آیین نامۀ شمارۀ 42 آیین‌نامۀ سرمایه‌گذاری مؤسسات بیمه
مصوب 1381,03,28با اصلاحات و الحاقات بعدی
در اجرای مادة 61 قانون تأسیس بیمة مرکزی ایران و بیمه‌گری، شورای عالی بیمه آیین‌نامة سرمایه گذاری مؤسسات بیمه (نحوة به کار افتادن ذخایرو اندوخته‌ها) را مشتمل بر یازده ماده و سه تبصره در جلسة مورخ 28/3/1381 تصویب نمود:
ماده 1- مؤسسات بیمه باید دارایی‌های معرف ذخایر فنی و ذخایر و اندوختههای قانونی وهمچنین سرمایة خود را طبق مقررات این آیین‌نامه به‌طور شفّاف و منطبق بر استانداردهای‌حسابداری در صورتهای مالی خود منعکس کنند.
ماده 2- سرمایه‌گذاری‌های مجاز از محل ذخایر فنی برای مؤسسات بیمه ایرانی که فقط در بیمههای غیرزندگی فعالیت می‌کنند عبارت است از:
الف - سپردة بانکی حداقل بیست و پنج درصد جمع ذخایر فنی.
ب - اوراق مشارکت تضمین شده بوسیله دولت یا بانکهای دولتی حداقل ده درصد وحداکثر بیست و پنج درصد جمع ذخایر فنی. در صورتیکه خرید اوراق مشارکت مندرج در این بند به میزان حداقل تعیین شده میسر نباشد، مؤسسات بیمه می‌توانند حداقل مذکور را با سپرده بانکی تامین نمایند.
ج - اوراق مشارکت تضمین شده توسط بانکهای خصوصی که با مجوز مراجع قانونی ذیربط منتشر شده باشد حداکثر تا 10 درصد ذخایر فنی مؤسسه بیمه.
د - سهام شرکت‌‌های پذیرفته شده در بورس به شرطی که میزان آن برای هر شرکت‌سرمایه پذیر از ده درصد سهام آن شرکت و در مجموع از سی درصد جمع ذخایرفنی مؤسسات بیمه تجاوز نکند.
تبصره مؤسسات بیمه می‌تواند در سایر ابزارهای مالی و اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس حداکثر تا 10 درصد ذخایر فنی سرمایه‌گذاری کنند مشروط بر اینکه جمع کل این بند از 30 درصد ذخایر فنی مؤسسه بیمه تجاوز نکند.
هـ - مشارکت در طرح‌‌های ساختمانی به شرطی که سرمایه‌گذاری در هر طرح از بیست درصد قیمت تمام شدة آن طرح و در مجموع از بیست درصد جمع ذخایر فنی مؤسسه بیمه تجاوز نکند.
و - خرید اموال غیرمنقول (املاک و مستغلات) واقع در محدودة شهرهای بزرگ به شرطی که مجموع آنها از ده درصد جمع ذخایر فنی تجاوز نکند.
ز - اعطای تسهیلات برای خرید محل فعالیت به نمایندگان مؤسسة بیمة ذی ربط که‌حداقل دو سال از شروع فعالیت آنها گذشته باشد به شرطی که:
1- مجموع تسهیلات اعطایی از پنج درصد جمع ذخایر فنی تجاوز نکند.
2- در هر مورد، محل خریداری شده به عنوان وثیقة در رهن اعطا کنندة تسهیلات قرار گیرد و رهن اول باشد و سقف تسهیلات اعطایی ازپنجاه درصد ارزش محل خریداری شده بیشتر نباشد.
3- مدت بازپرداخت تسهیلات اعطایی حداکثر پنج سال و نرخ سود آن حداقل دو درصد بیشتر از سود سپرده‌‌های بلندمدت بانکی باشد.
ح - سرمایه‌گذاری در شرکت‌‌های خارج از بورس با تأیید بیمة مرکزی ایران به شرطی که‌مجموع آنها از ده درصد جمع ذخایر فنی تجاوز نکند.
ط - وام به کارکنان مؤسسة بیمه به منظور تهیة مسکن طبق آیین‌نامه‌‌های استخدامی‌حداکثر تا 5 درصد ذخایر فنی شرکت بیمه.
ماده 3- سرمایه‌گذاری مجاز از محل ذخایر ریاضی برای مؤسسات بیمة ایرانی که فقط دربیمه‌‌های زندگی فعالیت می‌کنند عبارت است از:
الف - وام به بیمه‌گذاران از محل ذخایر ریاضی آنها طبق شرایط بیمه‌نامه‌‌ها.
ب - سپرده‌‌های بانکی حداقل ده درصد جمع ذخایر ریاضی.
ج - اوراق مشارکت تضمین شده به وسیله دولت یا بانکهای دولتی حداقل ده درصدو حداکثر بیست و پنج درصد جمع ذخایر فنی. در صورتیکه خرید اوراق مشارکت مندرج در این بند به میزان حداقل تعیین شده میسر نباشد، مؤسسات بیمه‌می‌توانند حداقل مذکور را با سپرده بانکی تامین نمایند.
د - اوراق مشارکت تضمین شده توسط بانکهای خصوصی که با مجوز مراجع قانونی‌ذیربط منتشر شده باشد حداکثر تا 10 درصد ذخایر فنی مؤسسه بیمه.
هـ - سهام شرکت‌‌های پذیرفته شده در بورس به شرطی که میزان آن برای هر شرکت سرمایه پذیر از ده درصد و در مجموع از چهل درصد جمع ذخایر فنی تجاوز نکند.
تبصره مؤسسه بیمه می‌تواند در سایر ابزارهای مالی و اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس حداکثر تا 10 درصد ذخایر فنی سرمایه‌گذاری کنند مشروط بر اینکه جمع کل این بند از 40 درصد ذخایر فنی مؤسسه بیمه تجاوز نکند.
و - مشارکت در اجرای طرح‌‌های ساختمانی به شرطی که سرمایه‌گذاری در این طرح‌‌ها از بیست درصد قیمت تمام شده هر طرح و در مجموع از سی درصد جمع ذخایر فنی تجاوز نکند.
ز - خرید اموال غیرمنقول در محدوده شهرهای بزرگ به شرطی که مجموع آنها ازده درصد جمع ذخایر ریاضی تجاوز نکند.
ح - اعطای تسهیلات برای خرید محل فعالیت نمایندگان مؤسسة ذی ربط که حداقل دوسال از شروع فعالیت آنها گذشته باشد طبق شرایط مندرج در بند (هـ) مادة 2 این‌آیین‌نامه.
ط - سرمایه گذاری در شرکت‌‌های خارج از بورس با تأیید بیمة مرکزی ایران به شرطی که‌مجموع آنها از ده درصد جمع ذخایر فنی تجاوز نکند.
ی - وام به کارکنان مؤسسة بیمه به منظور تهیة مسکن طبق آیین‌نامه‌‌های استخدامی‌حداکثر تا 5 درصد ذخایر فنی مؤسسه بیمه.
ماده 4- سرمایه‌گذاری مجاز از محل ذخایر فنی برای مؤسسات بیمه‌ای که هم زمان در بیمههای زندگی و غیرزندگی (مختلط) فعالیت می‌کنند عبارت است از:
الف - وام به بیمه‌گذاران بیمههای زندگی طبق شرایط بیمه‌نامه‌‌های زندگی از محل ذخایر ریاضی آنها.
ب) سپرده‌‌های بانکی و یا اوراق مشارکت تضمین شده توسط دولت و یا بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران حداقل سی درصد جمع ذخایر فنی.
ج (منسوخه 23/10/1382)- اوراق مشارکت تضمین شده به وسیلة دولت یا بانکهای دولتی حداقل ده درصدو حداکثر بیست درصد جمع ذخایر فنی. در صورتیکه خرید اوراق مشارکت مندرج در این بند به میزان حداقل تعیین شده میسر نباشد، مؤسسات بیمه می‌توانند حداقل مذکور را با سپرده بانکی تامین نمایند.
د - اوراق مشارکت تضمین شده توسط بانکهای خصوصی که با مجوز مراجع قانونی ذیربط منتشر شده باشد حداکثر تا 10 درصد ذخایر فنی مؤسسه بیمه.
هـ - سهام شرکت‌‌های پذیرفته شده در بورس به شرطی که میزان آن برای هر شرکت سرمایه پذیر از ده درصد و درمجموع از سی و دو درصد جمع ذخایر فنی تجاوز نکند.
تبصره مؤسسه بیمه می‌تواند در سایر ابزارهای مالی و اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس حداکثر تا 10 درصد ذخایر فنی سرمایه‌گذاری کنند مشروط بر اینکه جمع کل این بند از 32 درصد ذخایر فنی مؤسسه بیمه تجاوز نکند.
و - مشارکت در اجرای طرح‌‌های ساختمانی به شرطی که سرمایه‌گذاری در هر طرح ازبیست درصد قیمت تمام شده آن و درمجموع از بیست و پنج درصد جمع ذخایرفنی تجاوز نکند.
ز - خرید اموال واقع در محدودة شهرهای بزرگ به شرطی که مجموع آنها از ده درصد جمع ذخایر فنی تجاوز نکند.
ح - اعطای تسهیلات برای خرید محل فعالیت به نمایندگان مؤسسة ذیربط که حداقل‌دو سال از شروع فعالیت آنها گذشته باشد، طبق شرایط مندرج در بند (هـ) مادة 2.
ط - سرمایه گذاری در شرکت‌‌های خارج از بورس با تأیید بیمة مرکزی ایران به شرطی که مجموع آنها از ده درصد جمع ذخایر فنی تجاوز نکند.
ی - وام به کارکنان مؤسسة بیمه به منظور تهیة مسکن طبق آیین‌نامه‌‌های استخدامی‌حداکثر تا 5 درصد ذخایر فنی شرکت بیمه.
تبصره(منسوخه 23/10/1382)- شرکت‌‌های بیمه مجاز نیستند از اوراق مشارکت موضوع بندهای (ب) و (د) و یا اوراق سپردة بانکی خود به عنوان تضمین و یا وثیقه استفاده نمایند.
ماده 5- مؤسسات بیمه‌ای که فقط در بیمههای اتکایی فعالیت می‌کنند، می‌توانند طبق مفاد مادة 4 این آیین‌نامه ذخایر فنی خود را سرمایه‌گذاری کنند.
ماده 6- مؤسسات بیمه می‌توانند موارد زیر را جزء سرمایه‌گذاری خود منظور نمایند:
الف- سپرده‌‌هایی که این مؤسسات به موجب قراردادهای بیمة اتکایی نزد مؤسسات بیمه‌گر واگذارنده دارند.
ب- بدهی مؤسسات بیمه‌گر واگذارنده به این مؤسسات بابت معاملات بیمة اتکایی حداکثر تا بیست درصد جمع ذخایر مربوط به این معاملات.
ج- بدهی بیمه‌گذاران بابت حق بیمة قراردادهای بیمههای غیرزندگی حداکثر تاده درصد ذخایر فنی بیمههای غیرزندگی.
د- بدهی وزارتخانه‌‌ها و مؤسسات دولتی حداکثر تا بیست درصد جمع ذخایر فنی.
ماده 7- دارایی‌های مورد نیاز در فعالیت مؤسسة بیمه حداکثر تا سقف 30% از ارزش ویژة مجاز خواهد بود. بقیه ارزش ویژه مؤسسات بیمه با رعایت درصدهای مذکور در مواد 2 تا 5 سرمایه گذاری می‌شود. برای تامین این ماده در مورد بیمههای موجود بیمه مرکزی ایران بررسی لازم را انجام داده وظرف چهار ماه گزارش خود را به شورایعالی بیمه جهت تصمیم گیری ارائه می‌کند.
ماده 8- مؤسسات بیمه‌ای که در خارج از کشور فعالیت دارند، نسبت به ذخایر فنی وسرمایه‌گذاری‌هایی که مربوط به عملیات آنها در خارج است، تابع مقررات محل فعالیت‌خواهند بود. در صورتی که در کشور خارجی محل فعالیت مؤسسة بیمة ایرانی مقرراتی دراین موارد وجود نداشته باشد مؤسسة بیمة مربوط تابع مقررات این آیین‌نامه خواهند بود.
ماده 9- در مؤسسات بیمة مختلط، حسابهای بیمههای زندگی و یا بیمههای متضمن پرداخت مستمری باید به طور کامل جدای از حسابهای بیمههای غیرزندگی نگاهداری شود.
ماده 10- بیمة مرکزی ایران می‌تواند به عنوان بخشی از وظایف نظارتی خود تمام یا قسمتی از اموال خریداری شده از محل سرمایه و ذخایر فنی و ذخایر و اندوختههای قانونی مؤسسات بیمه را در هر زمان که مقتضی بداند ارزشیابی کند.
ماده 11- مؤسسات بیمه مکلفند در صورتهای مالی هر سال سرمایه‌گذاری‌های انجام شده از محل‌سرمایه و ذخایر فنی و ذخایر و اندوختههای قانونی خود را به تفکیک تعیین و ضمیمة صورتهای مالی به بیمه مرکزی ایران ارسال کنند.
این آیین‌نامه از تاریخ تصویب جایگزین آیین‌نامه‌‌های شمارة 12 و 1/12 خواهد بود.