هیئت وزیران در جلسه 24 /11 /1397 به پیشنهاد شماره 179185 مورخ 16 /4 /1397 سازمان برنامه و بودجه کشور و به استناد ماده (11) قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی – مصوب 1396 -، آیین نامه اجرایی قانون مذکور را به شرح زیر تصویب کرد:

آیین نامه اجرایی قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی
مصوب 1397,11,24با اصلاحات و الحاقات بعدی

ماده 1 – در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:

الف – قانون: قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی – مصوب 1396 -.

ب – نظام: نظام آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی، موضوع بند (2) ماده (2) قانون.

پ – شورای عالی: شورای عالی آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی، موضوع بند (4) ماده (2) قانون.

ت – کارگروه های تخصصی: کارگروه های ذیل شورای عالی.

ث – مرکز سنجش: مرکز سنجش آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی و تعیین صلاحیت های حرفه ای، موضوع بند (5) ماده (2) قانون.

ج – دستگاه های مجری: دستگاه های مجری آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی، موضوع بند (7) ماده (2) قانون.

چ – دبیرخانه: دبیرخانه شورای عالی.

ماده 2 – به منظور تحقق اهداف نظام، مندرج در ماده (1) قانون، شورای عالی بدون ایجاد تشکیلاتی جدید با ترکیب تعیین شده در ماده (6) قانون تشکیل می شود.

تبصره 1 (اصلاحی 28/01/1398)– وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح طبق تبصره (3) ماده (6) قانون به دعوت رییس شورا در جلسات شورا حضور می یابد.

تبصره 2 – در اجرای تبصره (1) ماده (6) قانون، سه نفر صاحب نظر و متخصص دارای حداقل (10) سال سابقه کار در حوزه آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی و تجربیات بازار کار، انتخاب می شوند.

تبصره 3 – وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در غیاب رییس شورا جلسات را اداره می کند.

تبصره 4 – شورای عالی حداقل هر دو ماه یک بار تشکیل جلسه خواهد داد.

تبصره 5 – آیین نامه نحوه تشکیل و اداره جلسات شورای عالی، توسط دبیرخانه شورا تهیه و به تصویب شورای عالی می رسد.

ماده 3 – وظایف و اختیارات شورای عالی به شرح زیر است:

الف – هماهنگی در سیاست گذاری، تنظیم گری و راهبری نظام در چهارچوب اسناد بالادستی.

ب – برقراری تعامل بین دستگاه های مجری، بنگاه های اقتصادی و تشکل های صنفی.

پ – ایجاد هماهنگی و نظارت بر تخصیص منابع و تسهیلات به دستگاه های مجری.

ت – بررسی پیشنهاد اصلاح ساختارها و بازنگری در قوانین و مقررات مرتبط با آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی جهت ارایه به مراجع قانونی ذی ربط.

ث – تصویب استانداردهای آموزش، ارزشیابی و شایستگی حِرف بر اساس نسخه استانداردهای ملی و بین المللی طبقه بندی حِرف و مشاغل.

ج – تصویب ساز و کارهای لازم جهت مشارکت بهره برداران در کلیه مراحل و فرایندهای آموزشی و تربیتی.

چ – طراحی و نظارت بر اجرای نظام صلاحیت حرفه ای و نظارت بر آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی.

ح – تأیید چهارچوب صلاحیت حرفه ای ملی، موضوع ماده (7) قانون و ارایه آن به هیئت وزیران برای تصویب.

خ – تأیید ساز و کارهای لازم مربوط به آموزش و تربیت افراد جهت کسب شایستگی های نوآوری و کارآفرینی، موضوع تبصره بند (10) ماده (1) قانون و ارایه آن به هیئت وزیران برای تصویب.

د – تصویب ساز و کار ارتباط بین مدارک و گواهینامه های صلاحیت حرفه ای مبتنی بر چهارچوب صلاحیت حرفه ای ملی.

ذ – تصویب ضوابط تحرک پذیری افقی و عمودی در گروه های بزرگ شغلی تا سطوح بالای صلاحیت حرفه ای و آموزشی در چهارچوب صلاحیت حرفه ای ملی.

ر – بررسی و تصویب ضوابط و معیارهای تشکیل مراکز سنجش با لحاظ نقش نظام های حرفه ای ملی.

ز – تهیه و تصویب دستورالعمل پایش نظام و ارایه گزارش به مراجع ذی صلاح.

ژ – بررسی و تصویب آیین نامه تعیین انجمن های علمی حرفه ای، اتحادیه ها و صنوف حرفه ای و شغلی جهت عضویت در ارکان نظام.

س – تصویب دستورالعمل های اجرایی مورد نیاز در چهارچوب قانون.

ماده 4 – دبیر شورای عالی با پیشنهاد وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از بین مدیران مجرب دستگاه های اجرایی توسط معاون اول رییس جمهور (بدون حق رأی) منصوب می شود.

ماده 5 – وظایف دبیرخانه به شرح زیراست:

الف – برنامه ریزی و هماهنگی تشکیل جلسات شورای عالی و کارگروه های تخصصی.

ب – پشتیبانی علمی، پژوهشی و کارشناسی برای اتخاذ تصمیمات و وضع مصوبات شورای عالی با استفاده از نظرات کارگروه های تخصصی و صاحب نظران.

پ – نظارت مستمر بر حسن اجرای مصوبات شورای عالی و نظارت بر کارگروه های تخصصی و مستندسازی فعالیت ها.

ت – نهیه گزارش ارزیابی عملکرد دستگاه های مجری، کارگروه های تخصصی و مراکز سنجش و ارایه آن به شورای عالی.

ث - دریافت پیشنهاد دستگاه ها در خصوص پیش نویس آیین نامه ها، دستورالعمل ها و سایر مقررات موضوع قانون جهت طرح و بررسی در کارگروه های تخصصی.

ج – تعامل با مراکز بین المللی به منظور هماهنگی، تبادل و بهره گیری از ظرفیت های آنها در استقرار نظام.

چ – سایر امور محول شده از سوی شورای عالی.

تبصره 1 – دبیرخانه با استفاده از نیرو و امکانات موجود در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مستقر می شود.

تبصره 2 – دبیرخانه می تواند از ظرفیت های موجود دستگاه های ذی ربط با رعایت قوانین و مقررات مربوط استفاده کند.

ماده 6 – به منظور پیشبرد اهداف و انجام وظایف شورای عالی، کارگروه های تخصصی به شرح زیر بدون ایجاد تشکیلات جدید اداری زیر نظر شورای عالی تشکیل می شوند:

الف – کارگروه تخصصی راهبری و هماهنگی در سیاست گذاری.

ب – کارگروه تخصصی صلاحیت حرفه ای.

پ – کارگروه تخصصی نظارت و سنجش.

تبصره - آیین نامه داخلی کارگروه های تخصصی از جمله نحوه تشکیل جلسات و انتخاب رؤسا و دبیران کارگروه های یاد شده توسط دبیرخانه تهیه و به تصویب شورای عالی می رسد.

ماده 7 -

الف – ترکیب اعضای کارگروه تخصصی راهبری و هماهنگی در سیاستگذاری به شرح زیر است:
1 – نماینده ذی ربط (در سطح مدیرکل) وزارتحانه های تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری، صنعت، معدن و تجارت، نفت، راه و شهرسازی، نیرو، جهاد کشاورزی، فرهنگ و ارشاد اسلامی، دادگستری، امور اقتصادی و دارایی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ورزش و جوانان و سازمان های میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، برنامه و بودجه کشور و اداری و استخدامی کشور و معاونت رییس جمهور در امور زنان و خانواده.
2 - رییس مرکز آمار ایران.
3 - نماینده ذی ربط سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (در سطح مدیرکل) با معرفی رییس سازمان.
4 – دبیر شورای عالی.
5 – رییس کانون عالی انجمن های صنفی کارفرمایی ایران.
6 – معاون ذی ربط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
7 - معاون ذی ربط اتاق اصناف ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
8 - معاون ذی ربط اتاق تعاون ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.

تبصره - دو نفر صاحب نظر و متخصص که یکی از آنها از بانوان باشد، به انتخاب دبیر شورای عالی با دعوت رییس کارگروه می توانند متناسب با موضوعات مطرح شده در جلسات کارگروه شرکت کنند.

ب – وظایف کارگروه راهبری و هماهنگی در سیاست گذاری، تهیه و ارایه پیشنهادهای لازم به شورای عالی در خصوص موارد زیر است:
1 - اهداف و سیاست های اجرایی، خط مشی و الویت های نظام آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی.
2 - برقراری تعامل بین دستگاه های مجری، بنگاه های اقتصادی و تشکل های صنفی.
3 – سیاست های لازم برای توسعه مشارکت بهره برداران و نظام های حرفه ای در مراحل مختلف از جمله نیازسنجی، برنامه ریزی، تدوین استانداردها، اجرا، ارزشیابی و پایش آموزش های تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی.
4 – ساز و کارهای لازم برای تقویت ارتباط بین نظام اطلاعات بازار کار، نظام اطلاعات آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی و نظام طبقه بندی مشاغل و صلاحیت حرفه ای.
5 - ساختارها و ترتیبات نهادی (قوانین و مقررات) آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی.
6 – اولویت های پژوهشی مورد نیاز در خصوص نظام با رویکرد آینده پژوهی.
7 – سیاست های اجرایی به منظور اثربخشی هدایت تحصیلی و هدایت شغلی در آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی.
8 – ساز و کارهای ایجاد هماهنگی و نظارت بر تخصیص منابع و تسهیلات به مجریان.

ماده 8 –

الف – ترکیب اعضای کارگروه تخصصی صلاحیت حرفه ای به شرح زیر است:
1 - نماینده ذی ربط (در سطح مدیرکل) وزارتخانه های آموزش و پرورش (دو نفر از آموزش دوره متوسطه کار و دانش و فنی و حرفه ای)، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، نیرو، صنعت، معدن و تجارت، فرهنگ و ارشاد اسلامی، ورزش و جوانان، ارتباطات و فناوری اطلاعات، نفت، دادگستری و امور اقتصادی و دارایی و سازمان های میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، برنامه و بودجه کشور و اداری و استخدامی کشور.
2 - معاون ذی ربط دانشگاه فنی و حرفه ای با معرفی رییس دانشگاه.
3 - معاون ذی ربط دانشگاه جامع علمی - کاربردی با معرفی رییس دانشگاه.
4 - معاون ذی ربط سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور با معرفی رییس سازمان.
5 - رییس مرکز آمار ایران.
6 - رییس کانون عالی انجمن های صنفی کارفرمایی ایران.
7 - معاون ذی ربط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
8 - معاون ذی ربط اتاق اصناف ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
9 - معاون ذی ربط اتاق تعاون ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.

تبصره - دبیر شورای عالی برحسب موضوع، می تواند از نمایندگان نظام های حرفه ای، سازمان های تخصصی و سایر دستگاه ها دعوت به عمل آورد.

ب – وظایف کارگروه تخصصی صلاحیت حرفه ای، تهیه و ارایه پیشنهاد به شورای عالی در خصوص موارد زیر است:
1 - چهارچوب صلاحیت حرفه ای و شاخص های تعیین صلاحیت حرفه ای ملی.
2 – ساز و کارهای مربوط به آموزش و تربیت افراد جهت کسب شایستگی های نوآوری و کارآفرینی، موضوع تبصره بند (10) ماده (1) قانون.
3 – ساز و کار و چهارچوب تدوین ضوابط، معیارها، تطبیق، ارزیابی و هم سطح سازی آموزش های رسمی، غیررسمی و آموزش های سازمان یافته با همکاری کارگروه تخصصی نظارت و سنجش از طریق استقرار چهارچوب صلاحیت حرفه ای.
4 – ساز و کارهای انطباق و تعیین ارتباط بین سطوح نظام های آموزشی و سطوح صلاحیت حرفه ای و حرف موجود در بازار کار.
5 – ساز و کار ارتباط بین مدارک و گواهینامه های صلاحیت حرفه ای مبتنی بر چهارچوب صلاحیت حرفه ای ملی.
6 - استانداردهای آموزشی و شایستگی های حِرف و مشاغل بر اساس استانداردهای ملی و بین المللی طبقه بندی حِرف و مشاغل.
7 - ضوابط تحرک پذیری افقی و عمودی در گروه های بزرگ شغلی تا سطوح بالای صلاحیت حرفه ای و آموزشی.
8 - ضوابط و معیارهای مورد نیاز جهت استقرار صلاحیت حرفه ای.
9 – شیوه های جذب و به کارگیری ارزیابان صلاحیت حرفه ای.

ماده 9 -

الف – ترکیب اعضای کارگروه تخصصی نظارت و سنجش به شرح زیر است:
1 - نماینده ذی ربط (در سطح مدیرکل) وزارتخانه های آموزش و پرورش (دو نفر از آموزش دوره متوسطه کارو دانش و فنی و حرفه ای)، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، نیرو، صنعت، معدن و تجارت، فرهنگ و ارشاد اسلامی، ورزش و جوانان و ارتباطات و فناوری اطلاعات و سازمان های میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، برنامه و بودجه کشور و اداری و استخدامی کشور.
2 - معاون ذی ربط دانشگاه جامع علمی - کاربردی با معرفی رییس دانشگاه.
3 - معاون ذی ربط دانشگاه فنی و حرفه ای با معرفی رییس دانشگاه.
4 - معاون ذی ربط سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور با معرفی رییس سازمان.
5 - معاون ذی ربط کانون عالی انجمن های صنفی کارفرمایان ایران.
6 - معاون ذی ربط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
7 - معاون ذی ربط اتاق اصناف ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.
8 - معاون ذی ربط اتاق تعاون ایران با معرفی رییس اتاق مذکور.

تبصره - دبیر شورای عالی برحسب موضوع، می تواند از نمایندگان نظام های حرفه ای و سایر دستگاه ها دعوت به عمل آورد.

ب – وظایف کارگروه تخصصی نظارت و سنجش، تهیه و ارایه پیشنهاد به شورای عالی در خصوص موارد زیر است:
1 - الگوی نظارت، سنجش و ابزارسازی در نظام آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی در سطح ملی، بومی سازی و به روزرسانی آنها.
2 – راهکارهای اجرایی برای پیاده سازی الگوهای سنجش، ارزشیابی و اعتبارسنجی.
3 – طراحی ساز و کارهای مشارکت بهره برداران و نظام های حرفه ای در سنجش آموزش های تربیت فنی،حرفه ای و مهارتی.
4 – طراحی، تدوین و تنظیم شاخص های نظارت بر مراکز سنجش و سطح بیندی (درجه بندی) آنها.
5 – نظارت و ارزیابی مراکز سنجش و ارایه گزارش های عملکردی مراکز یاد شده.
6 – چهارچوب اعتباربخشی، شیوه ارزیابی و سطح بندی (درجه بندی) مجریان در سطح ملی و استانی.
7 – ارزیابی و نظارت بر تحقق اهداف، اجرای سیاست ها و برنامه های نظام.
8 – آیین نامه نحوه تعیین انجمن های علمی حرفه ای، اتحادیه ها و صنوف حرفه ای و شغلی جهت عضویت در ارکان نظام.
9 – بررسی پایش عملکرد مجریان.
10 – ساز و کار اجرای ماده (9) قانون در سطح استان.

ماده 10 – در راستای اجرای ماده (9) قانون، مراکز سنجش در سطح ملی و منطقه ای (استانی) وابسته به شورای عالی با شرح وظایف زیر و با مشارکت نظام های حرفه ای تشکیل می شود:

الف – سنجش و ارزشیابی آموزش های موضوع قانون.

ب – تعیین صلاحیت حرفه ای نیروی کار در سطح ملی و منطقه ای (استانی).

پ – سنجش و تشخیص شایستگی ها و صلاحیت حرفه ای و شغلی.

ت – تعیین صلاحیت و شایستگی مجریان.

ث – اعطای مدارک صلاحیت حرفه ای و گواهینامه های شایستگی شغلی.

ج – ارزشیابی و همسطح سازی آموزش های فردی و سازمان نایافته با آموزش های رسمی در چهارچوب صلاحیت حرفه ای.

اسحاق جهانگیری
معاون اول رییس جمهور