دستگاه اتوبوس ملکی میتوانند به کار خود ادامه دهند مشروط به اینکه مدل اتوبوس‌های آنها بیش از پنجسال از مدل سال عقب نباشد.

ماده 13ـ از تاریخ تصویب این آئین ‌نامه صدور پروانه تأسیس بنگاه مسافربری با اتوبوس در شهرستانها منوط بداشتن سه دستگاه اتوبوس است که مدل این اتوبوس ها نباید بیش از پنج سال از مدل سال عقب باشد، بنگاه های مسافربری شهرستانها که در تاریخ تصویب این آئین ‌نامه کمتر از ده سال سابقه کار دارند با داشتن دو دستگاه اتوبوس ملکی و آنهائیکه بیش از دهسال سابقه کار دارند با داشتن یکدستگاه اتوبوس ملکی میتوانند بکار خود ادامه دهند بشرط آنکه مدل این اتوبوس ها بیش از پنج سال از مدل سال عقب نباشد.

ماده 14ـ هر بنگاه مسافربری با اتوبوس باید محوطه ای بمساحت لااقل پانصد مترمربع که حداقل سیصد متر مربع آن بعنوان محوطه آزاد برای توقف و حرکت اتوبوس ها اختصاص یابد در اختیار داشته باشد. مراد از محوطه آزاد محدوده ایست که اتوبوس ها در آن توقف و حرکت مینمایند. راهروها و حیاط خلوت جزء محوطه آزاد محسوب نیست.

ماده 15ـ بنگاه مسافربری با اتوبوس باید دارای اطاق انتظار و انبار توشه مسافرین باشد.

ماده 16ـ تعیین ظرفیت اتوبوس‌های مسافربری و همچنین تعیین نوع و فاصله صندلی‌ها و ارتفاع اطاق و سایر مشخصات آنها با توجه بدرجه بندی اتومبیل‌ها طبق آئین ‌نامه ای خواهد بود که از طرف شهربانی کل کشور پیشنهاد و بتصویب وزیر کشور برسد.

ماده 17ـ حرکت اتوبوس های مسافربری بدون داشتن برگ معاینه ممنوع است و شهربانی میتواند از حرکت این قبیل اتوبوس ها جلوگیری نماید.
مدیران مؤسسات مسافربری و سایر اشخاصی که با اتوبوس مسافر میبرند مکلفند در مواعدی که شهربانی اعلام میکند اتوبوس ها را برای معاینه ارائه کنند و برگ معاینه دریافت دارند.
الصاق برگ معاینه بشیشه جلو اتوبوس‏های مسافربری الزامی است.

ماده 18ـ نام هر بنگاه مسافربری باید روی بدنه اتوبوس در محل هائی که شهربانی کل کشور تعیین میکند نوشته شود.

ماده 19ـ حمل مواد محترقه و منفجره و جنازه و احشام و مواد و اشیائی که مخل آسایش مسافرین یا منافی نظافت و بهداشت عمومی باشد بوسیله اتوبوس مسافربری ممنوع است.

ماده 20ـ بنگاه های مسافربری نباید از معابر عمومی بعنوان محل مسافرگیری و حمل بار استفاده نمایند.

ماده 21ـ حمل بار غیر از توشه مسافرین بوسیله اتوبوس مسافربری ممنوع است.

ماده 22ـ نصب برچسب با قید شماره بلیط مسافرت بهر یک از قطعات توشه مسافر الزامی است

ماده 23ـ رانندگی اتوبوس بیش از ده ساعت در یک شبانه روز برای هر راننده ممنوع است.
مدیران مسئول بنگاه ها موظفند برای مسافرت هائی که مستلزم بیش از ده ساعت رانندگی با سرعت مجاز د یک شبانه روز است راننده کمکی پیش بینی نمایند.

ماده 24ـ مدیر بنگاه مسافربری با اتوبوس موظف است برای رانندگان و کمک رانندگان و شاگرد رانندگان لباس یک شکل خدمت تهیه نماید.

ماده 25ـ مدیران بنگاه های مسافربری با اتوبوس موظفند هرگاه اتوبوسی در بین راه بهر علتی از کار بازماند در اسرع اوقات و بدون ایجاد هزینه اضافی برای مسافرین وسیله ادامه مسافرت آنها را فراهم نمایند.

ماده 26ـ بنگاههای مسافربری با اتوبوس موظفند بمسافرین بلیت تسلیم نمایند. در بلیت مسافرت باید نام بنگاه ـ شماره بلیت ـ مبدأ ـ مقصد ـ درجه اتوبوس ـ شماره و ردیف صندلی ـ مبلغ کرایه ـ ساعت حرکت و شماره برچسب توشه صاحب بلیط قید شود.

تبصره ـ مدیر مسئول بنگاه مکلف است برای مسافران بین راه به تعداد لازم بلیط سفید ممهور به مهر بنگاه در اختیار راننده قرار دهد. رانندگان اتوبوس و مینی بوس موظفند طبق مفاد این ماده برای مسافران بین راه بلیط صادر و تسلیم نمایند.

ماده 27ـ مدیر مسئول بنگاه مکلف است مسافرین خود را به ترتیبی که وزارت کشور مقرر میدارد بیمه نماید حرکت وسائل نقلیه بدون بیمه نامه ممنوع است و شهربانی از ادامه کار این قبیل وسائل نقلیه جلوگیری خواهد نمود.

ماده 28ـ بنگاههای مسافربری با اتوبوس موظفند هرگاه مسافری تا موقع حرکت اتوبوس انصراف خود را از مسافرت اعلام نماید مبلغ پرداخت شده بابت بلیت مسافرت را با کسر ده درصد مبلغ کرایه بمسافر مسترد دارند مگر در صورتی مسافر تقاضای تمدید بلیت مسافرت را بنماید که در اینصورت بلیت بدون دریافت مبلغ اضافه تمدید خواهد شد. چنانچه مسافر پس از حرکت اتوبوس مراجعه نماید بهای بلیط با کسر پنجاه درصد (50%) بمسافر مسترد خواهد گردید.
بنگاه های مسافربری موظفند مفاد این ماده را در پشت بلیت های مسافرت درج نمایند.

ماده 29ـ کسانیکه بخواهند در تهران یا شهرستانها بنگاه مسافربری یا سواری یا استیشن تأسیس نمایند باید لااقل دارای پنج دستگاه اتومبیل ملکی باشند و مدل این اتومبیل‌ها نباید بیش از پنج سال از مدل سال عقب باشد.
بنگاههای مذکور باید برای توقف اتومبیل‌های خود به تشخیص شهربانی توقفگاهی متناسب با تعداد اتومبیل- های خود در اختیار داشته باشند.

ماده 30ـ مقرراد مواد 19ـ20ـ21ـ22ـ25ـ26ـ27ـ28 آئین ‌نامه شامل بنگاههای مسافربری با سواری و استیشن نیز خواهد بود.

ماده 31ـ بنگاههای مسافربری موظفند در وقت مقرر که در بلیت قید شده مسافرین را حرکت دهند.

ماده 32ـ رانندگان بنگاههای مسافربری مکلفند هر سه ماه یکمرتبه از مرجعی که شهربانی تعیین نماید گواهی عدم ابتلاء به بیماری هائی که منافی با ایمنی رانندگی است اخذ و ارائه نمایند و همچنین کمک رانندگان و شاگرد رانندگان مکلفند هر شش ماه گواهی تندرستی دریافت و ارائه دهند.
مدیران بنگاههای مسافربری با اتوبوس باید از بکار گماردن کسانیکه فاقد گواهی تندرستی بوضع این ماده باشند خودداری نمایند.

ماده 33ـ دارندگان پروانه بنگاه های مسافربری میتوانند در هریک از نقاط کشور که لازم بدانند با رعایت مقررات انتظامی و سایر مقررات محل برای بنگاه خود نمایندگی تأسیس کنند. تأسیس نمایندگی بنگاه مسافربری برای سایر اشخاص منوط باین است که مدیر نمایندگی دارای شرایط مذکور در ماده 2 این آئین‌ نامه بوده و علاوه بر مدارک مندرج در ماده 3 موافقت نامه دارنده پروانه بنگاه مربوط را ضمیمه درخواست خود نمایند و از شهربانی محل پروانه تحصیل کنند.

ماده 34ـ نمایندگی‌ها باید در حدود امکانات محلی دارای اطاق دفتر برای فروش بلیط و اطاق انتظار و تلفن و برق و آب و توالت و روشوئی و وسائل اطفاء حریق و ایمنی باشند.

ماده 35ـ نمایندگی‌ها در تهران و مراکز استانها و شهرستانهای درجه یک باید محوطه آزاد اسفالت‌های با مسافت حداقل سیصد مترمربع جهت پیاده و سوار کردن مسافرین داشته باشند وسعت این محوطه در نمایندگی سایر شهرها نباید ازیکصد و پنجاه متر مربع کمتر باشد.

فصل سوم ـ بنگاههای باربری

ماده 36ـ بنگاه های باربری که در تهران تأسیس میشوند باید حداقل دارای پنج دستگاه کامیون ملکی باشند که ظرفیت هریک از آنها کمتر از چهار تن نباشد بنگاههائی که در تاریخ تصویب این آئین ‌نامه تا دهسال سابقه کار دارند با داشتن دو دستگاه کامیون ملکی هر یک بظرفیت حداقل چهار تن میتوانند بکار خود ادامه دهند.
داشتن کامیون ملکی برای بنگاه هائی که بیش از ده سال سابقه کار دارند الزامی نیست.

ماده 37ـ تعیین تعداد کامیونهای ملکی لازم برای بنگاه باربری در شهرستانها با شهربانی کل کشور خواهد بود که در هر حال از تعداد مقرر در ماده قبل بیشتر نخواهد بود.

ماده 38ـ بنگاه های باربری باید محوطه متناسب با تعداد کامیونهای خود در اختیار داشته باشند. شهربانی کل کشور میتواند در شهرهائی که مقتضی بداند حداقل مساحت محوطه لازم را تعیین و اعلام نماید.

ماده 39ـ محوطه بارگیری کامیونها باید در حدود امکانات محلی دارای دفتر ـ انبارهای مسقف ـ وسائل آتش نشانی و ایمنی ـ وسائل بارگیری و تخلیه بار و دارای چاه فاضلاب و توالت و روشوئی باشد.

ماده 40ـ بارگیری و بار اندازی در معابر عمومی و پیاده‌روها ممنوع است.

ماده 41ـ حمل مواد محترقه یا منفجره با تأمین وسائل ایمنی منوط باجازه شهربانی مبدأ حمل است.

ماده 42ـ رانندگان وسائل نقلیه باری باید هر سه ماه یکبار برای معاینه فنی وسیله نقلیه خود بشهربانی مراجعه و برگ معاینه دریافت نمایند. برگ معاینه باید به شیشه جلو وسیله نقلیه باری الصاق شود. رانندگی وسائل نقلیه ای که برگ معاینه نداشته باشد ممنوع است.

ماده 43ـ تحویل کالا از طرف بنگاه باربری به راننده و بالعکس باید طبق بارنامه ای انجام گیرد که برطبق مقررات مربوط بصدور برنامه تنظیم و صادر شده باشد.

ماده 44ـ بنگاه های باربری مکلفند در موعد مقرر کالا را بمقصد برسانند.

ماده 45ـ در کامیونهای حامل اغنام و احشام منحصر سوار کردن محافظ روی کامیون بلامانع است.

ماده 46ـ مقررات مواد 32 و 33 این آئین‌ نامه باستثناء داشتن اطاق انتظار در مورد بنگاه های باربری و نمایندگی آنها باید اجرا شود.

ماده 47ـ نمایندگی‌ها باید دارای محوطه اسفالته ای با مساحت مناسب برای بارگیری و باراندازی و وسایل مخصوص حمل بارهای سنگین و سکو در اختیار داشته باشند.

ماده 48ـ دارندگان پروانه بنگاههای باربری میتوانند برحسب احتیاج دفتر صدور بارنامه دائر نمایند.

ماده 49ـ بنگاههای بارکش شهری که در تهران تأسیس میشوند بایستی حداقل دو دستگاه کامیون دو تن ویا پنج دستگاه وانت یک تنی ملکی داشته باشند ولی بنگاههای بارکش شهری تهران که در تاریخ تصویب این آئین‌ نامه اشتغال بکار دارند میتوانند با داشتن دو دستگاه کامیون دو تنی ویا سه دستگاه وانت یک تنی ملکی بکار خود ادامه دهند.

ماده 50ـ بنگاههای بارکش شهری در شهرستان ها تأسیس می‌ شوند باید حداقل یکدستگاه کامیون دو تنی یا دو دستگاه وانت یک تنی ملکی داشته باشند.
بنگاههای بارکش شهری شهرستان ها که در تاریخ تصویب این آئین ‌نامه اشتغال بکار دارند میتوانند با داشتن یکدستگاه وانت یک تنی ملکی بکار خود ادامه دهند.

ماده 51ـ بنگاههای بارکش شهری باید توقفگاه متناسب با تعداد بارکش‌های خود در اختیار داشته باشند.

فصل چهارم ـ اتوشوئی

ماده 52ـ اتوشوئی محلی است که در آن شستشو و تنظیف اتومبیل و تعویض روغن و روغنکاری انجام میگیرد.

ماده 53ـ هر اتوشوئی باید مجهز بوسائیل شستشو و کمپرسور و فاضلاب و محل سرپوشیده برای شستشو باشد که بدنه و کف آن با کاشی یا مصالح دیگر ساختمانی غیر از قابل نفوذ آب و قابل تنظیف پوشیده شود و مجموع مساحت اتوشوئی باید حداقل در حدود سیصد مترمربع باشد.

ماده 54ـ مدیر هر اتوشوئی مکلف است بمحض تحویل گرفتن اتومبیل رسید حاکی از مشخصات آن و ساعت و روز تحویل بآورنده بدهد.

ماده 55ـ مدیر اتوشوئی مسئول حفظ وسائل نقلیه ای است که جهت شستشو آورده می‌شود.

فصل پنجم ـ تعمیرگاه (اتوسرویس)

ماده 56ـ تعمیر گاه محلی است که در آن معایب و نواقص وسائل نقلیه موتوری تشخیص و مرتفع میگردد و علاوه بر آن مجاز است شستشوی وسائل نقلیه موتوری و تعویض روغن و روغنکاری را نیز انجام دهد.

ماده 57ـ تعمیرگاه باید دارای مساحتی حداقل در حدود 500 مترمربع و دارای واحدهای مکانیکی الکتریکی ـ گلگیرسازی و نقاشی باشد ـ سایر مشخصات و وسائل و تجهیزات لازم برای شستشو و تعمیرات وسائل ‌نقلیه از طرف شهربانی کل کشور تعیین خواهد شد.

ماده 58ـ محل هر گونه عملیات تعمیر اتومبیل و گلگیرسازی اعم از اینکه زیرزمین یا روی زمین باشد باید مطابق اصول فنی با پوشش مخصوصی که از انتشار صدا بخارج از محل گلگیرسازی جلوگیری نماید ساخته شود. تعمیرگاههای مجازیکه قبل از تصویب این آئین ‌نامه تأسیس شده اند باید ظرف مدت شش ماه محل گلگیرسازی خود را مطابق دستور فوق مجهز سازند والا از ادامه کار گلگیرسازی آنها جلوگیری بعمل خواهد آمد و بهر صورت نحوه کاریکه مؤسسات مووضع این آئین نامه باید طوری باشد که برای همسایگان ایجاد مزاحمت ننماید والا نسبت به تعطیل کار مؤسسات مزبور طبق بند 20 ماده 55 قانون اصلاح پاره ای از مواد و الحاق مواد جدید بقانون شهرداری اقدام خواهد شد.

ماده 59 ـ تعمیرگاههای مجازی که قبل از تصویب این آئین ‌نامه تأسیس شده اند با داشتن محوطه اسفالته و جایگاه شستشوی پوشیده شده از کاشی یا سایر مصالح مشابه برای حداقل یک اتومبیل ویک چال ویک ریل برای زیرشوئی ویک دستگاه جک بالارونده می‌توانند به کار خود ادامه دهند.

ماده 60 ـ تعمیرگاه سیار واحد فنی متحرکی است که هنگام ضرورت در رفع سیاست و نواقص وسائل نقلیه موتوری اقدام مینماید و باید دارای دفتر ثابت بوده و پروانه لازم از شهربانی تحصیل نماید.

ماده 61 ـ مدیران مسئول تعمیرگاهها و کارگاههای رنک کاری اتومبیل در مواقع تغییر رنک تمام یا قسمتی از وسائط نقلیه مکلفند ظرف 48 ساعت مراتب را با ذکر مشخصات کامل وسیله نقلیه بشهربانی محل اطلاع دهند.

فصل ششم ـ توقفگاه (پارکینگ)

ماده 62ـ توقفگاه محلی است که منحصراً اختصاص بتوقف وسائل نقلیه کوچک و اتومبیلهای سواری ـ استیشن ـ وانت در تمام ساعات شبانه روز دارد و باید حداقل گنجایش 15 دستگاه اتومبیل را داشته باشد.
محوطه توقفگاه باید اسفالته و دارای روشنائی کافی و محل ورود و خروج اتومبیل‌ها بعرض لااقل سه متر باشد. برای توقفگاههائی که پس از تصویب این آئین ‌نامه تأسیس خواهند شد محل ورود و خروج جداگانه بعرض هریک حداقل سه متر ضروری است. محوطه توقفگاه باید برابر اصول فنی که از طرف شهربانی تعیین میشود خط کشی و علامتگذاری شود.

ماده 63ـ توقفگاه مجاز به تعمیر و شستشوی وسائل نقلیه و حمل و نقل مسافر و بار نمیباشد.

ماده 64ـ برای توقفگاه هائی که در سطح زمین نباشند داشتن راهرو شیب دار الزامی است.

فصل هفتم ـ گاراژ عمومی

ماده 65ـ گاراژ عمومی محلی است که در مناطق تعیین شده از طرف شهربانی کل کشور در هر شهر برای توقف انواع وسائل نقلیه موتوری ایجاد میشود.

ماده 66ـ محوطه گاراژ عمومی باید محصور و اسفالته بوده و برابر اصول فنی خط کشی و علامت گذاری شود.

ماده 67ـ گاراژهای عمومی که از این تاریخ تأسیس میشوند باید دارای دو در هریک بعرض لااقل سه متر و یا یک در بعرض حداقل پنج متر برای ورود و خروج وسائل نقلیه باشند.

فصل هشتم ـ مقررات مربوط به کرایه دادن اتومبیل

ماده 68ـ اشخاصی که بخواهند برای کرایه دادن اتومبیل بنگاه تأسیس نمایند باید لااقل سه دستگاه اتومبیل سواری ملکی داشته باشند. مدل اتومبیلهای این بنگاهها در هیچ موقع نباید ییش از چهار سال از مدل سال عقب باشد. بنگاههای مذکور میتوانند اتومبیلها را با راننده یا بدون راننده کرایه دهند.

ماده 69ـ صاحبان بنگاههای کرایه اتومبیل ملزمند اتومبیلهای بنگاه را در توقفگاهها متوقف سازند.

ماده 70ـ اتومبیل های این قبیل بنگاهها باید ماهیانه مورد معاینه کاردان فنی شهربانی قرار گیرد و مدیر بنگاه حق ندارد اتومبیلهای فاقد کارت معاینه معتبر را در اختیار اشخاص بگذارد یا مورد استفاده قرار دهند:

ماده 71ـ بنگاه باید دارای دفتری باشد که مشخصات وسائل نقلیه و ساعات خروج و ورود اتومبیلها و نام و نشان کامل استفاده کنند گان و در صورتیکه اتومبیل با راننده کرایه داده شده باشد نام و نشان راننده هنگام تحویل و تحول وسیله نقلیه در آن ثبت شود.

ماده 72ـ تعلیم رانندگی با این قبیل وسائل نقلیه ممنوع است.

ماده 73ـ مدیران بنگاههای مذکور باید تعرفه رسمی کرایه را بزبانهای فارسی ـ انگلیسی و فرانسه چاپ و در معرض دید مشتریان قرار دهند.

ماده 74ـ مدیران بنگاههای کرایه اتومبیل مکلفند رانندگانی را بکار گمارند که دارای گواهینامه پایه دوم همگانی باشند.

ماده 75ـ مؤسساتی از قبیل هتل‌ها ـ متل‌ها و مؤسسات جهانگردی که بخواهند اتومبیلهای مخصوصی برای استفاده مشتریان خود در اختیار داشته باشند باید مقررات این فصل را باستثنای شرط داشتن سه دستگاه اتومبیل ملکی رعایت نمایند.

فصل نهم ـ آموزشگاههای رانندگی

ماده 76ـ هریک از آموزشگاههای رانندگی باید حداقل در تهران سه دستگاه و در مراکز استانها دو دستگاه و در شهرستانها یک دستگاه اتومبیل مخصوص تعلیم رانندگی با دو کلاج و دو ترمز و آینه ای که برای مربی و هنرآموز هر دو قابل استفاده باشد در اختیار داشته باشند. مدل این اتومبیل ها نباید بیش از پنج سال از مدل سال عقب باشد.

تبصره1ـ تأسیس شعب آموزشگاهها نیز تابع شرایط تأسیس آموزشگاهها خواهد بود.

تبصره 2ـ هرگاه آموزشگاههای تعلیم رانندگی در حوزه استحفاظی ژاندارمری تاسیس گردند در این صورت مقررات بند‌های 1 و 2 و 3 این ماده تحت نظر شهربانی اجرا خواهد شد.

تبصره 3 ـ آموزشگاههای موجود که دارای پروانه رسمی هستند باید ظرف یکسال از تاریخ صدور این تصویبنامه وضع خود را حسب مورد با شرایط فوق تطبیق دهند در غیر اینصورت طبق مقررات از ادامه کار آنها جلوگیری خواهد شد.

ماده 77ـ آموزشگاههای رانندگی باید تجهیزات لازم برای آموزش رانندگی و سالنی بگنجایش حداقل 20 نفر برای آموزش آئین‌ نامه و آموزش فنی موتور و قطعات منفصل انواع موتور و مقاطع آن ها و همچنین محوطه ای در حدود یکهزار مترمربع در اختیار داشته باشند.

ماده 78ـ نوشتن نام آموزشگاه در طرفین بدنه اتومبیلهای تعلیماتی و نصب تابلوی آن روی طاق این اتومبیلها و سپر عقب آنها الزامی است تابلوی روی طاق بصورت مربع مستطیل بطول یکمتر و عرض چهل سانتیمتر با زمینه زرد است که روی آن باید نام آموزشگاه با خط درشت مشکی نوشته شود. تابلوی روی سپر عقب بصورت مثلث متساوی الاضلاعی است که هر ضلع آن بطول چهل سانتیمتر و با زمینه قرمز خواهد بود و روی آن با شبرنک سفید باید نوشته شود «تحت تعلیم رانندگی».

ماده 79ـ آموزشگاههای رانندگی موظفند قرار داد با هنرآموز را در دو نسخه تنظیم نمایند که یک نسخه آن بهنرآموز تسلیم میشود و نسخه دیگر باید در دفتر آموزشگاه نگهداری شود.

ماده 80ـ مربیان آموزشگاههای رانندگی باید واجد شرایط زیر بوده و پروانه مخصوصی از شهربانی اخذ نمایند.
الف ـ گواهی نامه پایه دو همگانی داشته باشند.
ب ـ کمتر از 25 سال تمام نداشته باشند.
پ ـ فاقد سوء پیشینه کیفری باشند.
ت ـ امراض مسری و نقص عضویا امراضی که منافی با ایمنی رانندگی باشد بتشخیص مرجعی که از طرف شهبانی معرفی میشود نداشته باشد.
ث ـ از طرف مدیر آموزشگاه مربوط کتباً بشهربانی معرفی شود.

تبصره ـ شهربانی برای مربیان تعلیم رانندگی پروانه مخصوص تعلیم صادر خواهد کرد. مدت اعتبار این پروانه یک سال بوده و هرگاه مربی فاقد یکی از شرایط مذکور در بند‌های ‌الف ـ ب ـ هـ گردد. شهربانی پروانه صادره را نسبت به بقیه مدت لغو خواهد نمود. پروانه مذبور پس از انقضاء مدت معینه با توجه به شرایط فوق قابل تمدید است.

فصل دهم ـ مقررات جزائی

ماده 81 ـ متخلفین از مواد 18 ـ 22 ـ 26 و 78 به 200 ریال تا 2000 ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.

ماده 82 ـ متخلفین از مواد 5 ـ 7 ـ 10 ـ 11 ـ 21 ـ 24 ـ 27 ـ 28 ـ 31 ـ 33 ـ 38 ـ 41 ـ 42 ـ 43 ـ 44 ـ 51 ـ 62 ـ 63 ـ 66 ـ 68 ـ 69 ـ 71 و 73 به 500 ریال تا 3500 ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.

ماده 83 ـ متخلفین از مواد 8 ـ 9 ـ 14 ـ 15 ـ 16 ـ 17 ـ 19 ـ 20 ـ 23 ـ 25 ـ 34 ـ 35 ـ 39 ـ 40 ـ 46 ـ 47 ـ 52 ـ 54 ـ 58 ـ 61 ـ 64 ـ 67 ـ 70 ـ 72 ـ 74 ـ 77 و 79 به 1000 ریال تا 5000 ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.

ماده 84ـ وظائفی که در این آئین ‌نامه بعهده شهربانی محول شده در نقاطی که شهربانی تأسیس نشده باشد بعهده ژاندارمری محل خواهد بود.
(این آئین‌ نامه در جلسه مورخ 24/4/46 هیئت وزیران بتصویب رسیده است).