هیئت وزیران در جلسه ۲۴ /۱۱ /۱۳۹۷ به پیشنهاد وزارتخانه های تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان بهزیستی کشور) و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور) و به استناد تبصره (۳) ماده (۷۵) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران - مصوب ۱۳۹۵- آیین نامه چگونگی مراحل صدور گواهی و میزان کمک سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) جهت انجام آزمایش های ژن شناسی (ژنتیک) را به شرح زیر تصویب کرد:
آیین نامه چگونگی مراحل صدور گواهی و میزان کمک سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) جهت انجام آزمایش های ژن شناسی (ژنتیک)
مصوب 1397,11,24
ماده ۱ – در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می رود:
الف – وزارت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
ب – سازمان: سازمان بهزیستی کشور
پ – مرکز: مرکز انجام غربالگری ژنتیکی زمان ازدواج شامل هر یک از مراکز خدمات جامع سلامت یا پایگاه های بهداشتی ضمیمه در شبکه های بهداشت و درمان کشور که وظیفه ارایه خدمات غربالگری ژنتیکی زمان ازدواج را بر عهده دارد.
ت – ازدواج پرخطر ژنتیکی: ازدواجی که سلامت فرزند یا فرزندان آتی حاصل از آن به علت بیماری های ژنتیکی در معرض خطر قرار می گیرد.
ث - گواهی انجام غربالگری: سندی که در چهارچوب دستورالعمل ابلاغی وزارت توسط مرکز صادر و دلالت بر انجام غربالگری دارد.
ج – مرکز مشاوره ژنتیک: مراکز دولتی و غیردولتی و مطب های خصوصی که حسب مورد بر اساس مجوز صادره از وزارت یا سازمان مجاز به ارائه خدمات مشاوره ژنتیک با رعایت استانداردها و دستورالعمل های ابلاغی وزارت می باشند.
چ – آزمایش های تشخیص ژنتیک: بررسی های سلولی و مولکولی یا آنزیمی که جهت تشخیص قطعی بیماری ژنتیک و تعیین نوع آن در زوجین و سایر افراد واجد شرایط خانواده انجام می گیرد.
ح - آزمایشگاه تشخیص ژنتیک: آن دسته از آزمایشگاه های تشخیص مورد تأیید که بر اساس مجوزهای لازم از سوی وزارت فعالیت می نمایند و فهرست آنها توسط وزارت اعلام می گردد.
ماده ۲ - کلیه متقاضیان ازدواج موظفند جهت قانونی ازدواج دائم، گواهی انجام غربالگری در شبکه های بهداشت و درمان را به منظور شناسایی ازدواج های پرخطر ژنتیکی به دفاتر ثبت ازدواج ارائه نمایند.
تبصره - زوجین متقاضی ازدواج از طریق دفاتر ثبت ازدواج جهت مراجعه به مرکز در شبکه های بهداشت و درمان معرفی می شوند. در این مرکز پرسشنامه غربالگری ازدواج که توسط وزارت با مشورت سازمان تهیه و به مراکز ابلاغ می گردد، تکمیل و بر اساس نتیجه پرسشنامه غربالگری، گواهی انجام غربالگری برای زوجین جهت ارائه به دفاتر ثبت ازدواج صادر می گردد.
ماده ۳ - مراکز موظفند ضمن صدور گواهی انجام غربالگری، زوجینی را که بر اساس نتایج غربالگری ازدواج در معرض خطر ژنتیکی تشخیص داده شوند، به مراکز مجاز مشاوره ژنتیک معرفی نمایند. نتیجه آزمایش تشخیص ژنتیک توسط آزمایشگاه تشخیص ژنتیک به مرکز مشاوره ژنتیک و نتیجه مشاوره ژنتیک توسط مرکز مشاوره ژنتیک به مرکز ارجاع کننده ارسال می شود.
تبصره - در صورتی که نتیجه غربالگری جزو مصادیق موضوع ماده (۲۳) قانون حمایت خانواده - مصوب ۱۳۹۱- باشد، وزارت مکلف است مطابق تبصره ماده یاد شده عمل نماید.
ماده ۴ – مراکز مشاوره ژنتیک موظفند ضمن اطلاع رسانی لازم به زوجین نسبت به امکان برخورداری از حمایت های موضوع این آیین نامه، افراد نیازمند در معرض خطر را در صورت تقاضا جهت آزمون وسع به مراکز اعلام شده سازمان و کمیته امداد امام خمینی (ره) معرفی نمایند. بر اساس نتیجه آزمون وسع، زوجین برای انجام آزمایش تشخیص ژنتیک به آزمایشگاه های مربوط معرفی می شوند.
تبصره ۱ - کمک هزینه انجام آزمایش های ژنتیک بر اساس نتیجه آزمون وسع و حسب مورد مطابق دستورالعمل های سازمان و کمیته امداد امام خمینی (ره) در چهارچوب اعتبارت مصوب تا صد درصد پرداخت خواهد شد.
تبصره ۲ – کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان موظفند مطابق تفاهم نامه منعقده با آزمایشگاه های تشخیص ژنتیک، کمک هزینه آزمایش های مربوط را با تأکید بر خرید راهبردی خدمات پرداخت نمایند.
تبصره ۳ – میزان کمک های دولتی موضوع تبصره (۲) ماده (۷۵) قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۹۵- همه ساله توسط سازمان و کمیته امداد امام خمینی (ره) بر اساس عملکرد سال قبل، جهت پیش بینی در لوایح بودجه سالانه به سازمان برنامه و بودجه کشور اعلام می شود.
اسحاق جهانگیری
معاون اول رییس جمهور